شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: یک تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل گفت: جنگ ۱۲ روزه رژیم اسرائیل علیه ایران در ژوئن ۲۰۲۵، اقتصاد این رژیم را به نقطه شکنندهای رسانده است.
کاهش ۱۶.۲ درصدی صادرات به ۳.۶ میلیارد دلار، تنها نوک کوه یخ بحران است. همزمان، انزوای جهانی و تشدید شکاف بینالمللی با رژیم صهیونیستی به دلیل تداوم جنایات در غزه، بار مضاعفی بر اقتصاد این رژیم داشته است. تضعیف شِکِل در برابر دلار و تخریب زیرساختهای کلیدی، اقتصاد رژیم اسرائیل را در گردابی از کسری تجاری ۲۰.۶ درصدی و کاهش ۳.۴ درصدی صادرات ششماهه به ۲۶.۹۷ میلیارد دلار فرو برده است. افزایش ۵ درصدی واردات نیز فشار را مضاعف کرده است. این بحران، که ریشه در ماجراجوییهای نظامی و انزوای جهانی رژیم اسرائیل دارد، این رژیم را به سوی وابستگی به کمکهای خارجی و فروپاشی اجتماعی سوق داده است.
خسارات اقتصادی و فلج شدن زیرساختها
حسن هانیزاده در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: رژیم صهیونیستی از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، متحمل خسارات اقتصادی بیش از ۱۱۰ میلیارد دلاری شده است. این خسارات در جنگ ۱۲ روزه به اوج خود رسید، بهطوری که برآوردها از زیان ۳۰ میلیارد دلاری، تنها در همین بازه حکایت دارد. حملات ایران، زیرساختهای حیاتی نظیر سیستم حملونقل ریلی و هوایی را بهشدت فلج کرده است. فرودگاه بنگوریون، دروازه اصلی ورود و خروج به اراضی اشغالی، متوقف شده و پروازهای بینالمللی به حالت تعلیق درآمدهاند».تحلیلگر مسائل بینالملل یادآور میشود که «سیستم حملونقل ریلی در سرزمینهای اشغالی به دلیل تخریب گسترده، دستکم از دو هفته تا دوماه دیگر غیرقابل استفاده خواهد بود. علاوه بر این، حدود ۱۸۰۰ ساختمان چندطبقه دچار خسارات کلی یا جزئی شدهاند که نشاندهنده عمق فاجعه ناشی از پاسخ موشکی جمهورری اسلامی ایران است». وی تأکید کرد: «این سطح از تخریب، رژیم صهیونیستی را در برابر بحرانی اقتصادی قرار داده که بدون کمکهای خارجی، بازسازی آن غیرممکن است. این خسارات، همراه با توقف فعالیتهای صنعتی و اقتصادی، اقتصاد رژیم اسرائیل را به لبه تجاری پرتگاه کشانده است».
تخریب مراکز تجاری و بحران انرژی
این کارشناس مسائل بینالملل اظهار داشت: «حملات ایران، نهتنها زیرساختهای حملونقل، بلکه مراکز تجاری و انرژی رژیم صهیونیستی را نیز هدف قرار داده است.» هانیزاده به تخریب و تعطیلی بندر حیفا به واسطه حملات ایران و قبل تر از آن، قفل شدن بندر ایلات به واسطه حملات انصارالله یمن اشاره کرد که این دو بندر را عملاً از چرخه تجارت جهانی رژیم اسرائیل خارج کرده است.
وی متذکر می شود که «علاوه بر نابودی بندر حیفا و ایلات، پالایشگاه نفت حیفا نیز، بهعنوان یکی از مهمترین مراکز تولید سوخت رژیم صهیونیستی، بهطور جدی منهدم شده و این امر به جیرهبندی بنزین در اراضی اشغالی منجر شده است؛ تا جایی که کاهش شدید تردد خودروها به دلیل کمبود سوخت، فعالیتهای اقتصادی وابسته به حملونقل را مختل کرده است».هانیزاده در این باره گفت: «انهدام پالایشگاه حیفا، تولید سوخت را متوقف کرده و اقتصاد رژیم اسرائیل را که به شدت به انرژی وابسته است، فلج کرده است.» این کارشناس تصریح میکند: «کاهش ۱۶.۲ درصدی صادرات در ژوئن ۲۰۲۵، همراه با تحریمهای بینالمللی و تضعیف ارزش شِکِل در برابر دلار ، فشار مضاعفی بر اقتصاد این رژیم وارد کرده است و این وضعیت نشاندهنده فروپاشی تدریجی توان تجاری رژیم اسرائیل میباشد که امروز به شدت به کمکهای خارجی وابسته شده است».
موج مهاجرت معکوس و بحران اجتماعی
یکی از مهمترین نکات مطرحشده توسط حسن هانیزاده، پدیده مهاجرت معکوس ساکنان اراضی اشغالی در اثر بحران اقتصادی و انرژی بعد از جنگ با ایران است. وی در همین زمینه توضیح داد که «پس از آتشبس، بسیاری از ساکنان دارای تابعیت دوگانه با هزینههای سنگین از طریق دریا به مقاصدی مانند یونان، قبرس و بعد اروپا و حتی آمریکا مهاجرت کردهاند. این موج مهاجرت، که رژیم صهیونیستی با سانسور گسترده رسانهای تلاش کرده آن را پنهان کند، به چالشی اساسی تبدیل شده است».تحلیلگر مسائل بینالملل تأکید کرد: «خروج ساکنان، بهویژه نخبگان و شهروندان با تابعیت دوگانه، بزرگترین تهدید برای بقای رژیم صهیونیستی است. این مهاجرت، نهتنها نیروی انسانی را کاهش داده، بلکه اعتماد عمومی به توانایی رژیم در تأمین امنیت و ثبات اقتصادی را به شدت تضعیف کرده است.» وی افزود: «اگرچه سانسور رسانهای در جریان جنگ ۱۲ روزه برای مخفی کردن ابعاد این بحران اجتماعی و اقتصادی اعمال شده است، اما واقعیتهای میدانی دیگر قابل کتمان نیست. این وضعیت، به گفته هانیزاده، اسرائیل را در برابر خطر فروپاشی اجتماعی قرار داده است».
شکنندگی سیاسی و آینده مبهم نتانیاهو
حسن هانیزاده به وضعیت سیاسی بهشدت شکننده رژیم صهیونیستی و نقش بنیامین نتانیاهو در تشدید این بحران نیز پرداخت. وی با استناد به اظهارات ایهود باراک یکی از نخستوزیران پیشین رژیم اسرائیل، نتانیاهو را «بزرگترین دشمن» این رژیم خواند که با ماجراجوییهای خود در غزه، ایران، سوریه و یمن، هزینههای سنگین نظامی، اقتصادی و اجتماعی به بار آورده است.وی در ادامه به احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام و سقوط دولت بی بی اشاره دارد و می گوید: «خروج دو حزب دینی از ائتلاف کابینه نتانیاهو، نشانهای از شکاف عمیق در ساختار سیاسی رژیم اسرائیل است».هانیزاده پیشبینی کرد که «در صورت تداوم خروج احزاب دیگر، کابینه نتانیاهو سقوط خواهد کرد و حزب لیکود در انتخابات احتمالی آینده با شکست بزرگی مواجه خواهد شد». وی همچنین به تلاشهای آمریکا و تیم دونالد ترامپ برای کنار گذاشتن تدریجی نتانیاهو اشاره کرد و گفت: «آمریکا هزینههای سنگینی برای حمایت از ماجراجوییهای نتانیاهو پرداخته و حالا احتمالا به دنبال تغییر در رهبری رژیم اسرائیل است. این مسیر، تصویری از آیندهای نامعلوم برای رژیم صهیونیستی ترسیم میکند که در آن، بحرانهای سیاسی با چالشهای اقتصادی و اجتماعی گره خورده است».
جنگ با ایران، آمریکا را با بحران پدافندی مواجه کرده است
ارتش ایالات متحده در جریان جنگ ۱۲روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران، حدود یکچهارم از ذخایر موشکهای رهگیر تاد را مصرف کرده و اکنون با کمبود شدید در این حوزه مواجه شده است.به گزارش ایسنا، رسانه آمریکایی در مطلبی با اشاره به اظهارات مقامات دفاعی آمریکا، اذعان کرد که ایالات متحده در جنگ تحمیلی و متجاوزانه صهیونیستها علیه ایران در ماه ژوئن، بخش بزرگی از توانمندیهای پدافندی خود را در دفاع از رژیم صهیونیستی مصرف کرده و حالا با کمبود موشکهای رهگیر پیشرفته مواجه است.
منابع آگاه به شبکه خبری «سیانان» گفتند که ایالات متحده در جریان جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی با ایران، حدود یکچهارم از ذخیره سامانههای رهگیری موشکی پیشرفته خود از نوع «تاد» را مصرف کرده و در حالی به مقابله با حملات پرداخته که نرخ مصرف این موشکها بسیار فراتر از ظرفیت تولید آنهاست.دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در میانه مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن به حمله متجاوزانه رژیم صهیونیستی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران چراغ سبز نشان داده و اعلام کرد که کاملا از آن حمایت میکند. او همچنین در میانه این تجاوزگری، تاسیسات اتمی ایران در اصفهان، فردو و نطنز را با جنگندههای «بی-۲» و بمبهای سنگرشکن هدف قرار داد.ایران هم در عملیاتهای «وعده صادق ۳» و «بشارت فتح» با حمله به اهداف معینی در اراضی اشغالی و پایگاه هوایی «العدید» آمریکا در قطر به این تجاوزگری پاسخ داد.
به گفته منابعی که با سیانان گفتوگو کردند، نیروهای آمریکایی برای مقابله با بارانی از موشکهای بالستیک ایران، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ موشک رهگیر تاد را شلیک کردند؛ رقمی که بخش قابل توجهی از موجودی این سامانههای دفاع هوایی پیشرفته آمریکا را تشکیل میدهد. ایالات متحده هفت سامانه در اختیار دارد که ۲ سامانه از آنها در این درگیری در اراضی اشغالی مورد استفاده قرار گرفت.مصرف این حجم از موشکهای تاد در چنین بازه زمانی کوتاهی، شکافی را در شبکه دفاع موشکی آمریکا آشکار کرده و یک دارایی پرهزینه را کاهش داده است؛ آن هم در زمانی که حمایت عمومی از دفاع از رژیم صهیونیستی در آمریکا به پایینترین سطح رسیده است.مقامات سابق پنتاگون و کارشناسان حوزه موشکی به شبکه خبری سیانان گفتهاند که این کاهش سریع ذخایر نگرانیهایی را درباره وضعیت امنیتی جهانی ایالات متحده و توانایی آن برای بازیابی سریع این ذخایر ایجاد کرده است.بر اساس برآوردهای بودجه وزارت دفاع ایالات متحده برای سال مالی ۲۰۲۶، آمریکا در سال گذشته تنها ۱۱ فروند موشک تاد جدید تولید کرده و انتظار میرود در سال مالی جاری تنها ۱۲ فروند دیگر تولید کند.در پاسخ به پرسشهایی درباره موجودی سامانههای تاد و میزان مصرفشده آنها در جنگ ۱۲ روزه، «کینگزلی ویلسون» سخنگوی پنتاگون مدعی شد: «ارتش ایالات متحده در قویترین وضعیت خود قرار دارد و برای اجرای هر مأموریتی در هر زمان، در هر نقطه از جهان، آنچه لازم دارد را در اختیار دارد».
سخگوی پنتاگون برای اثبات توانمندیهای نظامی ایالات متحده به حملات این کشور به تاسیسات هستهای ایران اشاره کرد. با این حال، سیانان گزارش داد که ارزیابیهای اولیه اطلاعاتی نشان دادهاند حملات ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران، اجزای اصلی این برنامه را نابود نکرده و احتمالاً تنها چند ماه آن را به تأخیر انداخته است.یکی از مقامات پنتاگون به دلیل نگرانیهای امنیتی از ارائه اطلاعات درباره موجودی موشکهای تاد خودداری کرد، اما گفت که این وزارتخانه همچنان آماده پاسخگویی به هرگونه تهدید است. با این حال، سیانان مینویسد: «با وجود استفاده گسترده از سامانههای تاد برای مقابله با حملات ایران در جریان این جنگ، دهها موشک ایرانی همچنان به اسرائیل اصابت کردند».
به گزارش سیانان، میزان موفقیت ایران در اصابت موشکها در طول جنگ رفتهرفته افزایش یافت و به یکی از شدیدترین آسیبهایی منجر شد که رژیم صهیونیستی در دهههای اخیر تجربه کرده است.به اذعان رسانه آمریکایی، شهرهایی چون تلآویو دچار خسارات گستردهای شدند؛ برخی ساختمانها بهطور کامل ویران شدند، مراکز نظامی حساس هدف قرار گرفتند، بخشهایی از شبکه برق از کار افتاد و ۲۹ نفر کشته شدند. سازمان امور مالیاتی رژیم صهیونیتسی در پایان ماه ژوئن تخمین زد که این جنگ حداقل ۱.۸ میلیارد دلار خسارت برای این رژیم به همراه داشته و احتمال افزایش این رقم وجود دارد.
سامانه تاد یک سامانه متحرک است که قادر به شناسایی و نابودی موشکهای بالستیک کوتاهبرد، میانبرد و میانبرد توسعهیافته، هم درون جو و هم خارج از جور زمین، در مرحله نهایی پرواز آنهاست. هر سامانه شامل ۹۵ سرباز آمریکایی، ۶ پرتابگر و ۴۸ موشک رهگیر است. این موشکها توسط شرکت لاکهید مارتین تولید میشوند و طبق بودجه آژانس دفاع موشکی ایالات متحده برای سال ۲۰۲۵، هر فروند آنها حدود ۱۲.۷ میلیون دلار هزینه دارد. ایالات متحده قصد دارد در سال آینده ۳۷ موشک تاد دیگر خریداری کند. این هزینه در بخشی از بودجه جدید دولت، موسوم به «لایحه بزرگ و زیبا» که از سوی رئیسجمهور آمریکا پیشنهاد شده، تأمین خواهد شد.
یک مقام وزارت دفاع آمریکا گفت که بودجه سال ۲۰۲۶ «تأمین مالی پایگاه صنعتی دفاعی را در اولویت قرار داده؛ پایگاهی که دارایی راهبردی اصلی برای فناوری، تجهیزات و تدارکات نظامی کشور محسوب میشود».با این حال، کارشناسان و مقامات سابق دفاعی هشدار میدهند که لازم است میزان تولید بهطور قابل توجهی افزایش یابد تا این کمبود جبران شود. مقامهای دفاعی آمریکا نسبت به کاهش ذخایر موشکهای رهگیر پیشرفته و مصرف بیسابقه آنها در جنگ اخیر با ایران هشدار دادند.یکی از کارشناسان پدافند موشکی که هزینههای دولت آمریکا در این حوزه را پیگیری میکند، گفت: «مهم است که سطح تعهد و میزان هزینهکرد ایالات متحده در دفاع از اسرائیل را به رسمیت بشناسیم. گزارشها درباره مصرف موشکهای تاد نگرانکننده است. اینطور نیست که آمریکا بتواند چنین روندی را برای مدت طولانی ادامه دهد».وی افزود: «این اقدام، تعهدی جدی به متحد اسرائیلی ما بود، اما ظرفیت پدافند موشکی و تعداد موجود موشکهای تاد قطعاً جای نگرانی دارد، چرا که این سامانه یکی از منابع بسیار محدود آمریکاست».یک افسر ارشد بازنشسته ارتش آمریکا که نخواست نامش فاش شود نیز گفت که حدود ۲۵ درصد از کل موجودی سامانههای تاد توسط نیروهای آمریکایی در جنگ متجاوزانه رژیم صهیونیستی علیه ایران مصرف شده است.
شما چه نظری دارید؟