پژوهشگر مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: زندگی عاطل و باطل جوانان، محصول بحران اقتصادی، تغییرات اجتماعی و نابرابری جنسیتی است .
سیمین کاظمی در گفتگو با ایلنا در تحلیل خود درباره اعلام نظر اخیر معاون وزیر کار مبنی بر اینکه یک چهارم جوانان کشور نه کار می کنند و نه درس می خوانند و از هر دو دختر ایرانی، یک نفر نه تحصیل می کند و نه شغل دارد،اضافه کرد: آمار نیت (NEET) یعنی جوانانی که نه شغلی دارند و نه مشغول تحصیل یا آموزش هستند، در سطح بینالمللی قابل دسترسی است. آمار بانک جهانی نشان می دهد در سال ۲۰۲۲، این رقم برای دختران در ایران حدود ۳۷.۸درصد بوده است که بیشتر از یک سوم دختران را در برمی گیرد. در مورد پسران، این رقم ۱۷.۲درصد است.
وی افزود: درصد دختران در وضع NEET در کشورهایی که با مشکلات اقتصادی بیشتری مواجه هستند به ویژه کشورهای توسعه نیافته و کشورهایی که نابرابری جنسیتی در آنها حاکمیت، دارد،بیشتر است.
این پزشک و جامعه شناس حوزه زنان ادامه داد : در باره عواملی که موجب افزایش دختران با وضع NEET شده اند علاوه بر وضع نامطلوب اقتصادی می توان به نقش دولت ،جامعه و خانواده اشاره کرد. در این میان سیاستهای دولت نقش مهمی دارد.کاظمی با بیان این که در ایران شکاف جنسیتی در اشتغال فقط مربوط به گروه سنی ۱۵تا ۲۵سال نیست، گفت: این شکاف برای همه زنان سن کار وجود دارد. در واقع شکاف جنسیتی در اشتغال یک مشکل عمومی است که تمام زنان را تحت تأثیر قرار میدهد.
این جامعه شناس افزود: تاکنون اقدامی برای کاهش این شکاف و پرداختن به مشکل اشتغال زنان انجام نشده است. به نظر میرسد دولتها اشتغال را بیشتر یک امر مردانه و حق مردان میدانند و ظاهرا بر اساس دیدگاه سنتی معتقد ند مرد نانآور خانواده است و مخارج زنان باید توسط پدر یا شوهرشان تأمین شود. به همین دلیل، ضرورت کار زنان به رسمیت شناخته نمیشود و این مساله به عنوان یک مشکل مورد شناسایی قرارنگرفته است .
وی با اشاره به اینکه در جامعه هم اشتغال زنان چندان ضروری در نظر گرفته نمی شود، اظهار داشت: کارفرمایان در بازار کار ایران به توانایی و مهارتهای زنان به ویژه جوان، اعتماد کمی دارند.
کاظمی اضافه کرد: حتی وقتی آنها را استخدام میکنند، معمولاً در کارهایی با حقوق پایین است که دستمزدشان با میزان کار و توانایی زنان تناسبی ندارد. این وضع سبب میشود که زنان از بازار کار دلسرد و ناامید شوند و اساساً از جستجوی کار دست بکشند.در نتیجه، وقتی آمار بیکاری اعلام میشود، ممکن است گفته شود که نرخ بیکاری کاهش یافته، در حالی که واقعاً بیکاری کاهش نیافته است و زنان از یافتن و جستجوی شغل ناامید شدهاند.
این پژوهشگر حوزه زنان افزود: وقتی عموم زنان به ویژه زنان تحصیلکرده با مشکل بیکاری مواجهند و امیدی به یافتن شغل ندارند، همین امر ممکن است انگیزه دختران نوجوان جوان برای تحصیل و جستجوی کار را از بین ببرد. یا
خانواده هایشان تحصیل و جستجوی کار دختران را بی فایده و بی آینده بدانند.
وی گفت: اگر بخواهیم به نقش خانواده بپردازیم، زنان جوان به ویژه این گروه سنی، به دو دسته تقسیم میشوند؛ دسته اول، جوانانی هستند که در سطوح اقتصادی و اجتماعی پایینی قرار دارند و در استانهای محروم و خانوادههای کمبرخوردار زندگی میکنند. این گروه اساساً امکان آموزش و اشتغال ندارند؛ اما یک گروه دیگر با وضع NEETنیز وجود دارند که در استانها و شهرهای توسعهیافتهتر زندگی میکنند. طبقه اجتماعی آنها لزوماً فرودست نیست و ممکن است در طبقه متوسط یا بالای جامعه قرار داشته باشند. یکی از دلایل این وضع ، حمایت خانواده از این جوانان است.
به گفته وی بسیاری از جوانان NEET در خانوادههایی پرورش مییابند که حتی تا سنین میانسالی هم به حمایت بی قید و شرط از فرزند مشغولند؛ در نتیجه فرزندان که باید در نوجوانی و جوانی به تحصیل کار بپردازند یا مهارتی یاد بگیرند، با توجه به برخوردار بودن از منابع و حمایت خانواده به وضعNEETدچار می شوند.
وی گفت: این نوع حمایت را می توان به اصطلاح «شیرخوارسازی» فرزندان نامید، به این معنا که فردی که حتی ۱۸سالش تمام شده است،هنوز توسط خانواده مانند یک طفل شیرخوار نیازمند مراقبت و حمایت شناخته
می شود. این افراد هیچ ضرورتی برای کار یا تحصیل نمیبینند و ممکن است این وضع تا سنین میانسالی هم ادامه یابد .
کاظمی اضافه کرد: دخترانNEET که به ویژه در شهرهای کوچک با امکانات کمتر زندگی میکنند، مجبورند منتظر فرصتی برای ازدواج در خانه بمانند. در مقابل، برخی دیگر که امکانات بیشتری دارند، در فضای مجازی مشغولند و به مسائل جسمانی و زیبایی و مراقبت از بدن و ورزش می پردازند .
وی ادامه داد: برخی از جوانان نیت هم درآمدهای غیرمعمولی دارند و زندگیشان به نوعی در حال گذر است. جوانانNEET شامل کسانی نمیشوند که در حال تحصیل هستند، یا به هر نوع کار مزدی مشغولند، بلکه شامل افرادی است که اکنون بیکار ند و جویای کار هم نیستند.
وی تاکید کرد: در تحلیل نهایی وضع NEETیعنی زندگی عاطل و باطل جوانان ،محصول بحران اقتصادی، تغییرات اجتماعی و نابرابری جنسیتی است که به نظر میرسد همه این عوامل دست به دست هم دادهاند تا با چنین مشکلی مواجه شویم.این وضع قطعاً تبعات اجتماعی خواهد داشت و به ویژه در میان کسانی که در گروههای سنی پایینتر قرار دارند، نارضایتی به وجود خواهد آمد.

شما چه نظری دارید؟