رئیس اداره باستانشناسی اردبیل اعلام کرد
ساخت کارگاه پنیر در شهر تاریخی ساسانی- اسلامی
محوطه تاریخی «اولتان قالاسی» در استان اردبیل که با شماره ۲۶۵۴در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، سالهاست در معرض تهدیدهای متعدد طبیعی و انسانی قرار دارد. این محوطه باستانی که پژوهشهای باستانشناسان آن را نه صرفا یک قلعه، بلکه شهری با توالی استقرار از دوره ساسانی تا قرون میانی اسلامی معرفی کردهاند، امروز بیش از آنکه میراثی ارزشمند تلقی شود، صحنه کشمکش میان توسعه شهری، فعالیتهای کشاورزی و تلاشهای ناکام برای حفاظت است.
به گزارش ایلنا، «اولتان قالاسی» با وسعتی بیش از ۱۰۰هکتار در ساحل جنوبی رود ارس، کنار شهر کوچک اولتان واقع شده است. بخش مرکزی آن که به ارگ یا شارستان اختصاص دارد، حدود ۳۳هکتار وسعت دارد و پیرامون آن «ربض» یا بخش غیرمحصور شهری قرار گرفته است. گستردگی و غنای آثار سطحی و زیرسطحی نشان میدهد که این محوطه مهم تا قرن هفتم هجری قمری بدون وقفه مسکونی بوده است.
با وجود ثبت ملی و انجام چندین فصل کاوش، «اولتان قالاسی» در دهههای اخیر بیشترین آسیب را از فعالیتهای انسانی دیده است. پیشروی آب رود ارس و فرسایش طبیعی تنها بخشی از تهدیدها هستند؛ اما آنچه بیش از همه چشمگیر است، تغییر کاربری اراضی تاریخی به زمینهای کشاورزی و ساختوسازهای متعدد است. بنا به گفته روحالله محمدی، رئیس اداره باستانشناسی اردبیل، تاکنون حدود ۵۰هکتار از محوطه تاریخی، شخم زده و به زمین کشاورزی تبدیل شده است، البته تخریب ناشی از شخم زدن ۲۰تا ۳۰سانتیمتری خاک بهمراتب کمتر از ساختوسازهای دائمی است؛ با این حال کشت محصولات آبی در این عرصه تاریخی نیز تهدیدی جدی به شمار میرود.
در واقع، بزرگترین مخاطره، توسعه شهری و تغییر کاربری اراضی به نفع ساختوساز است. به گفته محمدی، در سالهای گذشته شرکت تعاون روستایی اقدام به احداث سولههای دامداری، کارگاه تولید پنیر، انبار ذخیره کالا و حتی کارگاه سی.ان.جی در محدوده ثبت ملی کرده است. هرچند اکنون میراث فرهنگی هیچ مجوزی برای فعالیتهای جدید صادر نکرده، اما فشارهای محلی برای گسترش ساختوساز همچنان ادامه دارد. او هشدار میدهد: اگر روند توسعه شهری وارد این محوطه شود، تهدیدی جبرانناپذیر برای یکی از بزرگترین شهرهای تاریخی ایران رقم خواهد خورد.
باستانشناسان تأکید میکنند «اولتان قالاسی» فقط یک محوطه نیست بلکه شهری تاریخی است که نیازمند کاوشهای مستمر و برنامهریزیشده است. از زمان ثبت ملی تاکنون، تنها چند فصل کاوش محدود انجام شده که نتایج آن وجود گورستان و بقایای معماری وسیع زیرسطحی را آشکار میکند. کارشناسان معتقدند برای شناخت کامل این محوطه به دهها سال کاوش منظم و حتی حضور هیأتهای مشترک ایرانی و خارجی نیاز است. در بسیاری از کشورهای جهان، محوطههایی با این وسعت و اهمیت به پروژههای بلندمدت کاوش و مرمت تبدیل میشوند و در نهایت به شکل سایتموزه در دسترس عموم قرار میگیرند .
با وجود چنین ظرفیتهایی، آنچه امروز در اولتان رخ داده، بیشتر یادآور بیتوجهی به یک سرمایه ملی است. تهدیدهای طبیعی با ساخت دیوار حفاظتی تا حدی مهار شده، اما تهدیدهای انسانی همچنان ادامه دارند. رئیس اداره باستانشناسی اردبیل تأکید میکند اگر ساختوسازها در همین حد متوقف شوند، میتوان برای حفاظت و معرفی محوطه برنامهریزی کرد. با این حال، اصرار برخی بر تغییر کاربری اراضی، آینده این شهر تاریخی را در هالهای از ابهام قرار داده است.
«اولتان قالاسی» نمونهای روشن از وضعیت بسیاری از محوطههای باستانی ایران است که میان توسعه و حفاظت گرفتار شدهاند. اگر برنامهای جامع و ارادهای ملی برای صیانت از این شهر تاریخی شکل نگیرد، بیم آن میرود که یکی از بزرگترین شهرهای ساسانی-اسلامی کشور در سایه شخمزدن زمینها و احداث سولههای صنعتی بهتدریج به فراموشی سپرده شود.
نتایج نهایی آزمون دکتری این هفته اعلام میشود
نتایج نهایی آزمون ورودی مقطع دکتری«Ph.D» نیمهمتمرکز سال ۱۴۰۴تا پایان هفته جاری بر روی سایت سازمان سنجش آموزش کشور قرار میگیرد.
به گزارش ایسنا، بر اساس اعلام وزارت علوم حدود ۱۵هزار نفر در آزمون دکتری سال ۱۴۰۴دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی پذیرفته خواهند شد. در آزمون ورودی مقطع دکتری نیمهمتمرکز سال ۱۴۰۴تعداد ۱۷۳هزار و ۵۱۴متقاضی ثبتنام کردند و در مجموع ۱۳۶هزار و ۸۷۹نفر حداقل در یک کد ترکیب مجاز به انتخاب رشته شدند. در این مرحله بیش از ۴۸هزار متقاضی برای مرحله ارزیابی تخصصی به دانشگاهها و مراکز آموزش عالی حداقل برای یک کد رشته محل معرفی شدهاند.
شما چه نظری دارید؟