کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: حمله هوایی رژیم صهیونیستی به دوحه، پایتخت قطر، با هدف ترور رهبران ارشد حماس، بار دیگر چهره بیپروای تلآویو در نقض قوانین بینالمللی و حاکمیت ملی کشورها را آشکار ساخت.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این رژیم، با ادعای «رفع تهدید وجودی» این عملیات را توجیه کرد و مدعی شد که «رهبران حماس هدف قرار گرفتهاند»، هرچند گزارشهای واصله از ناکامی این حمله حکایت دارد. این تجاوز که با اطلاع و رضایت مقامات آمریکایی صورت گرفته، موجی از خشم و محکومیت را در جهان عرب و اسلام برانگیخت. از اتحادیه عرب گرفته تا عربستان، امارات، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان و حتی تشکیلات خودگردان فلسطین، این اقدام را نقض آشکار قوانین بینالمللی و تهدیدی جدی برای امنیت منطقه دانستند.
عربستان هشدار داد که تداوم این رفتارها میتواند ثبات غرب آسیا را به مخاطره اندازد، امارات نیز امنیت کشورهای عربی را «یکپارچه و غیرقابل تفکیک» توصیف کرد. با این حال، ناظران منطقهای بر این باورند که این موج محکومیتها، احتمالاً در سطح بیانیههای دیپلماتیک باقی خواهد ماند و اقدام عملی جدی از سوی کشورهای عربی صورت نخواهد گرفت؛ روندی که پیشتر در واکنش به حملات مکرر رژیم اسرائیل به غزه نیز تکرار شده بود. در این میان، تلآویو با تکیه بر حمایت آمریکا و بیعملی کشورهای منطقه، تلاش دارد با ایجاد بحرانهای پیدرپی، هم بحران داخلی خود را مدیریت کند و هم پروژه «اسرائیل بزرگ» را پیش ببرد؛ پروژهای که صدای انفجارهایش، اکنون تا قلب خلیج فارس هم رسیده است.
رژیم صهیونیستی و راهبرد بیپروایانه در غرب آسیا
سیدرضا صدرالحسینی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به حمله اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه قطر اظهار داشت: «این اقدام نهتنها نقض آشکار اصول دیپلماتیک و قواعد بینالمللی است، بلکه نشان میدهد تلآویو در پیشبرد اهداف خود هیچ خط قرمز سیاسی و اخلاقی نمیشناسد.» او خاطرنشان کرد که «آنچه جمهوری اسلامی ایران در چهار دهه گذشته درباره رفتارهای ماجراجویانه آمریکا و رژیم اسرائیل در منطقه هشدار داده بود، امروز در برابر دیدگان ملتهای عربی و اسلامی به واقعیت پیوسته است».به گفته این تحلیلگر، «رژیم صهیونیستی با اصرار بر اجرای پروژه اسرائیل بزرگ به دنبال آن است که با گسترش دامنه نفوذ خود در سرزمینهای اسلامی، توازن قدرت منطقه را به سود خود تغییر دهد.» او افزود: «حمله هوایی به قطر، در امتداد سیاستهای تهاجمی اخیر رژیم اسرائیل در غزه و کرانه باختری است که پیام روشنی هم دارد: تلآویو آماده است مرزهای جغرافیایی و سیاسی را درنوردد تا اهداف امنیتی و راهبردی خود را محقق سازد».کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به ناکامی عملیات رژیم صهیونیستی در ترور رهبران حماس تصریح کرد: «بیانیه رسمی حماس تأکید دارد که هیچ یک از مقامات ارشد این جنبش در حمله اخیر در دوحه آسیب ندیدهاند، اما حتی در صورت موفقیت رژیم اسرائیل نیز تجربه تاریخی نشان میدهد که چنین اقداماتی نتوانسته و نخواهد توانست خللی در مسیر مقاومت ایجاد کند. حماس در سالهای گذشته بارها رهبران خود را از دست داده، ولی توانسته ساختار و راهبرد مبارزاتی خود را بازسازی کرده و ادامه دهد».
واکنش کشورهای عربی و آینده بحران
صدرالحسینی در بخش دیگری از سخنانش به واکنش کشورهای عربی به این حمله پرداخت و گفت: «محکومیتهای گسترده جهان عرب قابل پیشبینی بود، اما تجربه گذشته نشان میدهد که این واکنشها معمولاً در سطح بیانیههای سیاسی باقی میماند و اقدام عملی جدی برای مهار رژیم اسرائیل صورت نمیگیرد.» به گفته این کارشناس، «بعید است اتحادیه عرب یا سازمان همکاری اسلامی از مرز نشستهای اضطراری فراتر روند و به سیاستگذاری عملی علیه تلآویو روی آورند».وی تأکید کرد که «رژیم اسرائیل با درک این انفعال منطقهای، به گسترش اقدامات تهاجمی خود ادامه میدهد و از حمایت آمریکا نیز برخوردار است. ضمن آنکه نتانیاهو بقای خود را در ایجاد بحرانهای پیاپی جستوجو میکند؛ از جنگ غزه گرفته تا حمله به دوحه، همه در راستای فرار از فشارهای داخلی و بحرانهای سیاسی
کابینه است.»
با توجه به این نکته، صدرالحسینی هشدار داد که «تداوم این رویکرد نهتنها امنیت قطر، بلکه امنیت کل منطقه خلیج فارس را تهدید خواهد کرد.» او گفت: «صدای انفجار در دوحه باید زنگ خطری برای همه پایتختهای عربی باشد. پروژه اسرائیل بزرگ محدود به فلسطین یا لبنان نیست؛ این یک راهبرد کلان برای بازطراحی ژئوپلیتیک منطقه است. تا زمانی که کشورهای عربی از صدور بیانیههای سیاسی فراتر نروند، تلآویو همچنان ابتکار عمل را در دست خواهد داشت».به باور این تحلیلگر، «تنها یک اتحاد واقعی میان کشورهای اسلامی و اتخاذ راهبردی مشترک در برابر اقدامات رژیم اسرائیل میتواند این روند خطرناک را متوقف سازد؛ در غیر این صورت، غرب آسیا شاهد بحرانهای امنیتی پیچیدهتری خواهد بود که مهار آنها دشوارتر از گذشته خواهد بود».
حمله اسرائیل به نفع ایران تمام شد
به گفته تحلیلگران بلومبرگ، اقدام اخیر رژیم صهیونیستی در حمله به قطر، جریان تحولات را به نفع ایران تغییر خواهد داد.به گزارش ایرنا، بلومبرگ تحلیلی عمیق از پیامدهای حمله اسرائیل به شخصیتهای ارشد حماس در خاک قطر ، در رابطه با پویایی کل خاورمیانه، با تأکید بر سیاستهای کشورهای خلیج فارس ارائه میدهد.به گفته بلومبرگ، این حمله اعتماد کشورهای خلیج فارس به تضمین امنیتی آمریکا را تضعیف میکند. از جمله موارد دیگر، این تردید میتواند کشورهای خلیج فارس را به فاصله گرفتن از کشورهای غربی و ایجاد اتحادهای اقتصادی، سیاسی و نظامی با سایر قدرتها، از جمله ایران سوق دهد.طبق این گزارش، این حمله به یکی از اهداف مهم سیاست خارجی رئیس جمهور ترامپ یعنی تضعیف ایران و ترویج ادغام بیشتر بین اسرائیل و کشورهای عربی، آسیب رسانده است.
به گفته بلومبرگ در واکنش به این موضوع، کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و قطر انگیزه بیشتری برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی پیدا میکنند و در عین حال از آنچه "اسرائیل هژمونیکتر" مینامند، فاصله میگیرند، اسرائیل بازیگری شناخته میشود که موجب تضعیف ثبات امنیتی منطقه میشود.مصطفی فحص، مفسر مصری، به بلومبرگ گفت: «وقتی اعراب از ایران میترسیدند که کشورهای خلیج فارس را تهدید میکرد و این امر باعث میشد برخی از آنها را به سمت اسرائیل سوق پیدا کنند. اکنون، اسرائیل که از کنترل خارج شده است، باعث عقبنشینی آنها از عادیسازی شده است و حتی ممکن است موجب تعمیق روابط حسنه آنها با ایران میشود».طبق این گزارش و در راستای اظهارات جنجالی دیروز، بلومبرگ به نقل از یک مقام رسمی در این کشور گزارش داد که امارات متحده عربی برای چنین حملهای به قطر آماده نبود و معتقد است که اسرائیل با تبدیلشدن به تهدید برای ثبات منطقهای، به طور فزایندهای در جهت منافع ایران حرکت میکند.
در همین حال، امروز گزارش شد که تولیدکنندگان تسلیحات اسرائیلی از شرکت در یکی از بزرگترین نمایشگاههای هوافضای جهان که قرار است در ماه نوامبر در دبی برگزار شود، منع شدهاند. این رویداد نشانهای از وخامت روابط بین اسرائیل و کشورهای منطقه است.عبدالعزیز الانجاری، محقق کویتی، به بلومبرگ تأکید کرد که آنچه را که او طنز این رویداد مینامد، این است: «اسرائیل همان حملهای را انجام داد که پیشتر خودش به کشورهای خلیج فارس هشدار داده بود که از جانب ایران صورت خواهد گرفت. به عبارت دیگر، هشدار از جانب ایران را به اقدام خود تبدیل کرد.» او ادعا کرد که این حمله منجر به این مفهوم خواهد شد که «چتر امنیتی ایالات متحده دیگر پوشش کاملی ارائه نمیدهد.» این حمله در عمل دفاع از اقدامات اسرائیل را کاهش میدهد و این وضعیت قابل بازگشت نیست.با این حال، رابرت ستلاف، مدیر ارشد موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که این واقعیت که کشورهای خلیج فارس فقط به صورت لفاظی واکنش نشان دادند، ممکن است نشان دهد که این حمله «به عنوان یک رویداد یکباره ناشی از شرایط منحصر به فرد تلقی میشود، نه یک تغییر اساسی در استراتژی».
به گفته یک دیپلمات اروپایی در خلیج فارس، کشورهای خلیج فارس (رابرت دبلیو) اکنون کشورهای خلیج فارس به این موضوع فکر میکنند که اسرائیل میتواند به هر یک از دشمنان فرضی خود در منطقه حمله کند و در عمل کل خاورمیانه یک میدان نبرد بالقوه برای آن است. «بنابراین این باعث میشود از خود بپرسند: هدف بعدی اسرائیل کجاست؟ ریاض یا ابوظبی؟».او افزود: «کاملاً واضح بود که دولت ترامپ به نتانیاهو چک سفید امضا داده است و اکنون نتیجه آن را میبینید. به نظر میرسد فقدان رهبری آمریکا در غزه و بسیاری از مکانهای دیگر اکنون به کشورهای خلیج فارس ضربه زده است و آنها را نگران کرده است».
حسن الحسن، پژوهشگر سیاست خاورمیانه در موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک در بحرین، به بلومبرگ گفت: «اسرائیل اکنون ثابت کرده است که تهدیدی مستقیم برای امنیت کشورهای خلیج فارس است و این کشورها آمادگی لازم را برای مقابله با آن ندارند. حمله به قطر باید باعث بازنگری در نحوه نگاه کشورهای خلیج فارس به روابط خود با ایالات متحده شود».الحسن افزود که نزدیکی کشورهای خلیج فارس به مسکو یا پکن، دولت ترامپ را خشمگین خواهد کرد؛ اما کشورهای خلیج فارس میتوانند برای بهبود امنیت خود کشورهایی را که رابطه «دوستانهتر با آمریکا» دارند مانند ترکیه، پاکستان، هند و اندونزی را در نظر بگیرند و حتی تولید تسلیحات خود را تسریع کنند.
عملیات اسرائیل در دوحه نتیجه عکس داده است
تجاوز جنگندههای رژیم صهیونیستی به دستور «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر این رژیم، برای هدف قرار دادن رهبران ارشد حماس در قطر نه تنها به نتیجه نرسید، بلکه پیامدهای سیاسی و دیپلماتیک سنگینی برای تل آویو به همراه داشته است.به گزارش ایرنا از آسوشیتدپرس، بنیامین نتانیاهو روز سهشنبه هفته گذشته دستور حمله هوایی به دوحه، پایتخت قطر، را صادر کرد تا رهبران ارشد حماس را که برای بحث درباره پیشنهاد آتشبس جدید آمریکا گرد هم آمده بودند، هدف قرار دهد. در جریان این حمله که ناموفق بود و رهبران ارشد این گروه از آن جان سالم به در بردند، تنها پنج عضو حماس و یک نگهبان امنیتی قطری به شهادت رسیدند.به گفته کارشناسان این حمله نه تنها به هدف خود نرسید، بلکه روابط دیپلماتیک اسرائیل را با قطر و حتی ایالات متحده تحت فشار قرار داد.
دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، که از حامیان سرسخت نتانیاهو بوده، از این حمله ابراز نارضایتی کرد و به قطریها اطمینان داد که چنین اقدامی تکرار نخواهد شد.قطر که پیشتر در مذاکراتی موفق به آزادسازی ۱۴۸ اسیر اسرائیلی شده بود، اعلام کرد که این حمله مذاکرات جاری را بیاعتبار کرده است. شیخ محمد بن عبدالرحمن وزیر امور خارجه قطر طی سخنرانی خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد، این اقدام را نشانهای از بیتوجهی اسرائیل به اسرای نزد حماس دانست.این حمله همچنین امیدها برای آزادی ۲۰ اسیر باقیمانده در غزه را کمرنگ کرده و خانوادههای اسرا را در وحشت و ناامیدی فرو برده است.در داخل اسرائیل، نتانیاهو با فشارهای فزایندهای از سوی ائتلاف راستگرای خود مواجه است که خواستار ادامه عملیات نظامی در غزه هستند. این در حالی است که دوسوم ساکنین سرزمینهای اشغالی خواستار پایان جنگ و توافقی برای آزادی اسرا هستند.کارشناسان معتقدند که موفقیت این حمله میتوانست به نتانیاهو امکان دهد تا ادعای پیروزی کامل علیه حماس را مطرح کند، اما ناکامی آن موقعیت او را در داخل و خارج تضعیف کرده است. در واقع باید گفت که قمار نتانیاهو برای از بین بردن رهبران حماس در قطر نه تنها به اهداف نظامی خود نرسید، بلکه پیامدهای گستردهای برای روابط دیپلماتیک اسرائیل و مذاکرات صلح به همراه داشت.این اقدام، که به گفته تحلیلگران بخشی از تلاش برای نمایش تصویر پیروزی بود، اکنون نتانیاهو را در موقعیتی دشوارتر قرار داده و آینده مذاکرات آتشبس را در هالهای از ابهام فرو برده است.

شما چه نظری دارید؟