جماران نوشت: رسانههای اسرائیلی آنچه که آن را توبیخ شدید بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل، توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در تماسهای بین آنها درباره طرحش برای پایان دادن به جنگ در نوار غزه و بازگرداندن اسرای اسرائیلی توصیف کردند، پرداختند.
باراک راوید، خبرنگار امور سیاسی در کانال ۱۲ اسرائیل، گزارش داد که ترامپ روز جمعه گذشته پس از دریافت گزارشهایی از تیم خود مبنی بر اینکه پاسخ جنبش مقاومت اسلامی (حماس) به پیشنهاد آمریکا شامل نشانههای مثبتی است که اجازه میدهد مذاکرات ادامه یابد، با نتانیاهو تماس تلفنی برقرار کرد.
اما نتانیاهو - به گفته راوید - با پاسخ بدبینانه ای به این موضوع پاسخ داد و گفت: «پاسخ حماس بیمعنی است و نیازی به خوشحالی ندارد.»
راوید توضیح داد که ترامپ از لحن بدبینانه نتانیاهو خشمگین شد و با لحنی تند به او گفت: «چرا همیشه منفی هستی؟» و افزود که این موضع به وضوح نشان میدهد که آنچه اکنون در حال وقوع است، اجرای طرح ترامپ است نه طرح نتانیاهو، و واشنگتن اکنون در این مرحله حساس از توافقات سیاسی، زمام امور را در دست گرفته است.
در همین راستا، آتیلا سومفلفی، مشاور استراتژیک و سیاسی، فاش کرد که در تلاش برای وادار کردن رهبران اسرائیل به انضباط کامل مطابق با آنچه کاخ سفید ترسیم کرده است، ترامپ تنها به هشدار شفاهی بسنده نکرد، بلکه یک سری پیامهای پیدرپی برای نتانیاهو و دستیارانش ارسال کرد و به آنها گفت: «هر دو ساعت یک بار چیزی از من دریافت خواهید کرد... یک توییت، یا یک نقشه، یا یک بیانیه، یا یک فایل صوتی».
شما بخشی از برنامه من هستید
وی افزود که ترامپ مستقیماً به نتانیاهو گفت: «تو و همه گروهت که آن را شورای کوچک و دولت می نامی، باید منضبط باشید، زیرا اکنون شما بخشی از برنامه من هستید، نه برعکس.» تحلیلگران در اسرائیل این را نشانه ای از کاهش نفوذ تل آویو در مدیریت پرونده می دانند.
باراک سری، مشاور سابق وزیر جنگ رژیم اشغالگر، بر این باور است که اظهارات خوشبینانه اخیر نتانیاهو تلاشی برای پنهان کردن واقعیت تسلیم شدن او در برابر فشارهای واشنگتن است. وی توضیح داد که نخست وزیر اسرائیل می داند که روند جاری قابل توقف نیست، بنابراین در تلاش است تا آن را در داخل به عنوان یک دستاورد شخصی برای اسرائیل تبلیغ کند، اگرچه در اصل اجرای مستقیم دیدگاه ترامپ است.
سری افزود که نتانیاهو در تلاش است تا افکار عمومی را متقاعد کند که «این توافق خوب است و با ترامپ توافق شده است»، در حالی که ترامپ پس از آنکه نتانیاهو را به صراحت تهدید کرد که در صورت عدم پایبندی به دستورالعمل های واشنگتن، از طریق رسانه ها و اظهارات او را از نظر سیاسی بمباران می کند، او را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داد.
از سوی دیگر، میخائیل میلشتاین، رئیس بخش مطالعات فلسطین در دانشگاه تل آویو، بر این باور است که روزهای اخیر نشان دهنده تغییر اساسی در موضع آمریکا است. وی گفت: «ترامپ به وضوح موضع قطر را پذیرفته است که با اظهارات قبلی او متفاوت است و این امر تأثیر دوحه را چشمگیرتر از هر زمان دیگری کرده است.»
میلشتاین خاطرنشان کرد که ناظران در جهان عرب از راز تغییر ناگهانی در موضع واشنگتن می پرسند، اما مساله قطعی این است که «نفوذ قطر در جریان مذاکرات پس از حمله رسانه ای اسرائیل به آن افزایش یافته است و این امر موقعیت آن را در معادله منطقه ای تقویت کرده است.»
فرصت واقعی
روزنامه یدیعوت آحارونوت در تحلیلی امنیتی مرتبط، به نقل از رون بن یشای، تحلیلگر امور نظامی، نوشت که سازمان های امنیتی در اسرائیل احساس می کنند که فرصتی واقعی برای موفقیت توافق پیشنهادی وجود دارد، اما در عین حال می دانند که حماس قبل از اینکه از اهرم اسرا که برجسته ترین عنصر قدرت آن است، دست بکشد، به دنبال تکمیل آن خواهد بود.
بن یشای خاطرنشان کرد که این درک باعث می شود حماس با احتیاط عمل کند و به دنبال تضمین های قبلی باشد که از تکرار سناریوهای قبلی که در آن تعهدات طرف مقابل از بین رفت، جلوگیری کند و این امر کار میانجیگران را با وجود خوش بینی واشنگتن پیچیده می کند.
در مقابل، شیرا افرون، پژوهشگر ارشد مؤسسه رند آمریکا، تأکید کرد که مواضع حماس از ابتدای مذاکرات به طور اساسی تغییر نکرده است، زیرا - به گفته وی - از خلع سلاح خود یا ارائه امتیازاتی که به جوهر قدرت آن لطمه وارد کند، امتناع می ورزد و با طعنه افزود: «این اتفاق نخواهد افتاد مگر اینکه مسیح بازگردد و یک کشور مستقل فلسطینی اعلام شود.»
عوفر شیلح، محقق موسسه امنیت ملی اسرائیل، در اظهار نظر در مورد جریان مذاکرات، گفت که شانس موفقیت این توافق مستقیماً به میزان پایبندی ترامپ به موضع سختگیرانه خود در قبال نتانیاهو بستگی دارد و توضیح داد که نخست وزیر اسرائیل تا زمانی که رئیس جمهور آمریکا به برنامه خود پایبند باشد، جرأت سرپیچی نخواهد داشت.
شیلح بر این باور است که مسئله نه اختلاف بر سر جزئیات، بلکه آزمونی برای توانایی واشنگتن در تحمیل نظم سیاسی بر متحدان خود در اسرائیل است و افزود: «صبر و حوصله ترامپ در نهایت نتیجه را تعیین خواهد کرد.»
