رئیس‌جمهوری با بیان اینکه منطقه اکو امروز بیش از هر زمان دیگری به تامین زیرساخت اساسی، توسعه اقتصادی، تامین امنیت و آسایش کشورهای عضو و زیربناهای مناسب در این زمینه نیاز دارد، گفت:وزارتخانه‌های کشورعضوسازمان ، نقش بی‌بدیلی در تأمین پیش‌نیازهای توسعه روابط اقتصادی و منطقه‌ای دارند.
مسعود پزشکیان در نشست وزیران کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که در سالن اجلاس سران برگزار شد، با بیان اینکه برگزاری چهارمین نشست پس از وقفه طولانی حاکی از اراده کشورهای عضو برای تقویت همکاری و هماهنگی در حوزه‌های مهم روابط فی مابین است، اظهار داشت: وزارتخانه‌های کشور جزو وزارتخانه‌های کلیدی هستند که علاوه بر ایفای نقش در حوزه تخصصی، تامین زیرساخت اساسی توسعه اقتصادی، تامین امنیت و آسایش را بر عهده دارند.
وی افزود: در همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و منطقه‌ای نیز نقش وزارتخانه‌های کشور بسیار مهم است. توفیق در همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای نیازمند چارچوب‌ها و بسترهای مشترک و مستحکم، پیش‌بینی پذیر، باثبات و تاب‌آور است. وزاتخانه‌های کشور نیز نقشی بی‌بدیل در تامین و تحکیم این پیش‌نیازها دارند.
رئیس‌جمهوری تاکید کرد: همکاری‌های مرزی، انتظامی و مبارزه با مهاجرت‌های غیرقانونی، قاچاق انسان، قاچاق موادمخدر، اشکال مختلف تروریسم و سایر جرائم سازمان‌یافته از جمله موارد قابل اشاره در این زمینه است.
پزشکیان با تاکید براینکه وزارتخانه های  کشور  اعضای    اکو نقش پررنگی در مواجهه ملی و منطقه‌ای با بحران‌های احتمالی آینده دارند، تصریح کرد: منطقه اکو امروز بیش از هر زمان دیگری به زیربناهای مناسب نیاز دارد.
وی   اکو را پلی برای اتصال ملت‌های منطقه خواند و افزود: این سازمان بستری ارزشمند برای گفتگو، تبادل تجربه و هم‌افزایی در تمام حوزه‌هاست. در جهانی که چالش‌ها و فرصت‌ها به سرعت در حال گذر هستند، همکاری منطقه‌ای نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت انکار ناپذیر است و یکی از کارهای ناتمام در سازمان اکو،‌ ایجاد پلیس اکو موسوم به «اکوپل» است که فرآیند آن هنوز نهایی نشده است.
رئیس‌جمهوری با بیان اینکه نبود پلیس اکو یک خلاء بزرگ و موجب آسیب‌پذیری منطقه‌ای است، بیان داشت: این موضوع مانع از همکاری بهینه با سایر پلیس‌های منطقه‌ای و پلیس بین‌الملل شده است.
وی تاکید کرد: عطش زیادی در میان زیاده‌خواهان و هنجارشکنان جهان برای حضور و مداخله در این منطقه وجود دارد. کشورهای منطقه آسیایی مرکزی، قفقاز، آسیایی جنوبی و غربی و کشورهای حوزه خلیج فارس باید معماری امنیتی منسجم، ثبات‌آفرین، درونزا و توسعه گرا را پی‌ریزی و اجرا کنند.
سخنان وزیر کشور
اسکندر مومنی، وزیر کشور هم به عنوان میزبان این نشست در سخنانی تاکید کرد: وجود معضلات امنیتی عدیده‌ای همچون فعالیت‌های تروریستی، جرائم سازمان یافته فراملی، جرائم سایبری، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و مهاجرت‌های غیرقانونی، قاچاق اسلحه و پولشویی ضمن تهدید امنیت و ثبات منطقه، هزینه‌های سنگینی را بر کشورهای منطقه و دول عضو اکو تحمیل کرده‌است، بنابراین تأمین امنیت همگانی صرفاً در سایه تلاش‌های دوجانبه دولت‌ها کافی نبوده و گسترش همکاری‌های جمعی و چندجانبه کشورهای منطقه را بیش از پیش ضروری‌ می‌کند. بر همین اساس توافق بر ایجاد یک سند همکاری توسط کشورهای عضو اکو می‌تواند دستاورد بسیار موثرتری در تقویت و تحقق امنیت پایدار منطقه‌ای فراهم کند.
وی همچنین دیپلماسی شهری و همکاری شهرداری‌ها در عرصه‌های همکاریهای بین المللی، تبادل فرهنگی، اقتصادی، محیط زیستی، اطلاع‌رسانی شهری، حمل و نقل درون شهری، برنامه‌ریزی و مدیریت شهری بر پایه به کارگیری هوش مصنوعی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان را از الزامات غیرقابل اجتناب و ضروری همکاری اعضا  دانست .
مومنی اضافه کرد: بر همین اساس پیشنهاد ما ایجاد پروژه‌های مشترک بین کلانشهرهای در حوزه اکو تحت عنوان شهر هوشمند
 "ECO -smart cities" به‌عنوان راهبردی نوین است که نتایج عملی و قابل توجهی را برای مردم و دولت‌های عضو اکو دارد و بسیار موثر و مثمرثمر خواهد بود . وی به حجم بالای تردد و ترانزیت بین‌المللی در مرزهای مشترک کشورهای عضو اکو اشاره کرد و گفت: افزایش روزافزون سفرهای تجاری، زیارتی، گردشگری، درمانی و تحصیلی نیازمند ساماندهی و تسهیل‌گری سفرهای خارجی اتباع کشورهای عضو اکو  با تمهید سازو کارهای مناسب‌ است. در این زمینه پیشنهاد می‌دهیم؛ لغو روادید در حوزه اکو با عنوان اکوویزا"ECO Visa"  انجام شود و گواهینامه‌های رانندگی صادره کشورهای عضو اکو در منطقه اکو با عنوان"ECO DP" مورد شناسایی متقابل قرار گیرد.
وزیر کشور تاکید کرد: هم‌افزایی به‌منظور ترانزیت قانونی کالا و تردد، پیشگیری از ترددهای غیرقانونی مرزی و مهاجرت‌های غیرقانونی، تأمین امنیت در مرزها، مقابله با قاچاق انسان، کالا، مواد مخدر و اسلحه؛ امری ضروری است که تحقق آن به نوبه خود در رونق اقتصادی و توسعه پایدار تاثیر چشم‌گیری خواهد داشت.
 مومنی گفت: مبارزه موثر با تروریسم و جرائم سازمان یافته فراملی، نیازمند به کارگیری مطلوب ظرفیت‌ها و مهارت‌های پلیسی، تبادل بموقع و سریع اطلاعات و تجربیات بین دول عضو، ارتقای سطح همکاری‌های پلیس بین‌الملل و آموزش نیروهای متخصص در چارچوب تفاهم‌نامه‌های جمعی و چندجانبه است.وی افزود: با توجه به تمهیدات ساختاری پیش‌بینی شده و ظرفیت‌های مشترک موجود در حوزه اکو، شکل‌گیری و راه‌اندازی پلیس اکو"ECO Pol" امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
سخنان دبیرکل
اسد مجید خان، دبیرکل سازمان همکاری‌های اقتصادی هم   با اشاره به میزبانی ایران از نشست وزرای کشور عضو گفت: این نشست نشاندهنده علاقه منطقه برای برقراری نظم و قانون و پیشگیری از وقوع جرم است.
 وی تاکید بر استمرار برگزاری جلسات در سطح وزرا به صورت منظم، تعیین رابط‌های محلی در هر کشور در زمینه همکاری‌ها برای عبور انتظامی و پیشگیری از جرایم و همچنین تبادل اطلاعات و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در رابطه با استفاده از فناوری‌های نوین به طور مشخص در زمینه مبارزه با جرایمی که با هوش مصنوعی مرتبط هستند را از جمله نتایج این نشست بیان کرد.
دیدار های حاشیه ای رئیس جمهوری
 رئیس جمهوری در دیدارهای  حاشیه ای این نشست درگفتگو با  «سید محسن نقوی» وزیر کشور پاکستان   ،  توسعه ارتباطات علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان دو کشور را موجب استحکام بیشتر پیوندهای دو ملت دانست و با تاکید بر ضرورت تلاش برای کاهش تنش‌ها و پرهیز از هرگونه درگیری در منطقه افزود: ایران برای هرگونه همکاری و مساعدت برای رفع اختلافات میان پاکستان و افغانستان آمادگی دارد.
پزشکیان روابط دو کشور را صمیمی و در سطحی  ممتاز توصیف کرد و گفت: روابط ایران و پاکستان بر پایه برادری و اعتماد متقابل استوار است و ما بر این باوریم که تعاملات ما می‌تواند الگویی برای سایر کشورها شده و  توسعه ارتباطات علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان دو کشور هم موجب استحکام بیشتر این پیوندها  خواهد شد.
وی با اشاره به اشتراکات عمیق تاریخی و دینی دو ملت افزود: ما مردم پاکستان را برادران خود می‌دانیم و از تعاملات نزدیک و صمیمانه میان دو کشور خرسندیم. امیدوارم حضور جنابعالی در تهران، روند اجرای توافقات پیشین را تسریع کرده و نتایج مثبتی برای دو کشور به همراه داشته باشد.
رئیس جمهوری همچنین آمادگی ایران را برای هرگونه همکاری و مساعدت برای رفع اختلافات میان پاکستان و افغانستان   اعلام کرد و گفت: ما اعتقاد داریم باید برای کاهش تنش‌ها و پرهیز از هرگونه درگیری تلاش کرد، چرا که این دستور صریح پیامبر اسلام(ص) است. امروز بیش از هر زمان دیگر، ضرورت دارد که کشورهای مسلمان با حفظ وحدت و برادری، در برابر دشمنان مشترک ایستادگی کنند.
  وزیر کشور پاکستان هم       با یادآوری دیدار تاریخی   پزشکیان از پاکستان، روابط وزارتخانه‌های کشور دو طرف را در بهترین سطح ممکن توصیف کرد و افزود: امیدواریم در آینده نزدیک، توافقات حاصل‌شده به نتایج اجرایی و ملموس منتهی شود. همکاری‌های مرزی و اقدامات مشترک در مبارزه با تروریسم روند مطلوبی دارد و پیشرفت‌های قابل‌توجهی حاصل شده است.
وزیر کشور پاکستان همچنین، تروریسم و مساله مهاجران غیرقانونی را دغدغه‌های مشترک ایران و پاکستان دانست و اظهار داشت‌: خوشبختانه همکاری‌های دو کشور در این زمینه‌ها نتایج مفیدی به همراه داشته است.
 رئیس جمهوری   در دیدار «رمضان رحیم‌زاده» وزیر کشور تاجیکستان هم با اشاره به ضرورت حفظ و تقویت وحدت و انسجام کشورهای منطقه به ویژه کشورهای اسلامی با یکدیگر، گفت: می‌توان براساس ارتباطات دینی و فرهنگی در منطقه وضعی ایجاد کرد که ارتباطات به سهولت برقرار شود و موانع را از سر راه برداشت. حتی می‌توان برای کمک به توسعه اقتصادی، در منطقه پول مشترک داشت.
  پزشکیان بر همبستگی، امنیت و توسعه منطقه‌ای پایدار تأکید کرد و گفت: مردم ایران و تاجیکستان از فرهنگ، آداب و رسوم مشترک برخوردار هستند و ضرورت دارد ارتباطات دوجانبه ما در همه زمینه‌ها به شکل مستمر گسترش یابد.
وی با اشاره به اهمیت امنیت به عنوان زیرساخت توسعه مراودات و تعاملات، تصریح کرد: باید با توسعه روابط دوستانه حراست از مرزها و کشورهای منطقه را تقویت کنیم و با قاچاقچیان و هر اقدام مخل امنیت، مقابله موثر داشته باشیم. باید چارچوب معینی برای تسهیل و گسترش همکاری تاجران، نخبگان و مردم کشورهای منطقه با یکدیگر در عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، علمی و پزشکی داشته باشیم.
رئیس جمهوری در ادامه با اشاره به اینکه می‌توان برای کمک به توسعه اقتصادی، در منطقه پول مشترک داشت، گفت: متاسفانه بیگانگان در تلاشند تا مانع ایجاد این روابط حسنه شوند و مسلمانان و ملت‌های منطقه را به شیوه‌های مختلف به جان یکدیگر می‌اندازند؛ اگر با یکدیگر متحد باشیم، قوی خواهیم بود و در غیر این صورت ضعیف می‌شویم.
 وزیر کشور تاجیکستان هم در این دیدار با بیان اینکه تأمین امنیت به عنوان بستر گسترش روابط اقتصادی بسیار مهم است، اظهار داشت: دو کشور باید در زمینه مبارزه با تروریسم و قاچاق با یکدیگر همکاری نزدیکی داشته باشیم. رمضان رحیم‌زاده با اشاره به روابط فرهنگی میان تاجیکستان و ایران، یادآور شد: ما تهران را خانه خود می‌دانیم و باید روابط‌مان در همه زمینه‌ها گسترش یابد. سخنان شما بسیار شیرین است و مردم تاجیکستان بسیار شما را دوست دارند.
 سخنان معاون اقتصادی وزیر کشور
مهدی دوستی، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزارت کشور هم در سخنانی در حاشیه اجلاس گفت: با در نظر گرفتن این که گذرگاه‌های مرزی کلید شتاب‌بخشی به تجارت هستند، تمرکز اصلی بر رفع موانع سخت‌افزاری و به‌ویژه نرم‌افزاری، همچون تسهیل امور گمرکی و ترانزیت، معطوف شده است.
وی افزود: کشورهای حوزه اکو هر یک مزایای ویژه‌ای دارند که به اشتراک گذاشتن آن سبب شکوفایی منطقه می‌شود؛ مثلاً دسترسی ایران به آبهای آزاد و از آن طرف برخی کشورهای حاشیه خزر که منابع نفتی غنی دارند، ولی محصور در خشکی هستند که می‌توانند با ترانزیت محصولات خود از ایران نسبت به صادرات محصولاتشان از بنادر جنوب کشورمان اقدام کنند. معاون وزیر کشور تاکید کرد: همگرایی میان این کشورها به شکوفایی منطقه کمک می‌کند.
اظهارات مدیرکل اتباع وزارت کشور
نادر یاراحمدی، مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور هم در حاشیه نشست در جمع خبرنگاران اظهار داشت: در منطقه اکو با توجه به اینکه کشورهایی با شرایط متفاوت اقتصادی وجود دارند، هم موضوع پذیرش مهاجران مطرح است و هم موضوع حضور مهاجران دیگر کشورها از طریق این کشورها مطرح است که امیدوارم با همکاری‌های مهم اقتصادی که صورت می‌گیرد، بتوانیم این مهاجرت‌ها را به طور کنترل شده‌ای مدیریت کنیم؛ چراکه ریشه‌ بسیاری از مهاجرت‌ها در منطقه اکو، اقتصادی است و حتماً همکاری‌های اقتصادی می‌تواند در این موضوع موثر باشد.
وی افزود: شاید علت برخی از مهاجرت‌ها موضوعاتی غیر از مسائل اقتصادی نظیر جنگ‌هایی که در کشور افغانستان و دیگر کشورهای نزدیک به وقوع پیوسته باشد، اما ادامه آن، مسائل اقتصادی است و همکاری‌های اقتصادی می‌تواند از مهاجرت‌هایی که در منطقه تغییرات جمعیتی عمده ایجاد کرده است، جلوگیری کند. امروز تغییرات جمعیتی عمده‌ای در کشورهای منطقه ایجاد شده است و علت نیز آن است که افراد برای دسترسی به یک وضعیت بهتر، مهاجرت می‌کنند، اما تاثیر منفی که خصوصاً در حوزه زنان و کودکان داریم، امروز برای ما مشکل ساز شده است.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور عنوان کرد: در کشور ما  از میان مهاجران افغانستانی، ۲۶درصد سرپرستان خانوار، زنان هستند و اینکه زنان خودشان باید مسئولیت یک خانواده را در زمان مهاجرت بپذیرند، مشکلات زیادی را برای آنها و جامعه‌ای که مجبور شده است آنها را به عنوان مهاجر بپذیرد، به وجود آورده است. امیدوارم همکاری‌هایی که در منطقه در حال انجام است به ویژه همکاری‌های در قالب اکو بتواند فعالیت‌هایی را سازمان دهد که دستگاه‌های مسئول به هم نزدیک شوند و بتوانند موضوع را کنترل کنند.
یاراحمدی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره تعداد اتباع خارج شده در کشور گفت: از ابتدای سال جاری تا روزهای اخیر نزدیک به یک میلیون و ۴۵۶هزار نفر از کشور خارج شده‌اند که تقریباً نزدیک به ۲۵درصد جامعه هدف ما را شامل می‌شود و به همین میزان همچنان مهاجر غیرقانونی داریم که باید از کشور خارج شوند؛ ما پذیرفته‌ایم که نزدیک به ۵۰درصد از جمعیت ۶میلیونی که سال گذشته عنوان کردیم، در فاز اول کنترل مهاجران افغانستانی در کشور بمانند تا در دوره‌های بعد بتوانیم آنها را کنترل کنیم.
وی افزود: امروز نزدیک به ۴میلیون و ۵۰۰هزار نفر افغانستانی در کشور حضور دارند، اما به جهت مرزهای شخصی به ویژه مسائلی که در پاکستان و افغانستان به وجود آمد، باعث شد همیشه عده‌ای در تردد باشند، عده‌ای را که به صورت مهاجر وارد کشور می‌شوند، به صورت برآوردی همیشه به این جمعیت اضافه می‌کنیم.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور همچنین درباره خروج زنان افغانستانی از کشور گفت: بسیاری از خانم‌هایی که خارج شده‌اند به همراه خانواده بودند و سیاست ما این است که زنانی که سرپرست خانوار هستند یا تنها هستند را از کشور طرد نکنیم مگر آنکه خودشان به صورت داوطلبانه این موضوع را بخواهند که تعداد آنها بسیار کم است. اکثر اتباعی که در موج جدید کمک به خروجشان از کشور خارج شدند، بیشتر مردان و خانواده‌ها بوده‌اند.
یاراحمدی درباره نتایج مذاکرات ایران با افغانستان در حوزه مهاجرت نیز عنوان کرد: در حوزه مقابله با مهاجرت‌های غیرقانونی صحبت‌هایی با افغانستان شده است، اما عملاً تضمینی از سوی آنها وجود ندارد و در شرق کشور متاسفانه تلاش‌های مناسبی صورت نمی‌گیرد. تا زمانی که شرایط اقتصادی کاملا متفاوت است فکر می‌کنم که نمی‌توانیم این موضوع را به صورت دلخواه خود کنترل کنیم. امیدواریم این گونه اجلاس‌هایی که تشکیل می‌شود، بتواند به مدیریت موضوع کمک کند.