به گزارش اطلاعات آنلاین، مشهورترین اشارات به نفوذ زبان و شعر و ادبیات فارسی، مربوط به سفرنامه ابن بطوطه، جهانگرد سرشناس مراکشی است که در قرن هشتم، در سفری بیست و هفت ساله به گوشه گوشه دنیا رفته و در کتابش ماجراهای آن را با جزئیات دقیق نوشته است. او در بخشهایی از این سفرنامه که مربوط به چین است، از این نوشته که امرای چینی که او را مهمان کرده بودند، در بزم خود مطربانی داشتند که به زبان فارسی میخواندهاند.
پس از سده ها اما همچنان نفوذ زبان فارسی در چین زنده است، و یک کاربر مسلمان چینی، به نام اسکندر دینگ که زبانشاس و کارشناس زبان های سغدی و یغنابی است، با انتشار تصویری جالب به این نفوذ اشاره کرده است. او تصویری از یک کتاب آموزش نماز و مسائل دینی از مسلمانان هوی منتشر کرده و نوشته است که این اقلیت مسلمان چین، نیت نماز خودشان را به فارسی بیان میکنند. دینگ نوشته است: « هویها یعنی مسلمانان چینیزبان (نه «چینی») عادت دارند نیت نماز را به فارسی انجام دهند.»

تصویری که او منتشر کرده، صفحه ای از یک کتاب دو زبانه چینی- فارسی است که نیات نماز را به صورت فارسی برای مسلمانان نوشته و توضیح داده است. هویها مسلمانانی هستند که با ترکها و مغولهای چین تفاوت دارند و بیشتر جمعیت ۱۰ میلیون نفری آنها، در غرب این کشور زندگی میکنند. اقلیتی از آنها در کشورها قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و آسیای میانه هم پراکندهاند. گفته میشود که اجداد این افراد، در قرنهای هفتم تا سیزدهم میلادی، از ایران بعد و آسیای میانه به چین رفتهاند و بیشتر صنعتگر، سرباز، تاجر و عالم بودهاند. در طی قرون گذشته، هویها با چینیهای هان و همینطور اویغورها و مغولها ترکیب شدهاند و امروزه فرهنگی عموما چینی دارند. با این حال برخی ریشههای عمدتا مذهبی خود حفظ کردهاند که خواندن نیت نماز به فارسی، یکی از آنهاست.
این اتصال به زبان فارسی احتمالا در قرون گذشته بیشتر بوده است چون آنطور که ابن بطوطه در سفرنامه خود نوشته، خواندن اشعار فارسی در دربار امرا و همینطور در میان مردم عادی رایج بوده است. او به صورت مشخص به این شعر از خاقانی اشاره کرده که مطربان در دربار یک امیر خواندهاند:
ای به گه امتحان ز آتش شمشیر تو
گنبد حراقه رنگ سوخته حراقهوار
او همچنین نوشته است که یک شعر محبوب امیر چینی، این دو بیت از سعدی بوده که البته با لهجه متفاوت مطربان خوانده شده است:
تا دل به محنت دادهام
در بحر غم افتادهام
چون در نماز استادهایم
قوی در محراب اندری
اصل این شعر از سعدی اندکی تفاوت دارد:
تا دل به مهرت دادهام در بحر فکر افتادهام
چون در نماز ایستادهام، گویی به محراب اندری
اسکند دینگ، که موضوع نیت فارسی را در توییتر مطرح کرده، خودش از مسلمانان هوی است و نوشته است که اصالت این قوم، به خراسان و فرارود میرسد.