اطلاعات نوشت: همزمان با اوج بحران بی آبی و کاهش شدید منابع آبهای رو سطحی و زیر سطحی کشور، بیستویکمین نمایشگاه بینالمللی صنعت آب از دیروز در محل نمایشگاه بین المللی تهران آغاز به کار کرد.
به گزارش خبرنگار «اطلاعات»، در این دوره از نمایشگاه، توان جدید مهندسی کشور برای مدیریت منابع آب و دستاوردهای صنعتی در حوزه لوله و اتصالات، پمپهای افزایش فشار، تجهیزات تصفیه، خدمات مشاورهای و پیمانکاری برای ساخت سد و نیروگاههای برق آبی، آبیاری و زهکشی، خطوط انتقال، نشتیابی و سیستمهای اندازهگیری معرفی شده است.
این نمایشگاه در شرایطی برپا شده که ۶دوره خشکسالی متوالی، منابع آبی کشور را به حداقل کاهش داده و برنامه کاهش فشار آب در شبکه شهری، زندگی مردم ساکن در طبقات فوقاتی مجتمعهای مسکونی را با دشواری مواجه کرده است. این راهکار، بخشی از برنامه مدیریت مصرف آب در شرایط بحران فعلی است که با وجود گلایه عمومی از سوی دولت ادامه دارد.
عباس علیآبادی وزیر نیرو دیروز در مراسم افتتاح این نمایشگاه با اشاره به شدت بحران بی آبی اخیر گفت:در شرایط فعلی برای عبور از بحران کم آبی، راهی جز صرفهجویی نداریم و اصلاح الگوی مصرف آب یک ضرورت فوری است.
وزیر نیرو گفت: تقریباً تمامی طرح های قابل اجرا برای مدیریت منابع موجود و تأمین پایدار آب را بهکار بستهایم تا از این وضعیت عبور کنیم. حتیدرحال بررسی واردات آب از کشورهای اطراف هستیم، هرچند که برخی کشورهای اطراف نظیر همسایگان جنوبی خلیج فارس نیز در شرایطی نامطلوبی از نظر منابع آب قرار دارند.
اقناع افکار عمومی
با این وجود، افکار عمومی نسبت به نحوه مدیریت بحران بی آبی امسال هنوز اقناع نشده و خواستار توضیح مسئولان برای چگونگی عبور از این شرایط است.
«سیدعلی سیدزاده» مدیر کل دفتر مدیریت مصرف و نظارت بر کاهش هدر رفت آب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به خبرنگار ما گفت: مدیریت بحران اخیر بی آبی بسیار دشوار است. اگر فقط به این نکته توجه کنیم که از ابتدای سال آبی جدید (اول مهر ۱۴۰۴) تاکنون، میانگین بارشهای جوی در مقایسه با دوره بلندمدت ۵۷ سال گذشته بالغ بر ۸۸ درصد کمتر شده و در ۶ استان کشور حتی یک قطره باران نباریده، به اوج خشکسالی اخیر پی می برید.
از سوی دیگر، بارش استان تهران و البرز با جمعیتی معادل یک چهارم جمعیت کشور، نسبت به پارسال ۹۷ درصد کمتر شده و ۴ سد از مجموع ۵ سد اصلی آب این حوزه در معرض خشکی کامل قرار دارند.
وی گفت: مدیریت این وضعیت ناگوار، دولت را ناگزیر از برداشت منابع زیر زمینی کرده و پروژههای بهسازی و بازسازی چاهها یا انتقال آب از مناطقی که قابلیت انتقال دارند، در اولویت قرار گرفته است.
سیدزاده گفت: برای تأمین آب شرب کلانشهرها، حتی چاههای تحت اختیار شهرداریها را به خدمت گرفتهایم و مذاکراتی انجام شده که هرگونه ساختوسازی بدون درنظر گرفتن ملاحظات مصرف آب ممنوع شود. همچنین برای بازچرخانی آب خاکستری و استفاده از پساب در مشاغل صنعتی و کشاورزی و خدماتی آییننامههایی به سراسر کشور ابلاغ و مشوقهایی برای کاهش مصرف مردم در نظر گرفته شده است.
آبیاری فضای سبز
با وجود این اظهارات مسئولان، مردم همچنان نسبت به تأثیر آبیاری فضای سبز کلانشهرها بر کمبود منابع آب بدبین هستند و از عدم همراهی کافی شهرداریها با برنامه صرفهجویی گلایه دارند.
«محمود ترک» معاون آب و انرژی سازمان بوستانها و فضای سبز شهرداری تهران در واکنش به این موضوع به خبرنگار اطلاعات گفت: بالاخره باید پذیرفت که شهرداری هم تکالیفی برای حفظ و نگهداری فضای سبز شهری دارد. وزارت نیرو مدعی است که برای آبیاری فضای سبز آمادگی دارد به جای برداشت از آب چاه به شهرداری پساب تخصیص دهد، ولی مشکل استفاده از پساب در آبیاری نیست، بلکه تامین پساب استاندارد است که مشکلات زیست محیطی نداشته باشد.
به گفته وی، میزان استفاده از پساب برای آبیاری فضای سبز شهری از ۳ میلیون مترمکعب در سال۱۴۰۱ به ۲۳ میلیون متر مکعب در حال حاضر رسیده که تا پایان ۱۴۰۴ امسال این رقم به بیش از ۵۶ میلیون متر مکعب خواهد رسید. با این وجود انتقال فاضلاب از شمال تهران به تصفیه خانههای جنوب شهر و بازگشت مجدد پساب به محلات شمالی در شرایط ناترازی آب و برق مشکلات فراوانی دارد. ما ناچاریم ماهانه ۹۰۰ میلیارد تومان برای این جابجایی هزینه کنیم. اگر این تصفیهخانهها در نقاط مختلف شهر ساخته می شد، قطعاً امکان این انتقال فاضلاب و پساب راحتتر و ارزانتر بود.
معاون آب سازمان بوستانها و فضای سبز شهرداری تهران ادامه داد: مدیریت بحران بیآبی اخیر یک تکلیف فراگیر است و اینکه وظیفه یکدیگر را گردن دیگری بیندازیم خروجی نخواهد داشت. اگر وظیفه یک دستگاه تامین آب است، پس باید این کار را به درستی انجام دهد.
ترک گفت: چاههای تحت مدیریت شهرداری قبلا هم هنگام بروز کم آبی در اختیار وزارت نیرو قرار گرفته و مجدد با رفع مشکل به شهرداری واگذار شده است. اکنون نیز بخاطر مشکل کم آبی ۵۳ حلقه چاه به وزارت نیرو داده شده، ولی این دفعه دغدغه وزارت نیرو تامین آب نیست، بلکه مالکیت آن است.
وی گفت: تحقیقات نشان میدهد که میزان هدرفت آب در خطوط لوله پایتخت بسیار بالاست و متأسفانه وزارت نیرو اقدامی برای ترمیم شبکه شهری انجام نداده است. با این وجود شهرداری حاضر است لولههای فرسوده تهران را تعویض کند.
گزارش خبرنگار اطلاعات میافزاید: این ادعای مقامات شهرداری دیروز توسط وزیر نیرو تکذیب شد.
علی آبادی در واکنش به ادعای وجود ۳۵درصد هدررفت در شبکه آب کلانشهرها گفت: این رقم اصلا دقیق نیست و رقم واقعی بسیار کمتر است. البته اقدامات گستردهای برای نشتگیری و کاهش تلفات آب در حال انجام است.
توزیع وسایل کاهنده مصرف
عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب نیز به یکی دیگر از شیوه های مدیریت مصرف آب در بحران فعلی اشاره کرد و به خبرنگار اطلاعات گفت: ما مترصد کمک به مردم در کاهش مصرف روزانه آب هستیم. به همین منظور توزیع اقساطی بسته اقلام تجهیزات کاهنده مصرف آب از سوی شرکتهای آب و فاضلاب آغاز شده و متقاضیان میتوانند با مراجعه به دفاتر آب و فاضلاب محله خود، این وسایل را دریافت کنند. هزینه این مجموع اقلام کمتر از ۷۰۰ هزار تومان است که به صورت اقساطی از تعرفه آب مشترکان کسر خواهد شد.
وی افزود: مشترکان همچنین از طریق سامانه ۱۲۳ میتوانند برای دریافت بسته اقلام کاهنده آب تقاضا دهند.
بزرگ زاده با اشاره به شدت خشکسالی اخیر گفت: متاسفانه همه پیشبینیهای کم بارشی که برای پاییز وجود داشت؛ تحقق یافت، اگرچه در چند روز اخیر شاهد بارش بودیم اما به گونه ای نبود که کم بارشی مزمن و انباشته را که برآمده از چند سال پیاپی خشکسالی است، جبران کند.
وی افزود: تا ۱۰ آذر میانگین بارش کشور ۵.۸ میلیمتر بوده که ۸۵ درصد نسبت به بلندمدت عقب است و بارش ۱.۵ میلیمتری چند روز گذشته هم تغییرات مختصری در ورودی سدها داشته است.
وی گفت: بارندگی تهران ۹۷ درصد نسبت به شرایط نرمال عقب است.
به گفته بزرگزاده، درحال حاضر سدهای تهران جمعا ۹ درصد (۱۷۰ میلیون متر مکعب) آب دارند که بخشی رسوب است و ۲۱۰ میلیون متر مکعب نسبت به پارسال عقب ماندگی داریم.
بزرگزاده با بیان اینکه با شرایط کنونی بارندگی راهی جز مدیریت مصرف نداریم، گفت: اکنون در تهران سراغ استحصال آب از احجام مرده سدهای تهران رسیده ایم.