
نرگس خانعلی زاده در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: حالا دیگر خیلی وقت است که حمله قلبی، اتفاقی نیست که آن را در افراد مسن و سالمندان ببینیم! اتفاقی که این روزها در بسیاری از جوانها هم رخ داده و علامت سئوال و تعجب بزرگی برایمان بهوجود آورده است که واقعا چرا؟ چرایی که پاسخش احتمالا به نوع مسیری که در آن قدم برمیداریم و عادات و سبک زندگیمان برمیگردد.
چرا سکته؟
سئوال خوبی نیست؛ شاید چون جوابی بسیاری بدیهی و واضح دارد. در واقع سبک زندگیهایمان در روزگار فعلی، باعث شده است که سکته قلبی و بیماریهای قلبی و عروقی، بیشترین دلیل فوت در کشور ایران باشد. البته این موضوعی است که فقط مختص به ایران نیست و این عامل، در صدر علل مرگ و میر در دنیا هم قرار گرفته است؛ چنانکه بر طبق آخرین آمار، سالانه در حدود 20 میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در دنیا به علت بیماریهای قلبی و عروقی فوت میکنند.
کافی است نگاهی به دور و اطرافمان بیندازیم تا با تعداد زیادی از افرادی که سبک زندگیشان در رژیم غذایی ناسالم و مصرف دخانیات خلاصه شده است، روبرو شویم. آن وقت است که شاید دانستن پاسخ این سئوال که واقعا چرا به چنین رتبهای رسیدهایم، خیلی سخت نباشد. علاوه بر این 2 ویژگی، کمتحرکیها و پشتمیزنشینیهای همیشگیمان را هم به این موارد اضافه کنید؛ نداشتن فعالیتهایی که اگر تا یکی 2 سال پیش، درگیرش نبودیم، با همهگیری کرونا، به عادات زندگیمان اضافه شد؛ به ویژه نوجوانهایی که در آستانه ورود به دوره جوانی هستند و فستفودخوری و کمتحرکی را همچنان با خودشان به دورههای بعدی زندگیشان خواهند برد.
نشانهها را جدی بگیرید
گاهی به شکل فشارخون، گاهی دیابت، گاهی اختلال در چربی خون و در معمولترین حالت هم به صورت چاقی و اضافهوزن خودش را نشان میدهد. در واقع آنچه که لازم است در موقعیت فعلی که حالا در وسط این جریان راهافتاده از فستفود و دخانیات و کمتحرکی ایستادهایم بدانیم، جدی گرفتن نشانههایی است که هشدار خطر میدهند! البته چه بهتر که پیش از چنین هشدارهایی، قصد اصلاح عادتهای غلط خود را داشته باشیم، اما فراموش نکنید که هر کدام از هشدارها، برای حفظ جان و ادامه زندگی است و با کسی شوخی ندارد.
اما برخی نشانهها هم در لحظه و در کوتاهمدت به سراغ فرد میآیند و با اضافهوزن مفرط و فشارخون همیشگی متفاوت هستند؛ در واقع علائمی مانند اضافهوزن، نشانههای بلندمدتی هستند که میتوان در طول زمان، مجموعه اقداماتی برای بهبود آن انجام داد که نکند به نشانههای ناگهانی مانند درد یا ناراحتی قفسه سینه، تنگی نفس که با انجام حتی فعالیتهای سبک دچارش شویم، خستگیهای مداوم، ضربان قلب نامنظم، تورم قسمتهایی از بدن، سرگیجههای بدون دلیل، تعریق زیاد و افراطی، درد در قسمت بالایی بدن مانند بازوها، شانهها و گردن و ... دچار شویم. اما اگر چنین نشانههایی در خودمان دیدیم، باید خیلی سریع، به پزشک مراجعه کنیم تا از اتفاقات ناگوار بعدی جلوگیری کنیم.
پیشگیری را دریاب
تکراری است، اما بهترین توصیهای است که هر کسی باید آن را در زندگیاش جدی بگیرد؛ اینکه پیشگیری بهتر از درمان است، همان چیزی است که هر کسی باید آن را بشنود، رویش فکر کند و در نهایت اجرایش کند، چون واقعا پیشگیری خیلی راحتتر و کمهزینهتر از درمان است.
کافی است کمی به گزینههای وعدههای ناهار و شاممان بیشتر دقت کنیم. چه میخوریم؟ با چه حجمی از روغن؟ چند بار در هفته و چند بار در ماه؟ یک برنامهریزی ساده که هم وعدههای سالمی مانند سبزیجات در خودش داشته باشد و هم چشممان را از غذاهای فستفودی پر کند، خیلی کار سختی نیست! کافی است برای روزهای یک ماه، گزینههای متنوع غذایی بچینیم و البته یک خرید سالم هم انجام بدهیم؛ آن وقت است که حال جسم و حتی روحمان خیلی بهتر از زمانی خواهد بود که مدام با غذاهای سریع و پرروغن، خودمان را سیر میکردیم.
از طرف دیگر، انجام معاینات معمول پزشکی هم از دیگر عادتهای فردی است که پیشگیری را جدی گرفته است؛ چکاپ و معایناتی که میتواند هر 2 تا 3 ماه یکبار انجام شود و ما را به وضع بدنمان آگاه کند. آنوقت است که کوچکترین نشانهها را به بیماریهای بزرگ و خطرناک، ربط نمیدهیم.
کم مصرف کردن نمک هم یکی دیگر از آن عادتهایی است که کمک قابل توجهی به پیشگیری از بیماریهای قلبی میکند؛ عادتی که باید آن را جزو همان برنامه غذایی سالم خودمان قرار بدهیم. ورزش منظم، به طوری که حال روح و جسمتان را با هم ارتقا بدهد، یکی دیگر از مواردی که سلامتتان را تضمین میکند؛ ورزشی که گاهی میتواند یک پیادهروی اول صبح در هوای پاییزی این روزها باشد و گاهی هم یک دراز و نشست در خانه گرم خودتان. هر چه که هست، آن را از خودتان دریغ نکنید.
دوری از افراط در سیگار کشیدن و مصرف الکل هم از دیگر توصیههای جدی سازمان بهداشت جهانی، برای سلامت قلبتان است! شاید لازم است که با انجام این کارها، به خودتان ثابت کنید که چقدر خودتان را دوست دارید.