ندا علیزاده: تهران شهری خاکستری در احاطه ساختمانهای سر به فلک کشیده سیمانی است؛ فضای سبز پایتخت متناسب با تعداد شهروندان این شهر دود گرفته و تشنه نیست.
به بیانی دیگر، سرانه فضای سبز شهری تهران 16.69 مترمربع است که از ۲۵ مترمربع شاخص جهانی 8.31 مترمربع عقب است.
این مسئله درباره سرانه بوستانهای تهران نیز صدق میکند؛ بهگونهای که سرانه بوستانهای تهران 6.93 مترمربع اعلام شده که تا رسیدن به استاندارد جهانی 10.2 مترمربع فاصله دارد.
حال این آمار و ارقام را بگذارید در کنار قطع و خشک شدن درختان پایتخت بنا به دلایل مختلف همچون توسعه شهری، ساختوسازها، نداشتن نظارت و قوانین بازدارنده قطع درخت و...، دور باطلی که خروج از آن با اعمال چنین سیاستهای نوشته و نانوشتهای، به این زودیها محقق نمیشود.
البته این نکته را نیز باید اضافه کرد که نداشتن برنامه منسجم برای توزیع مناسب فضاهای سبز شهری و بوستانها در تهران، این خدمت نیز با تبعیض ارائه میشود؛ بدینترتیب بیشتر فضاهای سبز و بوستانها در مناطق یک تا پنج ایجاد شده است. این مسئله نهتنها از منظر برخورداری مردم و دسترسی شهروندان سایر مناطق به فضای سبز و بوستانها، محدودیتهایی ایجاد کرده و از کیفیت زندگی آنها کاسته بلکه بر کیفیت هوای تهران، محیطزیست زنده و پویا و منظر شهری نیز اثر گذاشته است.
هرچند آذر سال پیش، علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز تهران اظهار کرده بود که در مناطق کمبرخوارد به توزیع عادلانه فضای سبز خواهند پرداخت، اما جزئیاتی درباره زمان تحقق و سرانه اختصاصی به این مناطق ارائه نداد.
وی با اطمینان، سرانه فضای سبز تهران را «قابل قبول» اعلام کرده و گفته بود که در سال ۱۴۰۳ سرانه فضای سبز را به ازای هر نفر به ۱۸ مترمربع میرسانند. تلاشی لاکپشتی برای نجات تهران از آلودگی و کیفیت پایین زندگی شهری. البته رسیدن به این رقم تا پایان امسال نیز باوجود اما و اگرهای پیشبینی نشده، جای تردید دارد.
بنابراین چارهای جز انتظار نیست تا ببینیم آیا واقعا دستور شهردار تهران برای افزایش سرانه فضای سبز در مناطق کمبرخوردار از این فضا یعنی منطقههای ۷، ۱۰، ۱۱، ۱۷ و ۱۹ اقدامی صورت میگیرد؟ در صورت ورود عملی به این مقوله، چقدر قرار است زمان صرف شود تا مردم به حق خود از داشتن طراوت و سرسبزی برسند؟
نکته قابل توجه دیگر، «کمربند سبز تهران» است؛ طرحی که بهگفته حسین نظری، معاون خدمات شهری و محیطزیست شهرداری تهران در سال جاری، ۲ هزار هکتار توسعه مییابد تا بدینترتیب کمربند سبز را به ۵۰ هزار هکتار برسانند.
در صورت تحقق وعدهها داده شده شاید آن بتوان گفت کمی وضعیت فضای سبز تهران بهبود یافته است. اما این بهتنهایی کافی نیست. بلکه حفظ فضای سبزی که بهدشواری ایجاد شده نیز دوچندان اهمیت دارد. شاید روزی تهران خفه از آلودگی و تشنه از بحران آب، جانی تازه بگیرد و نفسی راحت بکشد.