دکتر تقی آزاد ارمکی جامعهشناس و استاد دانشگاه تهران در گفت وگویی با اشاره به ماجرای قتل الهه حسیننژاد و افزایش نگرانی ها درباره امنیت زنان در جامعه گفت: جامعه ایران در یک فضای نابهنجار قرار گرفته است. از یک طرف مشکلات اقتصادی در زندگی مردم وجود دارد و از سوی دیگر در فضای بینالمللی نیز با تنشهای مختلفی مواجه است. چنین جامعهای پیش از اینها نیاز به گشایشهای فرهنگی و اجتماعی داشته که محقق نشده است. متأسفانه به جای گشایشهای فرهنگی و اجتماعی شاهد نوعی رهاشدگی هستیم. در واقع نظام سیاسی علاوه بر اینکه باید گروههای متعدد اجتماعی را آزاد بگذارد تا فعالیتهایی اجتماعی و فرهنگی انجام دهند، لازم است از آنها در مقابل عملکردشان پاسخ طلب کند. این در حالی است که به دلیل اینکه نظام تصمیمگیر در حوزههای اقتصادی و سیاسی درگیر مشکلات است، نگاه دیگری به حوزه اجتماعی داشته و توجه لازم را نداشته است. به همین دلیل جامعه به حال خود رها شده است.
وی در گفت وگو با آرمان ملی افزود: در نتیجه شرایط، افراد جامعه به جای حرکت در مسیر منافع جمعی برای تحقق منافع فردی در مقابل هم قرار گرفتهاند. در این نبرد شکل گرفته، ابتدا نیروهای ضعیف هستند که آسیب میبینند و یا کشته میشوند. ضعیفترین نیروهای جامعه کودکان، افراد مسن، کارگران، حاشیه نشینان و زنان جامعه هستند. ما مدتهاست که با پدیده خودکشی افراد جامعه مواجه شدهایم. خودکشیها اغلب توسط کسانی انجام میشود که دارای مشکل هستند، اما کسی به مشکلات آنها توجه نمیکند. از سوی دیگر در جامعه ایران زورگیریها افزایش پیدا کرده است. اغلب این زورگیریها نیز برای برآورده شدن منافع فردی زورگیران است. در نهایت نیز این چرخه به زنان جامعه ختم شده است. دلیل این موضوع نیز این است که زنان به نیروهای اجتماعی در جامعه تبدیل شدهاند که کسی از آنها پشتیبانی نمیکند و حامی قدرتمند و موثری ندارند. در چنین شرایطی هم زنان در محیط خانه مورد آزار و اذیت میگیرند و یا حتی در شرایطی به قتل میرسند و هم در سطح جامعه در معرض خشونت قرار میگیرند.
آزاد ارمکی با اشاره به این که نظام ارزشی دچار خدشه شده است، گفت: در نظام ارزشی جامعه ایرانی زنان همواره نقش مادر، خواهر، همسر و... را ایفا کردهاند و به همین دلیل از احترام اجتماعی برخوردار بودهاند. شاید زنان در جامعه ایرانی قدرت اقتصادی نداشتند و به عنوان جنس دوم شناخته میشدند اما نقش مادری، خواهری و همسری داشتند که جایگاه اجتماعی ویژهای به آنها میداد. این نظام ارزشی دچار اختلال شده است. امروز حساسیتها نسبت به مادران، خواهران و دختران جامعه کمتر شده است. در واقع همین موضوع است که در جامعه ایران تغییر کرده است. همین عامل نیز باعث شده که برخی در جامعه تلاش میکنند زنان را مورد آزار و اذیت قرار بدهند و یا آنها را قتل برسانند.
وی افزود: نمیتوان به سادگی انتظار توقف چنین مواردی را داشت. ماجرای قتل الهه حسیننژاد در جامعه دیده شده اما اتفاقات زیادی رخ میدهد که دیده نمیشود. ما در یک جامعه بزرگ زندگی میکنیم که اتفاقات زیادی رخ میدهد اما گفته و شنیده نمیشود. زندگی در تهران به عنوان پایتخت کشور همواره با چنین اتفاقاتی گره خورده اما کسی به آنها توجه نمیکند. مسائلی از این دست تا جایی ادامه خواهد داشت که احساسات عمومی تحت تاثیر قرار گرفته و واکنش نشان دهد و به دنبال آن حساسیت فرهنگی و اجتماعی افزایش پیدا کند. در مقابل چنین حوادثی باید اقدام جمعی صورت بگیرد. اتفاقی که پس از قتل الهه حسیننژاد رخ داده این است که برخی این اتفاق را سیاسی میکنند. البته باید گفت که منازعات سیاسی میتواند موجب گسترش خشونت در جامعه شده و آن را مشروع و تقویت کند. اما وقتی موضوع سیاسی شود، اصل ماجرا گم میشود و همین عامل موجب تکرار این اتفاقات در آینده خواهد شد.
