به هرحال بعد از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، بین آمریکا و روسیه بر سر جنگ اوکراین کش مکش هایی اتفاق افتاده است.

روزنامه اعتماد در همین رابطه گفت و گویی با رحمن قهرمان پور انجام داده است. بخش هایی از نظرات این کارشناس مسائل بین الملل در زیر می آید:
درباره چرایی انتخاب آلاسکا به عنوان مکان دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، میتوان به این نکته اشاره کرد که این انتخاب ممکن است به شکل ضمنی به خرید آلاسکا توسط ایالات متحده از روسیه در گذشته اشاره داشته باشد و به عنوان نشانهای از تلاش ایالات متحده برای نمایش برتری یا اعمال فشار بر روسیه تعبیر شود. با این حال، در تحلیل اهمیت مکان مذاکرات، نباید بیش از حد اغراق کرد.
باید اشاره کرد که این نشست عمدتا به موضوع بحران اوکراین اختصاص دارد، هرچند اختلافات میان ایالات متحده و روسیه فراتر از این موضوع بوده و شامل مسائل مهمی در حوزه کنترل تسلیحات نیز میشود. به عنوان مثال، تعلیق همکاری روسیه با ایالات متحده در چارچوب پیمان کاهش تسلیحات استراتژیک جدید (New START) و توقف فروش اورانیوم توسط روسیه به امریکا از جمله موضوعات مورد توجه ایالات متحده هستند. با این حال، مساله اوکراین همچنان در مرکز توجه جهانی قرار دارد و پرسش اصلی این است که آیا این دیدار میتواند به پایان جنگ اوکراین منجر شود یا خیر.
بر اساس اظهارات مقامات امریکایی، دونالد ترامپ طرحی جدید مبتنی بر مبادله سرزمینی پیشنهاد کرده که بر اساس آن، روسیه از بخشی از اراضی اشغالی اوکراین عقبنشینی کرده، اما بخش دیگری را تحت کنترل خود نگه میدارد تا اوکراین به صلح رضایت دهد. با این حال، مقامات اوکراینی پیشاپیش اعلام کردهاند که واگذاری هر بخشی از خاک این کشور به روسیه یا هر کشور دیگر مغایر با قانون اساسی اوکراین است. از سوی دیگر، کشورهای اروپایی نگرانی عمیقی نسبت به این طرح دارند، زیرا معتقدند که تصرف سرزمینی میتواند به تشدید رقابتهای ژئوپلیتیکی و افزایش منازعات سرزمینی، مشابه دوران پیش از جنگ جهانی دوم، منجر شود. به همین دلیل، آنها بهشدت مخالف هستند.در مجموع، میتوان گفت که موضوع اوکراین اصلیترین دستور کار ایالات متحده در این نشست است.
باید توجه داشت که دونالد ترامپ از ابتدای دوره ریاستجمهوریاش، اولویت را حل بحران اوکراین و دستیابی به صلح در این منطقه خواند و برای کسب دستاورد در این زمینه بسیار تلاش کرد. در جریان رقابتهای انتخاباتی، او ادعا کرد که قادر است ظرف چند روز صلح را برقرار کند. با این حال، به دلیل مقاومت ولادیمیر پوتین و موانع موجود، این هدف محقق نشد.
باید تأکید کرد که اروپا بهطور قاطع از موضع اوکراین و ولودیمیر زلنسکی، در مورد ضرورت حضور اوکراین در مذاکرات صلح حمایت میکند. اگرچه دونالد ترامپ ممکن است در برخی موارد تلاش کند نقش زلنسکی را کمرنگ کند، اما تجربه نشان داده که نادیده گرفتن اروپا برای ترامپ امکانپذیر نیست. کشورهای اروپایی به صراحت اعلام کردهاند که با هرگونه توافقی بدون حضور اوکراین مخالف هستند. در چند ماه گذشته نیز اروپا حمایت همهجانبه خود از اوکراین را به نمایش گذاشته است. به عنوان نمونه، در حالی که ترامپ ابتدا تمایلی به ارسال تسلیحات به اوکراین نداشت، کشورهای اروپایی با تعهد به تأمین بخش قابل توجهی از هزینههای این تسلیحات، ایالات متحده را به موافقت با ارسال سلاح به اوکراین ترغیب کردند. این امر نشاندهنده جدیت اروپا در حمایت از اوکراین است.
در مورد انتخاب پایگاه نظامی به عنوان مکان دیدار، احتمالا ملاحظات امنیتی در اولویت بوده است. با این حال، همانگونه که پیشتر اشاره شد، نباید در این مورد اغراق کرد. برگزاری نشست در هر مکان دیگری نیز با تمهیدات امنیتی لازم همراه خواهد بود. معمولا انتخاب پایگاه نظامی برای دیدارها، پیامی نمادین به طرف مقابل منتقل میکند مبنی بر آمادگی نظامی و توانایی مقابله با بلندپروازیهای طرف دیگر. با این وجود، این اقدامات عمدتا جنبه نمادین دارند و تأثیر مستقیم و عمیقی بر نتایج یا فضای مذاکرات ندارند.بهویژه با توجه به اینکه ولادیمیر پوتین، به عنوان رهبری با تجربه سیاسی، بعید است تحت تأثیر فضای یک پایگاه نظامی قرار گیرد یا به واسطه آن امتیازاتی اعطا کند. در مقابل، دونالد ترامپ به نمایشهای رسانهای و اقدامات نمایشی علاقهمند است تا به طرفداران داخلی خود نشان دهد که از موضع قدرت عمل کرده است.
باید توجه داشت که سبک دونالد ترامپ برای مذاکره بر تمرکز بر کلیات و اجتناب از درگیری در جزییات فنی و حقوقی استوار است. او معمولا ترجیح میدهد مسائل پیچیده و فنی را به کارشناسان و دیپلماتها واگذار کند. به عنوان مثال، در مناقشه ارمنستان و آذربایجان، مشاهده شد که توافق نهایی توسط ترامپ امضا شد، اما فرآیند مذاکرات و جزییات به کارشناسان سپرده شد.
