پرورش خرد و تفکر انتقادی در نسل جدید، کلید مقابله با چالش‌های هوش مصنوعی و حفظ هویت فرهنگی است. بدون پرورش ابتکار و تفکر انتقادی، نسل آینده ممکن است به افرادی بدون خلاقیت تبدیل شود که فقط با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده عمل می‌کنند.

به گزارش روابط‌عمومی و امور بین‌الملل کانون، یکصدوچهاردهمین نشست کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، روز سه‌شنبه ۲۸مرداد ۱۴۰۴با حضور ژاله آموزگار، استاد بازنشسته دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با موضوع «سواد زندگی ۳: خرد و خردمندی» برگزار شد.
در این نشست که به بررسی نقش خرد در مواجهه با فناوری‌های نوین و حفظ هویت فرهنگی اختصاص داشت، ژاله آموزگار به بررسی مفهوم سواد در دنیای مدرن پرداخت و گفت: امروزه بی‌سوادی دیگر به معنای ناتوانی در خواندن و نوشتن نیست، بلکه به عدم درک فضای مجازی و فناوری‌های نوین اشاره دارد. از پرداخت قبض تا تعامل‌های روزمره، همه در این فضا انجام می‌شود.
او افزود: برخی افراد این «بی‌سوادی» را می‌پذیرند و وظایف را به نسل جوان واگذار می‌کنند، در حالی که گروهی دیگر تلاش می‌کنند با یادگیری، خود را به‌روز نگه دارند.
آموزگار با اشاره به چالش‌های هوش مصنوعی، پرسید: شعور هوش مصنوعی کجاست؟ وقتی فرزندانمان را به دست دستگاه‌ها می‌سپاریم، خطر این وجود دارد که آنها فقط به فشردن دکمه‌ها عادت کنند   .او هشدار داد که بدون پرورش ابتکار و تفکر انتقادی، نسل آینده ممکن است به افرادی بدون خلاقیت تبدیل شود که فقط با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده عمل می‌کنند.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: اگر به فرزندانمان بیاموزیم داده‌ها را تحلیل کنند و خودشان فکر کنند، انسان‌هایی هوشمند خواهیم داشت.
این استاد زبان‌های باستانی همچنین به نقش خرد در پیشرفت‌های علمی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: خرد و دانایی مادر همه پیشرفت‌هاست. حتی ابزارهای پیشرفته امروزی نیز توسط خرد انسانی هدایت می‌شوند.
آموزگار با اشاره به مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی، خرد را نیروی محرکه نوآوری‌های علمی دانست و افزود: جامعه علمی جهان باید برای کاهش مضرات فناوری‌های نوین چاره‌اندیشی کند.
این پژوهشگر صاحب‌نام، با استناد به متون پهلوی مانند «دادستان مینوی خرد»، به انواع خرد از جمله «خرد فراسویی»، «خرد مردمی» و «دُژ خردی» اشاره کرد و توضیح داد: دژخردی به معنای آگاهی‌های نادرست است که در آموزگاران یا فرمانروایان بد دیده می‌شود.
او همچنین به جایگاه ویژه خرد در فرهنگ ایران باستان تأکید و آن را با فرهنگ‌های دیگر مقایسه کرد.
آموزگار با بیان این‌که مخالف فناوری‌های نوین نیست، از دانشجویان خواست تا مطالب را بدون تفکر نپذیرند و از خرد خود برای تحلیل استفاده کنند   .
وی با تأکید بر اهمیت هویت فرهنگی و عشق به سرزمین، اظهار کرد: ایران‌دوستی ما به فرهنگ جهانی چیزهای زیادی بخشیده است. وطن‌پرستی به معنای برتری‌جویی نیست، بلکه به معنای افتخار به هویت و سرزمین خودمان است.این نشست با بحث‌هایی درباره پرورش خردمندی در نسل جدید و حفظ تعادل میان فناوری و هویت فرهنگی به پایان رسید و مورد استقبال شرکت‌کنندگان قرار گرفت   .
یکصدوچهاردهمین نشست کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حضور ژاله آموزگار و چهره‌هایی چون مصطفی رحماندوست، مرجان فولادوند، آذر رضایی، شهین نعمت‌زاده، ایران کلباسی و محمود برآبادی به‌صورت حضوری و برخط برگزار شد.
گفتنی است دکتر ژاله آموزگار، پژوهشگر ایرانی فرهنگ و زبان‌های باستانی است و دکتری زبان‌های باستانی از دانشگاه سوربن دارد و بیش از ۳۰سال در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران تدریس کرده است. وی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و از دولت فرانسه نشان لژیون دونور دریافت کرده‌است. آموزگار به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، ترکی، فارسی‌میانه و اوستایی مسلط است.