دبیر شورای عالی امنیت ملی و نماینده رهبری در این شورا در گفتگوی تفصیلی به روایت رخدادهای دوران توقف آتش با رژیم صهیونیستی و مسائل و چالش های پیش روی ایران در این ایام و نحوه مدیریت آنها پرداخته و تاکیدکرد: ایرانیها تسلیمبشو نیستند.
علی لاریجانی در این گفتگو درباره مهمترین وظیفه شورای عالی امنیت ملی در شرایط فعلی گفت: این شورا باید طوری چالشها را مدیریت کند که برآیند آن یکفضای آرام برای توسعه ملی کشور بشود و مردم بتوانند یک زندگی قابل پیشبینی داشته باشند، چون چالشها همیشه هست؛ حالا ممکن است امروز جنگ و یا موضوعات دیگر باشد، دیروز امور دیگر بوده، مسائل منطقهای هست، مسائل بینالمللی هم هست. بنابراین، باید ظرفیتهایی ایجاد کنیم که دشمن هوس اقدام مجدد را نداشته باشد.
وی در پاسخ به سئوال خبرنگار مبنی بر اینکه آیا دوباره جنگ می شود و ما چقدر برای آن آماده هستیم، گفت: پاسخ دادن به این سئوال یک مقدار به ما مربوط است، یک مقدار هم به دشمن؛ چون همه امور در دست ما نیست؛ ولی مهمترین مساله این است که ببینیم با اقداماتی که میشود کرد، چگونه جنگ را می توان پس زد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: مساله مهم انسجام ملی است؛ ایرانیها در جنگ دوازدهروزه با درک بالای خود، دشمن و حریف را درست تحلیل کردند و با همه اختلافنظرهایی که وجود داشت، قبول داشتند که باید از ایران و منافع آن دفاع کنند، این خیلی هوشمندی بزرگی است. البته باید از این صیانت شود؛ به این معنی که دولت، ملت و همه باید تلاش کنیم که این همبستگی و انسجام حفظ شود.
لاریجانی تصریح کرد: نکته بعدی این است که یکی از عوامل مهم برای پایداری عبارت است از اینکه مردم از یک حداقلی در زندگی برخوردار باشند. درست است که جنگ است، ولی بههرحال باید اداره امور زندگی مردم طوری باشد که بتوانند پایداری داشته باشند. این یکی از موضوعاتی است که اکنون ما داریم بحث میکنیم و فکر میکنم دولت و خود رئیسجمهوری هم خیلی به این مساله مقیدند و توجه دارند و بخشی از عدالت را این میدانند. بنابراین، یک پایهای از نیازهای مردم باید بهخوبی تأمین شود که این در شرایط غیر جنگ یک جور است، در شرایط جنگ هم جور دیگر.
وی افزود: نکته بعدی حفظ و ارتقاء عِدهوعُده امکانات نظامی است. بههرحال، ما از امکانات خوبی برخوردار بودیم که دشمن علیرغم اینکه خودش جنگ را شروع کرد، به دستوپا زدن برای پایان جنگ افتاد. تقریباً اکثر کشورهای مهم و ملتها این موضوع را درک کردند که دشمن ما در این جنگ شکست راهبردی خورد. این مساله هم برای ایران مفید است، هم میتواند برای دشمن وسوسهانگیز باشد؛ چون دشمنی که از نظر راهبردی موفق نشده باشد، طبعاً دنبال این است که یک جوری مجدد بتواند موفقیت را به دست بیاورد. باید امکانات نظامی و امنیتی کشور و بعضی از اشکالاتی که در کارمان بوده رفع شود.
جنگ ما هنوز خاتمه پیدا نکرده است
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: توصیه من واقعاً این است که در داخل به این نکته توجه شود که جنگ ما هنوز خاتمه پیدا نکرده؛ هم جریانهای سیاسی، هم افرادی که تریبون دارند، باید توجه داشته باشند که ما در یک موقعیت مهم هستیم. البته ظرفیت بازدارندگی ایران هم خیلی بالا است. من نمیگویم اکنون جنگ بالفعل وجود دارد، ولی بدانیم که جنگی شروع شده و فقط به قطع آتش بسنده شده؛ پس ما باید آماده باشیم و همبستگیمان را حفظ بکنیم.
لاریجانی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از نکات مهم در این جنگ تدابیر رهبری بود، گفت: ایشان از روز اول خیلی با دقت مسائل را دنبال و تدبیر کردند؛ فرماندهان را نصب کردند و پیگیر جنگ بودند و با مردم سخن گفتند. بنابراین، در این شرایط، این راهنما را باید کاملاً مورد حمایت قرار داد. ممکن است افراد در یک سری موضوعات سیاسی نظرات مختلفی هم داشته باشند، ولی وقتی ما در یک بحران بزرگ هستیم باید حتماً حمایتمان از کسی که پیشوا است و در واقع جنگ را راهبری میکند، قوی باشد؛ لذا نباید سایش ایجاد کنیم.
وی در ادامه درباره پر کردن خلأها در زمینه مسائل نظامی، دفاعی، امنیتی و رسانه ای تا پیش از دور بعدی درگیری احتمالی، گفت: در بُعد دفاعی، تصمیم مهمی در شورا گرفته شد و آن ایجاد شورای دفاع بود که وظیفهاش فقط مساله دفاع و رفع اشکالات نیروهای مسلح و تدبیر در این امور است که سازوکارش هم فراهم شده و مشغول کارند.
دبیر شورای عالی امنیت با اشاره به اینکه بُعد دیگر هم رفع اشکالاتی است که در بخشهای امنیتی وجود داشته، گفت: این اشکالی است که حتماً باید رفع شود و البته یک بخشی از خلأهای ما هم روایتهای رسانهای است. اکنون مساله مهم این است که ظرفیتهای رسانهایمان را هم افزایش دهیم و هم تکنیکیتر کنیم.
لاریجانی در بخش دیگر سخنان خود درباره کارایی دیپلماسی در شرایط کنونی گفت: توصیه من همیشه این است که ایران هیچ وقت دیپلماسی را ترک نکند، چون دیپلماسی خودش یک ابزار است. رهبر معظم انقلاب یک بار فرموده بودند همیشه پرچم مذاکره در دستتان باشد؛ این کاملاً درست است. در واقع، دیپلماسی یک بخشی از کار حکومت است و معنی ندارد که آن را ترک بکند؛ مهم این است که چه زمانی و چگونه از آن استفاده بکنیم. احساس میکنم دیپلماسی دشمن برای بهانه ایجاد کردن است؛ ولی درعینحال نباید بگوییم ما دیپلماسی را قطع میکنیم.
وی ادامه داد: شرایط مذاکره وقتی ثمر میدهد که طرف مقابل بفهمد جنگ خاصیتی ندارد و مثلاً بخواهد از راه مذاکره مسائل را حل بکند؛ اما اگر بخواهد مذاکره را بهانه کند برای یک عملیات دیگر، خب این مذاکره صحیحی نیست. بنابراین، در این زمینه شرط ما این است که مذاکره واقعی بکنیم. اگر دنبال جنگید، بروید کارهایتان را بکنید، هر وقت پشیمان شدید بیایید برای مذاکره؛ دشمن در این جنگ متوجه شد که ایرانیها تسلیمبشو نیستند .
چشمانداز ایران درباره حماس و حزب الله
دبیر شورای عالی امنیت درباره نظر رسانه های خارجی درباره تضعیف شدن جبهه مقاومت گفت: اگر تضعیف شدند، چرا اینقدر اینها روی آن اصرار دارند و فشار میآورند؟ اگر تضعیف شدند، خب تضعیف شدند دیگر. معمولاً به جایی فشار میآورند که قوی است؛ به نظر من، این از آن حرفهای عجیبوغریب است. چند سال پیش می گفتند ایران اشتباه میکند، اینها چیزی نیستند، اینها همه هزینه برای ایران است. سئوال این است: شما (دشمن) که میگویید حماس را از بین بردهاید، پس چرا میترسید غزه را بگیرید؟ مردم را کشتید و شهید کردید، گرسنگی دادید، ولی نتوانستید حماس را از بین ببرید. چرا از بین نمیرود؟ دست خودشان است؛ وقتی شما آدمها را میکشید و از بین میبرید، اینها خانواده دارند، جوان دارند؛ شما آنها را میاندازید روی موضعی که باید با شما مقابله کنند. حزبالله وقتی به وجود آمد که اسرائیل آمد یکسره بیروت را گرفت؛ خب علیالاصول مردم کدام کشور آمادگی دارند که سیطره یک کشور دیگر را با اشغال بپذیرند؟ لذا یک عده از جوانها گفتند باید از خودمان دفاع کنیم و این هسته اصلی حزبالله شد. حالا میگویند حزبالله را ایران به وجود آورد، نه، خود اینها با رفتارشان حزبالله را به وجود آوردند. بله، ما کمک کردیم؛ دروغ نمیگوییم، میگوییم کمک کردیم، کمک هم میکنیم، ولی اصل حزبالله را خود ملت لبنان به وجود آوردند و این یک سرمایهای برایشان شد. لذا به نظر من، مقاومت، هم زنده است و هم در حال حرکت است.
لاریجانی افزود: وقتی نتانیاهو میگوید من به عنوان یک کشور کوچک میخواهم صلح را از راه قدرت ایجاد کنم، یعنی به کشورهای منطقه از قبیل عربستان، مصر، اردن یا کویت میگوید همه شماها باید یا تسلیم من شوید یا بجنگید. خب اینجوری همه را روی حساسیت میاندازد و لذا اکنون شرایط منطقه اینطور است که همه نسبت به اسرائیل یک حالت گارد دارند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه باید عناصر قدرتمان را تقویت کنیم، گفت: در داخل، مردم مهم هستند؛ مردم را باید داشته باشید، انسجام را باید داشته باشید، نیازهای مردم را تأمین کنید، با مردم رفیق باشید، آمرانه با مردم حرف نزنید و بتوانید احساساتشان را درک کنید. در منطقه هم امکاناتی دارید؛ با امکاناتتان در منطقه متحد باشید. این تفکر که حزبالله یا نیروهای مقاومت سربار ما هستند، یک اشتباه راهبردی است. به نظر من، هم آنها به کمک ما نیاز دارند، هم ما باید از کمک آنها استفاده کنیم؛ چون انزوا ایجاد کردن به نفع امنیت ملی ایران نیست .
آژانس بین المللی اتمی هیچ وقت به وضع مخرب امروز نبوده است
دبیر شورای عالی امنیت در بخش دیگر سخنان خود در ارزیابی رویکرد و رفتار امروز آژانس بین المللی انرژی اتمی و مدیرکل آن گفت: آژانس هیچ وقت به این وضع مخرب امروز نبوده یعنی یک مختصر عقلی بر آن حاکم بود؛ درست است که تحت سلطه غرب عمل میکنند، ولی یک قدری هم مناسبات بینالمللی را رعایت میکردند. این شخص (گروسی) مثل اینکه چک سفید داده به دشمن صهیونیستی و آمریکا؛ یعنی در قضیه جنگ، آتشبیار معرکه بود. خجالتآور است که در مقررات پادمان آمده که آژانس باید از کشورهایی که عضو اِنپیتی هستند دفاع بکند، باید فوراً جلسه شورای حکام بگذارد و نتیجه را به شورای امنیت ببرد؛ اما ایشان ایستاد تماشا کرد و حتی محکوم هم نکرد آیا چنین فردی لیاقت مدیرکلی آژانس را دارد؟ به نظر من، اول باید یک فکری به حال خود این آژانس بکنند؛ اکنون برای کشورها این سئوال به وجود آمده که آژانس چه خاصیّتی دارد.
لاریجانی درباره احتمال خروج ایران از معاهده اِنپیتی هم گفت: این فرض همیشه وجود دارد. البته من نمیگویم اکنون کسی این را انجام میدهد، چون خود این هم باید با تدبیر انجام شود و ببینیم خاصیتی دارد یا نه. ما که دنبال بمب نیستیم؛ یک وقتی یک کشوری دنبال بمب است، خب اِنپیتی را نباید بپذیرد؛ وقتی دنبال بمب نیست، اِنپیتی را باید بپذیرد و دلیلی ندارد که نپذیرد. ولی واقعیت این است که اِنپیتی هیچ خاصیتی برای ما نداشته است.
احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه
وی درباره موضوع فعال شدن اسنپ بک علیه ایران از سوی اروپاییها گفت: رفتار اروپاییها که معلوم است و احتیاج به ارزیابی ندارد. اینها یک بخشی از عملیات آمریکا را انجام میدهند، ولی در این زمینه اختلافنظر هست. خیلی از کشورها مثل روسیه و چین بیانیه هم دادند و معتقدند که مکانیسم ماشه برای زمانی گذاشته شده که یکی از طرفین به مقررات برجام مقید نباشد. چه کسی مقید نبوده؟ تأسیسات ما را بمباران کردند؛ خب چرا علیه ما مکانیسم ماشه را به کار میبرید؟ اختلافنظر بعدی این است که شما اگر میخواهید از مکانیسم ماشه استفاده کنید، فوراً نمیتوانید بروید شورای امنیت؛ ابتدا باید تقاضایتان را بدهید، یک هیات کارشناسی دارد، بعد یک هیات وزرا؛ بعد اینها باید ارزیابی شود؛ اما اینها یکمرتبه رفتهاند شورای امنیت. نکتهی بعدی این است که خب آمریکا از این پیمان خارج شده؛ اکنون ۶عضو میمانند؛ یعنی ایران، روسیه، چین و در طرف دیگر سه کشور اروپایی؛ خب این میشود سه به سه. چهجوری میخواهید تصمیم بگیرید؟ بنابراین، اگر هفت کشور بودند، اکثریت معنی داشت؛ حالا که سه به سه است. یعنی اگر بخواهند بهقاعده عمل بکنند، به این سادگی نیست.
دبیر شورای عالی امنیت درباره پاسخ ایران به فعالسازی مکانیسم ماشه گفت: در این زمینه اکنون در داخل در حال بررسی هستند و تا آنجا که من اطلاع دارم هم بعضی از کشورها تلاشهایی برای مذاکره میکنند که این کار نشود، روسیه و چین هم یک موضع دیگری دارند که مانعند.
لاریجانی درباره پیشنهاد تمدید مهلت برای فعالسازی اسنپ بک از سوی غربیها گفت: در اینجا اختلافنظر وجود دارد. نظر ما این نیست. بعضی از کشورها این پیشنهاد را دادهاند، اما ایران قائل به این نیست؛ ما یک توافقی داشتیم که ظرف ۱۰ سال این باید تمام میشد؛ دیگر بنا نیست به قول معروف جرزنی کنند و دوباره به آن اضافه کنند. ایران واقعاً قائل به این نیست. البته بعضیها هم در داخل گفتند خوب است که مثلاً این ۶ ماه را بپذیریم؛ ولی در کل، ما این را قبول نداریم.
لاریجانی در پایان با اشاره به اینکه در شرایط فعلی، اهتمام همه ما باید رفع نیازهای مردم باشد، گفت: این مهمترین مسالهای است که اکنون برای ما دردآور است. به نظر من راهحلهایی هم وجود دارد؛ یعنی باید همت کرد. اینکه مردم در رفع نیازهای اولیهشان دچار مشکل هستند، بیشتر از هر چیزی زجردهنده است و باید حل شود. حالا بعضی چیزها هم هست مثل مشکل برق، گاز و مانند اینها که قابل حل است. اهتمام باید کرد؛ یعنی نباید بگذاریم کارخانجات ما بخوابد. کارخانجات وقتی که خوابید، یعنی ثروت ملیتان پایین میآید. شاید این نقطه، نقطه کانونی است که همه باید در این زمینه همت کنیم. البته کار بیشتر بر دوش دولت و مجلس است، ما هم بخش امنیت ملیاش را بر عهده داریم؛ ولی دغدغه داریم، چون این به پایداری مردم لطمه میزند .

شما چه نظری دارید؟