رئیس جمهوری در نشستی با سه تن از فعالان رسانهای-سیاسی،گفت: دغدغه اصلی من، حتی پیش از بحث اسنپبک که طبعاً نمیخواهیم فعال شود، آن چیزی است که در داخل در حال رخ دادن است. نگرانی اصلی من درباره نغمهها و صداهایی است که بلند میشود و میخواهد همین وحدت و انسجام نوپایی را که تازه در حال شکلگیری است، تضعیف کند.
دکتر مسعود پزشکیان در گفتگو با سید محمدعلی ابطحی، عبدالله گنجی و علیرضا معزی، در پاسخ به سئوالی درباره موضع دولت نسبت به فعال شدن اسنپبک اظهار داشت: اصلاً دنبال فعال شدن اسنپبک نیستیم؛ اما این جای پرسش دارد که برخی کشورهای اروپایی که خودشان ناقض بسیاری از قوانین بینالمللی هستند، امروز ما را متهم میکنند که چارچوبی را رعایت نکردهایم! چگونه میتوان از چنین کشورهایی اینگونه ادعاها را پذیرفت؟
وی ادامه داد: ترس من از اسنپبک یا تهدیدهای خارجی نیست؛ واهمه اصلیام از اختلافات داخلی، شکافهای درونی و درگیریهایی است که گاه بر سر مسائل جزئی ایجاد میشود. دشمنان هم طمعشان دقیقا بر همین اختلافات است.
رئیس جمهوری تصریح کرد: اختلافات زمانی شکل میگیرد که حقوق شهروندی افراد نادیده گرفته میشود؛ گروهی بر مصدر قدرت مینشیند و گروهی دیگر اساسا در بازی قدرت جایی نمییابد. در چنین فضایی، بدیهی است که طرف مقابل از این شرایط بهرهبرداری میکند تا همه مشکلات را به گردن ما بیندازد. طبیعتاً، وقتی رهبری نظام مسیری را ترسیم میکند و میفرمایند که باید چنین کرد، دیگر شایسته نیست که کسی برخیزد و ساز مخالف بزند یا به اختلافات دامن بزند. من نظر خودم را میدهم. بارها گفتهام، زمانی که برجام به مجلس آمد، مقام معظم رهبری فرموده بودند که نظر بدهید. نظر من این بود که باید برجام را بپذیریم. در آن مقطع برخی مخالفت میکردند و میگفتند نباید این توافق پذیرفته شود. همان زمان هم معتقد بودم که پذیرش برجام بهمراتب بهتر از نپذیرفتن آن است و امروز هم بر همین باورم .
پزشکیان با بیان اینکه حتی اگر موشک داشته باشیم، ولی مردم را نداشته باشیم، هیچ قدرتی نداریم، گفت: نمیگویم که نباید آنها را داشته باشیم، ما باید قدرت داشته باشیم تا کسی جرات نکند به ما حمله کند اما مهمتر از آن، وحدت و انسجام داخلی است. باید به همدیگر احترام بگذاریم، حق همدیگر را بپذیریم. یعنی این گونه نیست که فقط ابزار نظامی برای اقتدار کافی باشد .
وی در پاسخ به این پرسش که مردم در بلاتکلیفی به سر می برند، آیا سرانجام جنگ می شود یا نه، گفت: ما دنبال جنگ نبودیم، نیستیم و نخواهیم بود اما از روز اولی که انقلاب شروع شد، دشمنان دست به ترور زدند، به دنبال کودتا بودند و در پی تجزیه کشور برآمدند. این چیز تازهای نیست. امروز هم با تحلیلهایی که انجام داده بودند و برنامههایی که داشتند، حتی با تکیه بر هوش مصنوعی، این گونه برداشت کرده بودند که ایران در ضعیفترین حالت ممکن قرار دارد. بهنظر من و بر اساس تحلیلی که در ذهن داشتم، آنها چنین میپنداشتند که وقتی حمله کنند، روز دوم و سوم مردم به خیابانها میریزند و سپس نظام، انقلاب و کشور ساقط میشود. اگر وحدت داشته باشیم، آنها نمیتوانند طمع کنند. دشمن طمع کرده بود که اگر جنگی شکل بگیرد، بتوانند کار را تمام کنند. اصلاً تصور نمیکردند ما باقی بمانیم. اگر بخواهند تجاوز کنند، با قدرت جلو آنها میایستیم. ما نمیخواهیم بجنگیم اما از جنگ هم هراسی نداریم. مردم ما هم نشان دادهاند که اگر قرار باشد جنگی در بگیرد، انسجام و وحدت داخلی با قدرت بسیار بیشتری شکل خواهد گرفت.
نیت من از کاندیداتوری ، افزایش مشارکت بود
رئیس جمهوری در بخش دیگری ازگفتگو با اشاره به اینکه علت اینکه من در آن مقطع کاندیدای ریاست جمهوری شدم این نبود که بخواهم رئیس جمهوری باشم، گفت: قصد و نیت من افزایش مشارکت در جامعه و کشور بود، زیرا این خطر را بهروشنی احساس میکردم. عدم حضور مردم یعنی ضعف و ناتوانی یک جامعه. هر چقدر بتوانیم مردم را در صحنه نگه داریم و با مردم و برای مردم زندگی کنیم، طبیعتا قدرت بیشتری پیدا میکنیم تا اینکه یک گروه یا یک جناح خاص قدرت را به دست بگیرد و بخواهد حکومتداری کند. تصور آنها این بود که به هر حال مردم در کشور ناراضیاند. از نگاه آنها، مساله قطعا تمام میشد و کار به پایان میرسید. اگر در روند سخنرانیها و گفتگوهای مقام معظم رهبری هم دقت کنید، شاهبیت کلامشان همین وحدت و انسجام داخلی است و این امروز دیگر تبدیل شده است به بیان همه کسانی که در خط امام و در خط رهبری هستند؛ اینکه ایران باید حفظ شود. ایران مربوط به یک عده یا یک دسته خاص نیست. ایران متعلق به همه مردم است .
پزشکیان در پاسخ به سئوال دیگری مبنی براینکه در برنامه های انتخاباتی تان بارها گفته اید برنامه شما سیاست های کلی نظام و برنامه هفتم است؛ سیاستهای کلی، اسناد بالادستی هستند و بهتنهایی برنامه اجرایی محسوب نمیشوند، چگونه می خواهید آنها را اجرا کنید، گفت: در همان انتخابات هم دعوا بر سر این بود که میگفتند شما برنامه ندارید. من یک آدم دانشگاهیام بنابراین درک میکنم برنامه یعنی چه. از همان ابتدا عرض کردم که نمیتوانم بهسادگی برنامه بنویسم، آن هم بدون پشتوانه حزبی. در حالی که اگر حزبی وجود داشته باشد، باید چارچوب مشخصی هم داشته باشد. اعتقاد من این است که حزبی با آن تعریف واقعی در کشور ما وجود ندارد. احزاب هستند، اما هنوز بهصورت ساختارمند رشد نکردهاند. در چنین شرایطی، تنها کاری که میشود کرد، تکیه بر همان سیاستهای کلیای است که پیشتر تدوین شده است. این سیاستها حاصل کارشناسی نهادهای مختلف در کشور هستند؛ مجموعه دانشگاهیان، مجموعه دولت و در نهایت هم مجمع تشخیص مصلحت نظام، همه کنار هم آمدهاند، جمعبندی کردهاند و اینها شده است سیاستهای کلان نظام. یعنی این اسناد، پشتوانه کارشناسی محکمی دارند بنابراین هر کاری که ما انجام دهیم، بهتر از آنچه در سیاستهای کلی آمده است، نخواهد بود.
وی ادامه داد: من بارها گفتهام که چشماندازی که مقام معظم رهبری تعریف کردهاند، حتی مستقل از اینکه کسی به رهبری باور داشته باشد یا نه، بهخودیخود چشماندازی زیباست. این چشمانداز میگوید من میخواهم برترین باشم، مستقل باشم، میخواهم در اقتصاد، در صنعت، در رفتار انسانی الگو و الهامبخش باشم. بنابراین قوانینی که اکنون نوشته شده است و چارچوب برنامه را تشکیل میدهد، معطوف به شرایطی که ما امروز در کشور داریم، در حال بازنگری است. هدف این است که آن بخشی را که میتوانیم اجرا کنیم، به مرحله اجرا برسانیم و آن بخشی را که امکانپذیر نیست، با مجلس به مشورت بگذاریم و صادقانه بگوییم به این دلایل مشخص، امکان اجرای آن وجود ندارد .
عوامل اصلی تورم و مشکلات اقتصادی
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه یکی از عوامل اصلی تورمها و مشکلات اقتصادی، خود دولت است، گفت: این دولت است که هزینه ایجاد میکند، در حالیکه منابع ندارد. وقتی منابع نیست، پول چاپ میشود. وقتی پول چاپ شد، تورم ایجاد میشود. در نتیجه، اگر بتوانیم ساختار دولت را بر پایه داشتهها و ظرفیتها گسترش دهیم، یا برای آن کار و شغل تعریف کنیم، حداقل میتوانیم مانع از تولید تورم شویم. لازمه این کار هم این است که بسیاری از سازمانها، بنگاهها و مراکزی که در حال موازیکاری هستند، جمعآوری و ساماندهی شوند. سیستم ما مشکل دارد. تا زمانی که این سیستم اصلاح نشود، هر کسی را هم که در رأس قرار دهید، نتیجهای نخواهد داشت. در نتیجه، پرسش اصلی این است که چگونه باید این سیستم را اصلاح کرد؟ این پرسش چیزی نیست که بتوان آن را در دو جمله خلاصه کرد و انتظار داشت قانعکننده باشد. بررسی سیستم خودش نیاز به گفتگوهای طولانی و تحلیلی دارد، شاید هفتهها زمان ببرد تا بتوانیم بفهمیم که گره کار کجاست و چه باید کرد.
موضوع اسنپبک
پزشکیان در ادامه این گفتگو با اشاره به موضوع اسنپبک گفت: این روزها برخی میگویند نباید اجازه داد فعال شود. همان کسانی که روزی بهکلی با برجام مخالف بودند، حالا میگویند دیدید اسنپبک فعال شد؟ این تناقض است. وقتی که اصل برجام را نمیپذیرفتند، حالا چگونه دربارهاش نقد میکنند؟ واقعیت این است کهدر قالب برجام، حق غنیسازی ایران به رسمیت شناخته و امتیازاتی برای کشور در نظر گرفته شد که در غیاب آن، ممکن است دیگر پذیرفته نشود. این کلیت نگاه من است. ما بههیچوجه به دنبال آن نیستیم که اسنپبک فعال شود یا استقبال کنیم از اینکه چنین سناریویی پیش برود. همه تلاش خود را به کار بستهایم تا جلو چنین اتفاقی را بگیریم.
وی با اشاره به اینکه آن تئوریهایی که میگویند تحریمها هیچ اهمیتی ندارند، با واقعیتها سازگار نیستند، گفت: مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم، بخش عمدهاش زاییده تحریمهاست. هیچکس نگفته تحریمها بیتأثیرند. مقام معظم رهبری هم همواره تأکید دارند که این تحریمها ظالمانهاند. برخی افراد که ادعای درک واقعیت دارند، خودشان اعتراف میکنند که تحریمها میتوانند از خودِ جنگ هم کشندهتر باشند. چون وقتی تحریمها اعمال میشود، دارو و مواد حیاتی نمیرسد و کسانی که در شرایط بحرانی قرار دارند، زندگیشان بیشتر به خطر میافتد بنابراین نمیشود ساده از کنار تحریمها گذشت یا آنها را کماهمیت جلوه داد.
رفع فیلترینگ و دسته بسته دولت
رئیس جمهوری در ادامه درباره رفع فیلترینگ و اینکه چرا هنوز سکوهای اینترنتی فیلتر هستند گفت: موضوع فیلترشکن و فضای مجازی را کاملاً قبول دارم؛ چالشی جدی هم هست اما آنچه ما دنبال میکنیم، این نیست که با دعوا و تقابل حلش کنیم. تلاشمان این است که اقناع کنیم و نشان بدهیم روند فعلی غلط است. اینکه کاربران با ویپیان به اینترنت دسترسی پیدا میکنند، واقعاً بدتر از فیلترینگی است که اعمال شده است. تصور اینکه با فیلتر کردن مسالهای حل شده، نادرست است؛اما نگاه ما این نیست که با دستور یا تقابل پیش برویم. چون همانطور که میدانید، مجموعهای از اختیارات در ساختارهای مختلف نظام توزیع شده است و اینطور نیست که همه ابزارهای اجرایی را در اختیار داشته باشیم؛ بنابراین، با وجود همه فشارها و چالشها، اولویت ما این است که با گفتگو، منطق و اقناع مسیر را جلو ببریم.
پزشکیان ادامه داد: اکنون هم تلاشها بر آن است که برنامه های مصوب در این زمینه اجرا شود و پلتفرمها طبق زمانبندی باز شوند.
وی درباره انتصابات و عدم عزل برخی افراد در وزراتخانه ها که در طول یک سال کارایی لازم را نداشته اند هم گفت: در ساختار اداری ما، افرادی که فاقد تخصص و تجربه لازم بودند، صرفاً بهدلیل همسویی جناحی یا سیاسی، در جایگاههایی قرار گرفتند که شایستگیاش را نداشتند. فردی که کارشناس نبوده، یکباره به ریاست یک سازمان یا نهاد رسیده و این مساله موجب شده است تا مسیر طبیعی ارتقای منابع انسانی طی نشود و نظم ساختار اداری دچار اخلال شود. مساله فقط این نیست که من امروز فلان فرد را کنار بگذارم؛ بلکه باید دید آیا فردی که امروز در جایگاهی قرار دارد، از مسیر درست آمده است یا نه و آیا اصلاً کسی که واقعاً توانمند باشد، در دسترس هست یا نه.؟ بسیاری از کسانی که در جایگاههای حساس قرار
گرفته اند، محصول همان سازوکار معیوبند. به همین دلیل، میبینیم که وضع کشور در حوزههایی چون آب، برق، گاز و منابع مالی، به مرز بحران رسیده است. مدیرانی که این سیاستها را اجرا کردند، همگی در دل همین سیستم پرورش یافتند. حال اگر بخواهم فردی را برای حل این مشکلات منصوب کنم، چه کسی را بیاورم؟ بسیاری از همین افراد، در شکلگیری این وضع نقش داشتهاند. بنابراین، راهحل فقط در تغییر افراد نیست؛ راهحل در اصلاح مسیر و ساختار است.
حل مسائل کشور با اتکا به نظر کارشناسان
رئیس جمهوری در پاسخ به این سئوال که در این یک سال فعالیت دولت، کدام مسائل کشور با نظر کارشناسان حل شده است، گفت: طبعاً مسائل اجتماعی را نمیتوان یکباره حل کرد، اما روندی آغاز شده که بهتدریج در حال تثبیت است. موضوع حجاب هم از جمله حوزههایی بود که احساس کردم اگر بخواهم تصمیمی اتخاذ کنم، باید با در نظر گرفتن ظرفیت جامعه باشد.این تصمیم، پیش از هر چیز برآمده از باور شخصی بنده بود. البته برخی از کارشناسان هم همین نظر را داشتند، اما واقعیت این است که من توان یا درک اجرایی لازم برای پیشبرد آن مسیر خاص را نداشتم. برداشت من این بود که اگر آن اقدام صورت بگیرد، ممکن است فضای کشور به سمتی برود که دیگر امکان مدیریت آن وجود نداشته باشد و در جامعه تنش یا درگیری شکل بگیرد و من مأمور به چنین کاری نیستم. بنده خودم به حجاب باور دارم؛ در خانوادهام همه چادری هستند، اما معنای این باور، نفی افراد دیگر نیست. یعنی اگر کسی چادری نبود، دلیل بر نادرست بودن نگاه یا بیارزش بودن او نیست. این نگاهی است که بنده با همین باور و همین شیوه، زندگی میکنم. واقعیت این است که من بلد نبودم آن قانون را اجرا کنم.
وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به مساله بحران آب، انرژی و سایر موضوعات اجتماعی دیگر گفت: در رابطه با مساله آب، مسائل اجتماعی و موضوعات مختلف اقتصادی، چند دانشگاه فعالیت خود را آغاز کردهاند تا ابعاد این مشکلات را بررسی کنند. از ما خواستهاند که به آنها سه تا چهار ماه فرصت بدهیم تا بنشینند و راهحل ارائه دهند. اینکه فقط بگوییم ۱۵ میلیارد متر مکعب آب مصرف نشود، کافی نیست. باید کسی توضیح بدهد که چگونه باید این کار را انجام داد؟در مورد محیط زیست هم دانشگاهها وارد عمل شدهاند. تصمیم بر این شده است که تیمهای دانشگاهی و نخبگان علمی با استانداران جلساتی داشته باشند و استانداران هم با بهرهگیری از ظرفیت نخبگان استانی، برای هر مساله راهحل مشخصی آماده کنند و آن را در مجمع استانداران ارائه دهند.
درباره وفاق با مردم
رئیس جمهوری درباره وفاق با مردم هم گفت: اینکه اکنون در محلهها مردم را وارد عرصه کردهایم، در قالب طرحهای محلهمحور و تلاش میکنیم همه جناحها و گروهها را در این سازماندهیها جای دهیم، یعنی داریم به مردم میگوییم بیایید و مشارکت کنید. اکنون با مشارکت مردم نزدیک به ۷ هزار و ۲۰۰ مدرسه در حال ساخت داریم. مردم وارد میدان شدهاند و دارند کار میکنند. فقط در ۶ ماه اخیر، بیش از ۲ هزار مدرسه ساخته شده است و این واقعاً اتفاقی استثنایی است. در حقیقت بیشترین وقت خود را در دولت برای وزارتخانهها، بهویژه آموزش و پرورش گذاشتم و اکنون هم دارم همین مسیر را ادامه میدهم.
پزشکیان دربخش دیگر سخنان خود در موردFATF هم گفت: خیلیها میگویند این سازوکار بد است و دلیل مخالفتشان این است که آمریکا از مسیر آن میفهمد ما با پولها چه کردهایم در حالی که اصل ماجرا این است که FATF بهگونهای طراحی شده است که در آن، امکان گم شدن پول وجود ندارد. اگر در کشور ما پولی گم میشود، یعنی سیستم ما دچار نقص است. اگر همین ماده ۱۶۹ مکرر را بتوانیم بهصورت واقعی اجرا کنیم و کد ملی، کد زمین و کد محل را بههم متصل کنیم، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. قانونی داریم که بر اساس آن خانههای خالی باید مشمول مالیات شوند اما سالهاست که اجرا نشده است . چرا؟ چون دادههای آن روشن نیست. اکنون یک گروه تخصصی تشکیل دادهایم که فقط روی این دادهها کار میکنند و در حال پیشرفت هستند. وقتی این دادهها شفاف و متصل شود، دیگر کسی نمیتواند ادعا کند که مثلاً فلان کار را نکرده است. دادهها نشان میدهد که چه مبلغی به حساب چه کسی واریز شده است و باید توضیح دهد این پول از کجا آمده است .
وی در پایان در ارزیابی عملکرد دولت در این یک سال گفت: ارزیابی یکسالگی همکاران ما مسالهای است که باید بنشینیم و دقیق دربارهاش صحبت کنیم. هیچ مدیری نیست که دلش بخواهد بد عمل کند، ولی ممکن است در جریان اجرا با مشکل روبرو شود. این وظیفه ما ست که آموزش بدهیم. اگر آموزش دادیم و باز هم فرد همان اشتباه را تکرار کرد، آن وقت باید تصمیم بگیریم که او را کنار بگذاریم، اما نه اینکه بهمحض یک اشتباه، بدون توجه به فرآیند و شرایط، فوراً واکنش تند نشان بدهیم و او را حذف کنیم. باید برای اصلاح فرصت داد و اگر اصلاحپذیر نبود، آن زمان تصمیم گرفت.

شما چه نظری دارید؟