در حالی که چین تهدید به اعمال محدودیت صادراتی بر مواد معدنی کمیاب کرده است، آمریکا و متحدانش که به این مواد حیاتی وابستگی دارند، سعی دارند تا زنجیره‌های تامین را متنوع کرده و به خودکفایی برسند؛ با این حال، شکستن سلطه چین به این زودی‌ها محتمل به نظر نمی‌رسد.
به گفته تحلیلگران و کارشناسان این حوزه، حتی باوجود اراده سیاسی پایدار و سرمایه‌گذاری‌ میلیارد دلاری، شکستن سلطه چین بر زنجیره تامین مواد معدنی کمیاب احتمالا در خوش‌بینانه‌ترین حال، دست کم یک دهه طول خواهد کشید.
کشورها برای کاهش وابستگی به چین باید مجموعه پیچیده‌ای از زنجیره‌های تامین از استخراج گرفته تا فرآوری، فلزپوشانی و تولید آهنربا را تضمین کنند. چنین حرکتی به‌سوی خودکفایی با چالش‌هایی همچون هزینه‌های بالای سرمایه‌گذاری، کمبود تخصص فنی و مخاطرات زیست‌محیطی مواجه است.
همچنین، این تلاش مستلزم تعقیب هدفی متحرک است زیرا تقاضا برای این مواد معدنی که در همه صنایع از گوشی‌های هوشمند گرفته تا خودروهای برقی و جنگنده‌ها استفاده می‌شود، به شدت در حال افزایش است.
رایان کاستیلو، بنیان‌گذار و مدیر اجرایی شرکت آداماس اینتلیجنس دراین‌باره می گوید: با تداوم سیاست‌ها و شتاب سرمایه‌گذاری، آمریکا و متحدانش به احتمال زیاد به ۱۰ تا ۱۵ سال زمان نیاز دارند تا زنجیره تامینی با «وسعت و ژرفای» کافی برای پشتیبانی از تقاضای فزاینده ایجاد کنند.
وی می افزاید: آمریکا هم‌اکنون سالانه حدود ۱۰ هزار تُن آهنربای تولیدشده از مواد معدنی کمیاب از چین وارد می‌کند و این رقم برای اروپا بیش از ۲۵ هزار تن است. در هر دو منطقه، تقاضا برای آهنرباها به شدت در حال رشد است و بنابراین این ارقام طی ۱۰ سال آینده چند برابر خواهند شد.
دولت دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهوری آمریکا، برای افزایش دسترسی به مواد معدنی کمیاب فعالیت‌های گسترده‌ای انجام داده است که از جمله آن می‌توان به ذخیره‌سازی، تسریع پروژه‌های معدنی جدید در خاک آمریکا و سرمایه‌گذاری در دو شرکت معدنی کانادایی اشاره کرد؛ ترامپ با دولت‌های خارجی نیز رایزنی کرده است.
واشنگتن همچنین در ماه آوریل با اوکراین توافقی را امضا کرد که به موجب آن کی‌یف با اشتراک‌گذاری سود حاصل از فروش کالاها در آینده، موافقت کرد.
درهمین حال، به موجب قانون «مواد خام حیاتی» که پارسال در اتحادیه اروپا تصویب شد، این بلوک اهداف بلندپروازانه‌ای را برای کاهش واردات مواد معدنی تعیین کرده است که از جمله آنها می‌توان به فرآوری ۴۰ درصد مصرف سالانه اروپا در داخل این بلوک تا سال ۲۰۳۰ اشاره کرد.
نخستین کارخانه تولید آهنربای ساخته‌شده از مواد معدنی کمیاب در اروپا، در ماه سپتامبر در شهر ناروا در استونی افتتاح شد. پیش از آن، کارخانه فرآوری «سولوی» فرانسه، خط تولید جدیدی را راه‌اندازی کرد. هند و ژاپن که جزو اقتصادهای بزرگ آسیایی محسوب می‌شوند نیز به منظور تقویت تولید داخلی و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های خارج از چین اقدام کرده‌اند.
راس چندلر، پژوهشگر و استاد دانشگاه ملی استرالیا که در زمینه مواد معدنی حیاتی تحقیق می‌کند، در این باره می گوید: حتی به‌رغم اراده سیاسی قوی، صدور مجوز، تامین مالی و راه‌اندازی فنی این پروژه‌های پیچیده را نمی‌توان خیلی سرعت بخشید.
وی تلاش برای کاهش وابستگی به چین را «فرایندی چنددهه‌ای» توصیف کرده و ادامه می دهد: ایجاد تخصص و ظرفیت در مناطق دیگر به لحاظ فنی پیچیده، زمان‌بر و پرهزینه است. برای آمریکا و متحدانش، ایجاد ظرفیت فرآوری مواد معدنی دغدغه‌ای ضروری‌تر نسبت به میزان ذخایر زیرزمینی است.
چین مدت‌هاست که بر زنجیره تامین مواد معدنی کمیاب سلطه دارد که نتیجه سرمایه‌گذاری دولتی پایدار است و به گفته تحلیلگران بدون نگرانی‌های زیست‌محیطی و اقتصادی که پروژه‌های مشابه در کشورهای غربی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، صورت گرفته است. طبق گزارش مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی مستقر در واشنگتن، این کشور هم‌اکنون حدود ۷۰ درصد عملیات استخراج و ۹۰ درصد فرآوری را در سیطره خود دارد.