نویسندگان: اریک اِی. فریدمن، سعاد عبدالعزیز و جان پرندرگاست ـ منبع:نیویورک تایمز
مترجم:آرش میریخانی
مقدمه مترجم
سقوط الفاشر تنها یک شکست میدانی برای ارتش سودان نیست، بلکه نقطهای است که در آن بحران داخلی این کشور به شکلی عریان تحتتأثیر مداخله بازیگران منطقهای قرار میگیرد. در حالیکه موج تازهای از کشتار و کوچ اجباری،غیرنظامیان دارفور را در خود غرق کرده است، نقش امارات بهعنوان مهمترین حامی لجستیکی و تسلیحاتی شبهنظامیان «واکنش سریع» بیش از پیش در مرکز توجه قرار گرفته است؛ نقشی که بنا بر گزارشها موجود زنجیره انتقال سلاح، سوخت و منابع را شکل داده و به کشتار ماشین جنگی این نیروها شتاب بخشیده است. اکنون آینده سودان نه فقط در میدانهای نبرد، بلکه در اراده قدرتهایی چون واشنگتن برای اعمال فشار واقعی بر ابوظبی رقم میخورد؛ فشاری که میتواند مسیر بحران را به سوی مهار خشونت یا تشدید یکی از بزرگترین فجایع انسانی قرن هدایت کند. «معمر ابراهیم»، روزنامهنگار سودانی، زمانی که هزاران نفر از حمام خون نسلکشی در الفاشر، پایتخت شمال دارفور، گریختند، در شهر ماند تا جنایتها را ثبت کند. او ربوده شد و همچنان در بازداشت است. «محمد المکی»، استاد مهندسی که بهسبب خدمت به جامعهاش محبوب مردم بود، خانوادهاش را به جای امن فرستاد اما خود در الفاشر ماند تا از پدربزرگ سالخوردهاش مراقبت کند. هنگامی که تلاش کرد از دست نیروهای «واکنش سریع» بگریزد، در شهری نزدیک الفاشر دستگیر و اعدام شد.این تنها دو نمونه از صدها روایت افرادی است که برای کمک به دیگران در میان خشونت بی حد و مرز در سودان جان خود را به خطر انداخته و اغلب از دست دادهاند. دو سال و نیم پس از آغاز درگیری میان ارتش سودان و شبهنظامیان «واکنش سریع»، بر اساس برخی برآوردها بر اثر بمباران ها، اعدام یا مرگ از گرسنگی حدود ۴۰۰ هزار نفر کشته شدهاند .اکنون بهنظر میرسد فاجعهبارترین مرحله این جنگ در الفاشر در حال وقوع است؛ شهری که به گفته «تام فِلِتچر»، هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل، «به جهنمی تاریکتر فرو رفته است».
یک تراژدی واقعی
کارزار نابودی سازمانیافته شبهنظامیان بر صدها هزار نفری که در منطقه گیر افتادهاند چنگ انداخته و این مهم خطر گسترش یکی از بزرگترین کشتارهای جمعی قرن حاضر را در پی دارد.دوهفته پیش، پس از آنکه شبهنظامیان کنترل الفاشر را از نیروهای مسلح سودان گرفتند، بلافاصله اعدامهای دستهجمعی را آغاز کردند: قتل صدها نفر در آخرین بیمارستان فعال، سوزاندن زندهزنده مردم ، واداشتن مردان به کندن گودالهایی که در همانها زنده بهگور شدند، جستوجوی خانهبهخانه و تیراندازی به افراد، و اجرای حکم اعدام بر افراد دارای معلولیت که قادر به فرار نبودند.روایتهای وحشت از شاهدان عینی، گروههای امدادی، تصاویر ماهوارهای و حتی خود جنگجویان که جنایتهایشان را فیلمبرداری و منتشر میکنند ، به دست آمده است. بخش عمده مستندسازی این کشتار توسط «مرکز پژوهشهای بشردوستانه ییل» انجام شده است که با تحلیل تصاویر ماهوارهای و دادههای متنباز، ارزیابیهای لحظهبهلحظه ارائه میکند.
مدارک چه می گویند؟
در مدت کمی ، شواهد نشان دادند که شبهنظامیان شمار غیرقابل تصوری از غیرنظامیان را کشته یا مورد آزار جنسی قرار دادهاند. جنگجویان همچنان گروههای بومی آفریقایی را مانند آغاز جنگ هدف قرار داده و می دهند. دیدبان حقوق بشر با استناد به تحلیل یک هیات سازمان ملل گزارش داد که در سال ۲۰۲۳، شبهنظامیان در شهر «الجنینه» در غرب دارفور، غیرنظامیان قوم «مسالیت» را مورد تهاجم قرار داده اند و بین ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر را کشته اند.
لزوم فشار بر امارات
این کشتار میتواند متوقف شود به شرط اینکه بازیگران صاحب نفوذ بر امارات متحده عربی، اصلیترین حامی ماشین جنگی شبه نظامیان«واکنش سریع»، بر ابوظبی فشار وارد کنند. این بازیگران شامل رهبران آمریکایی مانند ترامپ و وزیر خارجه آمریکا یعنی مارکو روبیو، و شرکتهای عظیمی مانند NBA و دیزنی هستند که هر دو روابط تجاری با امارات دارند.در حالی که شمار زیادی از مردم سودان همه چیز خود را برای نجات حتی یک نفر فدا میکنند، این قدرتهای جهانی هنوز اقداماتی که میتواند جان صدها هزار نفر را نجات دهد، انجام ندادهاند.
باید به این نکته توجه شود که هر تلاش جدی برای پایاندادن به خونریزی سودان باید از امارات متحده عربی آغاز شود. منابع متعدد از جمله سازمانهای حقوق بشری، رسانهها، یک افسر اطلاعاتی شبهنظامیان و قانونگذاران آمریکایی به ارائه مدارک متقن اثابت کردهاند که امارات تأمینکننده اصلی سلاح برای این نیروهای شبهنظامی است.همچنین تحقیقات بسیاری انتقال محمولههای مکرر سلاح و پهپاد از شبکههای اماراتی را ردیابی کردهاند. جالب آنکه علیرغم تمامی مدارک موجود،امارات ادعاهای تسلیح شبهنظامیان را کاملاً دروغ می خواند!
نقش امارات فراتر از تأمین سلاح است. زمانی که در آوریل ۲۰۲۳ جنگ آغاز شد، گزارشهایی وجود دارد که امارات شبکههای لجستیکی در چاد، لیبی، جمهوری آفریقای مرکزی، سودان جنوبی و اوگاندا ایجاد کرده تا سلاح، سوخت و احتمالاً نیرو به شبهنظامیان برساند. امارات تنها یک حامی دور نیست؛ بلکه مرکز عملیاتی اقتصاد جنگ منطقهای است که برای بقای نیروهای «واکنش سریع» حیاتی است.کارشناسان منطقه میگویند اهداف امارات از حمایت از این شبهنظامیان شامل تضمین دسترسی به منابع طلا و سواحل دریای سرخ سودان و تضعیف نفوذ دموکراتیک در خارطوم، پایتخت سودان است.
آمریکا همچنان سکوت کرده است
دولت ترامپ تاکنون هیچ اقدام چشمگیری برای مهار امارات انجام نداده و حتی از تعیین یک فرستاده ویژه برای سودان سرباز زده است. همچنین با توجه به ابعاد گسترده کشتار، مذاکرات صلح با مشارکت آمریکا، عربستان، مصر و امارات نیز هیچ بهبودی در شرایط میدانی ایجاد نکرده است.با این حال، دولت آمریکا اهرمهای قدرتمندی در اختیار دارد، بهویژه در حوزه امنیتی. آمریکا میلیاردها دلار سلاح به امارات میفروشد و این کشور را شریک عمده دفاعی خود اعلام کرده است. واشنگتن باید هرگونه فروش سلاح را تا زمانی که حمایت امارات از شبهنظامیان متوقف نشده، تعلیق کند. لوایحی نیز در مجلس نمایندگان و سنا برای همین هدف مطرح شده و کنگره باید آنها را به تصویب برساند.ایالات متحده همچنین باید فشار مالی بر نیروهای «واکنش سریع» را بهطور چشمگیری افزایش دهد و با هدف قرار دادن شبکههای قاچاق طلا و تأمین سلاح و اجرای سختگیرانه تحریمهای موجود، اوضاع را کنترل کند.
پای منافع مالی در میان است
واقعیت این است که ارتباطات مالی ترامپ با امارات از جمله سرمایهگذاری یک شرکت وابسته به صندوق ثروت ملی امارات در یک رمزارز متعلق به خانواده ترامپ ممکن است او را از اعمال فشار لازم باز دارد. اما جاهطلبی او برای کسب جایزه نوبل صلح شاید انگیزهای باشد تا از روابط شخصیاش برای پایان دادن به خشونت استفاده کند.این در حالی است که، امارات در تلاش برای تقویت جایگاه جهانی اش، خود را در برابر فشارهای بیشتر نیز آسیبپذیر کرده است. این کشور با تبدیل شدن به قطب جهانی ورزش و سرگرمی، تصویری مثبت از خود ساخته که سرکوب در داخل و اکنون مشارکتش در نسلکشی در خارج را پنهان کرده است. باید بگوییم امارات برای نمایش تصویری که میخواهد جهان ببیند، به شرکتها، سازمانها، تیمها و هنرمندان وابسته است. شاید هیچ سازمانی به اندازه «NBA» (اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا) توان تأثیرگذاری رفتارهای سیاسی ابوظبی را نداشته باشد. مشارکت این لیگ با امارات شامل بازیهای پیشفصل در ابوظبی و یک تورنمنت فصل «جام امارات انبیای» است که از چند روز پیش آغاز شده است. لیگ باید اعلام کند این آخرین دوره جام خواهد بود مگر آنکه امارات حمایت از شبهنظامیان را متوقف کند. اعتبار جهانی NBA ، به آن قدرتی عظیم داده است و چنین موضعی میتواند پیامی فراتر از زمین بسکتبال ارسال کند و راه را برای سایرین هموار سازد.دیزنی، یکی از تأثیرگذارترین شرکتهای سرگرمی جهان، قصد دارد یک پارک تفریحی در ابوظبی بسازد و میتواند از نفوذ خود برای ایجاد تغییر استفاده کند. سرنوشت بسیاری از غیرنظامیانی که اکنون در پناهگاهها مخفی و صدها هزار نفری که در شهرهای اطراف آواره شدهاند ،از جمله ۶۵۰ هزار نفر در تویلا، در جنوبغربی الفاشر در گرو اقدامات جهانی است.آینده سودان نیز در خطر است. اگر شبه نظامیان«واکنش سریع» قدرت خود را تثبیت کنند، جهان در عمل اجازه داده است یک گروه نسلکش با مصونیت کامل، سرزمینی را به تصرف خود دربیاورد. فروپاشی سودان، شاخ آفریقا را بیثبات خواهد کرد، موج پناهندگان را از ساحل عبور می دهد و این جمعیت به اروپا خواهد رسید و شبهنظامیان دیگر را جسورتر خواهد ساخت.الی ویزل گفته بود: «بیطرفی همواره به سود ستمگر است، نه قربانی. سکوت، شکنجهگر را تشویق میکند، نه شکنجهشده را.» برای نهادهایی که با امارات پیوند دارند، اقدام کردن هزینه اقتصادی دارد. اما هزینه سکوت و ادامه تجارت به روال معمول، بینهایت سنگینتر است. این هزینه با جانها سنجیده میشود.ایستادگی قاطعانه در کنار مردم سودان تنها راه پیشروست.

شما چه نظری دارید؟