اطلاعات نوشت: تالابها عملکرد منحصر به فردی را ارائه میدهند که نظیر آن را در هیچ یک از اکوسیستمهای روی کره زمین، به صورت یکپارچه نمیتوان یافت.
ذخیره آب و تقویت سفرههای زیرزمینی، حفاظت منطقه در برابر توفان و فرسایش خاک، جلوگیری از شور شدن زمینهای کشاورزی و پالایش و جذب آلایندهها، از جمله کارکردهای ذیقیمت تالابها به شمار میآیند.
تالاب با ارزشترین اکوسیستم طبیعی روی کره زمین است و مطالعات نشان میدهد که ارزش اقتصادی هر هکتار تالاب، گاهی به میلیونها دلار میرسد و به صورت مستمر زمینه سودآوریهایی را برای بهرهبرداران فراهم میکند و تنظیم شرایط آب و هوایی، فیلتر هوا، کنترل سیلابها، حفظ تنوع زیستی، تامین زیستگاه پرندگان مهاجر و آبزیان و رونق اشتغال بومیان، بخش دیگری از کارکردهای تالابها است.
تالابها به رغم کارکردهای بیبدیلشان برای انسان و محیط زیست، در عین حال آسیبپذیرترین اکوسیستمهای زمین هستند.
میانگین ارزش اقتصادی قابلیتهای هر هکتار تالاب در سال حدود ۱۵ هزار دلار برآورده شده است، در حالی که ارزش یک هکتار زمین کشاورزی کمتر از یک هزار دلار است و همچنین ارزش هر هکتار تالاب، حداقل ۵ برابر و حداکثر ۲۰ برابر یک هکتار زمین کشاورزی است.
در خوزستان ۶ تالاب وجود دارد که مساحت بیش از ۱۸ درصد از مساحت تالابهای کشور را تشکیل میدهد؛ با این وجود، حدود ۵۸ درصد تالاب بینالمللی شادگان، ۶۰ درصد تالاب هورالعظیم، ۵۹ درصد تالاب بامدژ، ۷۷ درصد تالاب میانگران، ۷۳ درصد تالاب شیمبار و تقریبا کل تالاب بندون، خشک شده است. خشکی تالابها در خوزستان میتواند فاجعهای انسانی و زیست محیطی باشد که نمونه بارز آن، خشکی و آتشسوزی بخش عراقی هورالعظیم است که انتشار دود ناشی از آن، امسال جان هزاران هزار خوزستانی را به خطر انداخت.نفسها را در سینهها حبس کرد و ادامه تبدیل این اکوسیستمهای آبی به کانونهای گرد و غبار نه فقط زندگی میلیونها نفر در استان خوزستان، بلکه در سراسر منطقه غرب و جنوب غرب کشور را تحت تاثیر قرار میدهد.
احیای تالابهای خوزستان ضروری است
محمد درویش، رئیس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی(یونسکو) سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد با اشاره به مشکلات متعدد زیست محیطی، هشدار داد نباید اجازه داده شود خوزستان به یک سرزمین غیرقابل سکونت بدل شود.
وی همچنین به ایسنا میگوید: اگر مدیران خوزستان و مدیران ملی، اقدامهای اساسی برای حل مسائل محیط زیستی خوزستان انجام ندهند، وضعیت آن در این استان بحرانیتر خواهد شد.
درویش تاکید میکند: در خوزستان باید به سراغ احیای تالابها رفت و از محل احیای آنها، درآمدهای پایدار تولید کرد.
وی با انتقاد از رویه استخراج نفت در تالاب هورالعظیم میافزاید: چگونه ممکن است برای این که استخراج نفت در میدان آزادگان در مناقصهای که با کشور چین داریم ۲۰ درصد ارزانتر شود، حاضر میشویم تالاب هورالعظیم را که مهمترین تالاب کشور است، خشک کنیم؟ هیچ کشور و هیچ ملتی راضی نیست که چنین اشتباه فاحشی رخ دهد.
درویش میگوید: این که از خیر تالاب پر برکت شادگان به راحتی گذر و به کشت پرمصرف نیشکر در آن منطقه دل خوش میکنیم، جای تعجب است. کشت نیشکر در هر هکتار به ۳۵ هزار مترمکعب آب نیاز دارد و علاوه بر آن، باعث شوری و نابودی خاک میشود.
حال بد تالابهای خوزستان
موسی مدحجی، رئیس اداره احیای تالابهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان هم میگوید: بر اساس تصاویر ماهوارهای، تا پایان سال آبی میزان آبگیری تالاب شادگان حدود ۴۲ درصد، هورالعظیم ۴۰درصد، بامدژ ۴۱ درصد، میانگران ۲۳ درصد، شیمبار ۲۷ درصد و بندون ۱ درصد بوده است و دیگر تالابها خشکیدهاند.
مدحجی تاکید میکند: اکنون تالاب «بندون» کاملا خشک است و فقط در صورت بارندگیها آبگیری میشود؛ اما بارشهای اخیر در استان خوزستان و همچنین در عراق هم تاثیر محسوسی بر بهبود وضع تالابها نداشته است.
