سید رضا صدرالحسینی - روزنامه اطلاعات: به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و با هدف گفتگوی سازنده‌ منطقه‌ای، نخستین نشست نمایندگان ویژه‌ کشورهای همسایه‌ افغانستان، با حضور نمایندگان ویژه کشورهای پاکستان، روسیه، چین، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان در تهران برگزار شد .

سطح مشارکت کنندگان در این اجلاس نشان‌دهنده اهمیت آن بودبه‌گونه‌ای که فدراسیون روسیه و جمهوری ازبکستان در سطح نمایندگان رئیس‌جمهور، پاکستان در سطح نماینده نخست‌وزیر و سایر کشورها در سطح نمایندگان وزارت امور خارجه در این نشست حضور داشتند.این نشست با بیان دیدگاه‌ها و نظرات وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آغاز شد.

این اجلاس ، نخستین نشست همسایگان افغانستان در این سطح محسوب می‌شود. پیش از این، روندی در سطح وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان به‌اضافه روسیه آغاز شده بود که متأسفانه حدود دو سال است تداوم نیافته است. برگزاری این نشست در راستای احیای رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای منطقه‌ای انجام می‌شود.

از مهمترین اهداف این نشست، افزایش همگرایی منطقه‌ای و ارتقای شرایط کلی منطقه در مواجهه با چالش‌های موجودو همچنین رایزنی و گفت‌وگوی کشورهای همسایه پیرامون یکی از مهم‌ترین موضوعات جاری ، یعنی تحولات مرتبط با افغانستان بود.

جمهوری اسلامی ایران همواره تقویت ثبات و امنیت منطقه‌ای و پرهیز از هرگونه تنش را در اولویت سیاست خارجی خود قرار داده است. تنش‌های اخیر میان پاکستان و افغانستان، به‌ویژه با توجه به مرز مشترک طولانی دو کشور، در همین چارچوب مورد توجه قرار دارد. با این حال، موضوع میانجی‌گری رسمی میان افغانستان و پاکستان در دستور کار این اجلاس قرار نداشت، هرچند جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی خود را برای کمک به کاهش تنش‌ها و حمایت از مسیر گفت‌وگو اعلام کرده است.

تحولات افغانستان به‌عنوان یکی از موضوعات کلیدی و تأثیرگذار بر ثبات، امنیت و همگرایی منطقه‌ای، همواره در کانون توجه کشورهای همسایه قرار داشته و ضرورت استمرار رایزنی‌های منطقه‌ای در این خصوص مورد تأکید است.توجه به رویکردهای منطقه‌محور در قبال افغانستان و پرهیز از مداخلات فرامنطقه‌ای، به‌عنوان یکی از الزامات دستیابی به ثبات پایدار در این کشور، از محورهای مهم گفت‌وگوها در این نشست بود.

جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت گفت‌وگوی مستمر میان کشورهای همسایه افغانستان به‌منظور مدیریت چالش‌های مشترک و جلوگیری از بروز یا تشدید تنش‌ها تأکید دارد.ادغام تدریجی افغانستان در فرآیندهای سیاسی و اقتصادی منطقه‌ای و بهره‌گیری از ظرفیت‌های همکاری‌های منطقه‌ای، می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط این کشور و کاهش پیامدهای منفی تحولات آن برای همسایگان ایفا کند .

تأکید بر تعهدپذیری و مسئولیت جمعی کشورهای منطقه در قبال تحولات افغانستان و لزوم اتخاذ رویکردهای هماهنگ و مبتنی بر منافع مشترک منطقه‌ای، از دیگر محور های برگزاری این نشست بود.همچنین، اعتمادسازی در مناسبات میان کشورهای منطقه از طریق رفتار مسئولانه، احترام متقابل و همکاری‌های عملی، به‌عنوان پیش‌شرط شکل‌گیری اجماع منطقه‌ای در قبال افغانستان، در این نشست مورد توجه قرار گرفت.

انتظار می‌رود این اجلاس بتواند به تقویت درک مشترک کشورهای همسایه افغانستان نسبت به تحولات این کشور، ارتقای سطح هماهنگی و همگرایی منطقه‌ای و کمک به شکل‌گیری رویکردی سازنده و مسئولانه در قبال چالش‌های موجود منجر شود و زمینه را برای استمرار گفتگوهای منطقه‌ای در این خصوص فراهم آورد.