محمد علی مهتدی: یک هفته است که طرح اعلام شده از سوی جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، برای پایان دادن به جنگ در نوار غزه و رسیدن به یک آتش بس دائمی، محافل سیاسی و رسانه ای را درگیر بحث و تحلیل کرده است. در این طرح آنقدر نقاط گنگ و متضاد وجود دارد که برخی از تحلیلگران به طنز از آن با عنوان لابیرنت یا هزارتوی معما انگیز یاد کرده اند.
این طرح و جزئیات آن قبلا در همین صفحه منتشر شده است؛ اما بطور خلاصه ، بایدن گفته است این طرح سه مرحله ای که توسط مقامات اسرائیلی تایید شده، در آغاز شامل یک آتش بس شش هفته ای برای آزادی "گروگان"ها در ازای آزادی زندانیان فلسطینی خواهد بود.
اسرائیل از مناطق پرجمعیت غزه عقب نشینی خواهد کرد و ارسال کمک های بشردوستانه افزایش خواهد یافت. پس از بازگشت کلیه "گروگان"ها ، آتش بس دائمی خواهد شد. این طرح امنیت اسرائیل را تامین می کند، قدرت در نوار غزه در دست حماس نخواهد بود و لذا حماس پس از این توانائی تکرار حمله 7 اکتبر را نخواهد داشت. آنگاه مذاکرات صلح بین دوطرف آغاز خواهد شد و آینده بهتری برای ساکنان نوار غزه پدید خواهد آمد. وی در پایان از حماس خواسته که این طرح را بپذیرد و تاکید کرده که زمان پایان دادن به جنگ فرا رسیده است.
نخستین سؤال این است که اگر، به قول بایدن، این طرح یک ابتکار عمل اسرائیلی است، چرا رئیس جمهوری آمریکا باید آن را اعلام کند و نه خود مقامات اسرائیلی؟ و چرا باید آقای بایدن جزئیات آن را به خبرنگاران توضیح دهد؟ اگر واقعا این طرح در تل آویو تهیه شده، چرا بایدن از اسرائیل و حماس می خواهد که این طرح را بپذیرند؟ و چرا دیپلماسی را فعال کرده تا رژیم صهیونیستی را قانع کند که این طرح به سود رژیم است و امنیت آن را تامین می کند.
دوم ، قرار است حماس در آینده جائی در نوار غزه نداشته باشد. حال باید آمریکا، مصر و قطر به عنوان گروه میانجی با حماس بنشینند و بگویند بفرمائید آتش بس را بپذیرید و در باره تبادل اسرا مذاکره کنید و سرآخر از نوار غزه بروید! می توان پاسخ حماس را تصور کرد. از نظر آقای بایدن، نماینده حماس حتما به ویلیام برنز، رئیس سیا، خواهد گفت: چشم. هرچه شما بفرمائید!
سوم، بایدن می گوید وقت آن رسیده که جنگ در غزه پایان یابد. این سخن بایدن است اما نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اشغالگر، همچنان تاکید می کند که جنگ متوقف نخواهد شد و ادامه خواهد یافت. همچنین بایدن می گوید که حماس پس از آن توانائی انجام تکرار حمله 7 اکتبر را نخواهد داشت، اما تعدادی از سخنگویان آمریکائی در مصاحبه به خبرنگاران گفته اند که ایالات متحده آمریکا نمی تواند هیچ تضمینی در این مورد بدهد. اینها بخش کوچکی از تضاد های موجود در طرح بایدن است که هر کارشناس تازه کاری هم این ها را متوجه می شود اما چرا رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا متوجه این سخنان بی سر و ته نیست؟
برگردیم به شرایط زمانی که بایدن در صفحه شبکه های تلویزیون های آمریکا ظاهر شد و این سخنان را بر زبان آورد. این سخنان اندکی پس از آن است که دادگاه آمریکا 34 اتهام به دونالد ترامپ، رقیب انتخاباتی بایدن، وارد آورده و بایدن بی صبرانه در انتظار محاکمه ترامپ است و سخنان خود را نیز با حمله به ترامپ آغاز می کند.
در عین حال، این زمانی است که ارتش اشغالگر صهیونیستی جنایت هولناک تازه ای در رفح مرتکب شده و با حمله به چادرهای پناهندگان فلسطینی دهها نفر اکثرا زن و کودک را به آتش کشیده و این امر تاثیر عمیقی بر تظاهر کنندگان آمریکائی در دانشگاه ها گذاشته بطوری که حتی خانم کامالا هاریس، معاون بایدن آن را یک "فاجعه" دانسته است.
در این شرایط، بایدن موقع را مغتنم شمرده تا یک اقدام تبلیغاتی در کارزار انتخاباتی انجام دهد : هم رابطه خود با لابی صهیونیستی را بازسازی کند و هم به افکار عمومی و تظاهر کنندگان ضد اسرائیل بگوید که دارد برای پایان دادن به جنگ در غزه تلاش می کند. و جالب اینکه بایدن از نتانیاهو دعوت کرده که به واشینگتن بیاید و در گنگره آمریکا سخنرانی کند و چاک شومر، رئیس اکثریت حزب دموکرات نیز که قبلا همانند بایدن از نتانیاهو انتقاد کرده بود، با این امر که بیشتر به عذر خواهی و دادن رشوه به نتانیاهو می ماند، موافقت کرده است. نتیجه اینکه آنچه از آن به عنوان طرح بایدن برای پایان دادن به جنگ در غزه یاد شده چیزی بیش از یک اقدام ناشیانه تبلیغاتی در استانه انتخابات، نیست و هیچ امکانی برای اجرا ندارد.
نتانیاهو بر آن است که به رغم بحران های داخلی، زیان ها و شکست های بسیار، همچنان جنگ و جنایت را ادامه دهد. میانجی های مصری و قطری نیز که در هزارتوی طرح بایدن گرفتار شده اند قادر به انجام هیچ کاری نیستند.
در مقابل ، حماس تنها طرفی است که وارد این هزارتو نشده و با در دست داشتن ابتکار عمل ، همچنان روی موضع خود یعنی آتش بس، خروج نیروهای اشغالگر از نوار غزه، ورود کمک های انسانی به و سرانجام، آغاز مذاکرات برای بازسازی ویرانی ها در غزه تاکید می کند.