علی البرزی: ثبت نام دانش آموزان برای سال تحصیلی آینده به کابوس این روزهای والدین تبدیل شده است.
مشکلات و حاشیههای ثبت نام دانشآموزان در مدارس، سالهاست که به صورت ثابت در حال تکرار است و تا امروز نسخه قابل درمانی برای آن از سوی وزرای آموزش و پرورش و مدیران مناطق در دورههای گوناگون ارائه نشده است.
اعلام هزینه های عجیب و غریب با عنوان کلی شهریه سال آینده، ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول کرده است. البته سوای از اعلام ارقام نجومی به عنوان شهریه، دریافت مبالغ دیگری با عناوین مختلف نیز فشار مضاعفی به خانواده های دانش آموزان تحمیل می کند.
*گروکشی مدارس برای پول زور
تا پیش از این اعمال محدودیت جغرافیایی و دریافت هزینه لباس بخشی از مشکلات ثبت نام بود اما این روزها اعلام ارقام نجومی به عنوان شهریه سال آینده ، فرآیند ثبت نام دانشآموزان را که می تواند و باید ساده و آسان باشد، به کابوسی بزرگ برای خانوادهها تبدیل کرده است.
این رفتار مدیران مدارس در حالی صورت می گیرد که هر سال وزارت آموزش و پرورش اعلامیه ای کلیشه ای مبنی بر این که پرداخت هرگونه مبلغی به مدارس دولتی داوطلبانه و غیراجباری است، صادر می کند.
اما واقعیت از آن چه که مسئولان وزارت آموزش و پرورش می گویند و می اندیشند، فراتر است.
متاسفانه حتی بسیاری از مدارس دولتی نیز با روشها و ترفندهای گوناگون برای دریافت پول از متقاضیان ثبت نام تقلا می کنند. این روش در دیالوگهای روزمره والدین به «گروکشی مدارس برای پول زور» شهرت دارد.
تنها یک مراجعه سرزده و بدون تشریفات، عمق این فاجعه را نشان می دهد.
مادری که برای ثبت نام فرزندش در پایه ششم به یکی از مدارس دولتی مراجعه کرده و با پاسخ منفی مسئولان ثبت نام مواجه شده به «اطلاعات آنلاین» میگوید: تا به امروز چند بار به اداره آموزش و پرورش منطقه مراجعه کرده ام، اما به من اعلام میشود که فرزندم باید به مدرسه دیگری که ظرفیت خالی دارد، برود، اما مدارس دیگر به محل زندگی ما خیلی دور است.
مادر دیگری که برای ثبت نام دختر خود در پایه هفتم با مشکل مواجه شده است، می گوید: با توجه به افزایش هزینهها تصمیم گرفتم برای دوره متوسطه اول فرزندم را در مدرسه دولتی ثبتنام کنم، اما ثبتنام نمیکنند و میگویند ظرفیت تکمیل است!
پدر و مادری هم که برای ثبت نام فرزندشان به یکی از مدارس مراجعه کرده اند، از برخی رفتارها مانند گرفتن پول به بهانه کمک به مدارس و اجبار به خرید لباس فرم دانش آموز گلایه دارند و میگویند: اجبار دانشآموزان به استفاده از لباس فرم و تهیه چنین پوششی از یک خیاطی خاص نمونهای از مشکلات خانوادهها در فصل ثبتنام مدارس است.
*خرج تراشی مدارس برای والدین!
از دیگر موضوعات که در سایه کمبود نظارت گریبانگیر خانوادهها شده، خرج تراشی مدیران برخی مدارس است که به بهانههای گوناگون زمینه کاهش موجودی جیب والدین را فراهم میآورند.
هرچند استفاده از لباس یک شکل برای انضباط مدرسه سرفصل قابل توجهی به حساب میآید، اما اجباری شدن این طرح، آن هم به شیوهای که تنها خرید از یک خیاطی یا فروشگاه خاص مورد توجه مدیران مدارس باشد باعث شکلگیری شائبههایی دراین باره خواهد شد، ضمن اینکه خانوادهها را هم از نظر هزینه مالی با مشکل مواجه میکند.
* محدودیت از نوع جغرافیایی
البته تعریف محدوده جغرافیایی برای پذیرش دانشآموزان با اشکالاتی همراه است و در مواردی با وجود نزدیک بودن محل زندگی دانشآموز به مدرسه به دلیل شیوه متفاوت تقسیم بندی در آموزش و پرورش، والدین با جواب منفی مدیر مدرسه مواجه شده و مجبور شدهاند فرزندشان را به مدرسهای دورتر انتقال دهند. بر این اساس تحمیل هزینه سرویس مدرسه و مشکلات رفت وآمد در معابر و البته افزایش ترافیک هم میتواند از تبعات سوءمدیریت در رویه ثبتنام دانشآموزان باشد.
*پدیدهای به نام «مدرسه سالاری»
در همین باره علی حسین زاده، کارشناس تعلیم و تربیت به «اطلاعات آنلاین» میگوید: یکی از بهترین دلخوشیهای والدین برای فرزندان خود در زمان ثبت نام آنها در مدارس و در مقاطع بالاتر است، در بسیاری از موارد پدر و مادر با هم برای ثبت نام فرزند خود به مدارس مراجعه میکنند و این به خاطر ذوق و علاقه برای حضور دانش آموزان در مدارس است، اما مشاهده میشود که به دلیل برخی اقدامات خودسرانه مدارس که هر ساله هم تکرار میشود و انگار قرار نیست که این مشکلات برطرف شود، کام والدین تلخ میشود و آنطور که باید از زمان، چگونگی و رفتار مدارس در زمان ثبت نام رضایت ندارند!
این کارشناس حوزه تعلیم و تربیت میافزاید: در سالهای گذشته شاهد پدیدهای به نام «مدرسه سالاری» در جامعه بوده ایم، یعنی هر طور که مدارس تصمیم میگیرند و هر طور که آنها میگویند باید کارانجام شود.
به باور حسین زاده، در حال حاضر مدارس در سال تحصیلی و به ویژه در زمان ثبت نام هرگونه که بخواهند برای خود سازو کاری تعریف میکنند، از گرفتن مبالغی به بهانههای گوناگون به عنوان شهریه، کمک اجباری به مدارس، ایجاد محدودیتهایی برای ثبت نام دانش آموزان و الزام لباس فرم و موارد دیگر، موضوعاتی که والدین برای ثبت نام دانش آموزان و گذر از این مراحل به اجبار به آن رضایت میدهند!
وی میافزاید: باید سیستم آموزش و پرورش به صورتی باشد که مدرسه و نظام آموزشی در خدمت دانش آموز و والدین قرار بگیرد و تمامی شرایط لازم برای رضایت مندی کامل مراجعه کنندگان فراهم باشد و چنانچه قرار است کمکهای مردمی هم برای امور جاری مدارس انجام شود با رضایت و دلخوشی از سوی والدین پرداخت شود، موضوعی که این روزها شاهد آن نیستیم!
حسین زاده خاطر نشان میکند: در برخی کشورها برای زمان ثبت نام دانش آموزان برنامه ویژهای با بخشهای گوناگون برای والدین به همراه فرزندان در نظر میگیرند و درقالب این برنامهها تلاش میکنند تا خاطره خوبی از روز ثبت نام در ذهن خانوادهها شکل بگیرد.
* ۳ مولفه مهم برای ثبت نام
به هر روی به نظر میرسد، مدیران آموزش و پرورش باید جدیتر به این موضوع بیندیشند تا قدری آرامش به خانوادهها بازگشته چرا که بخش مهمی از احساس آرامش مردم از مدرسه شروع میشود.
برای ثبت نام بدون دغدغه دانش آموزان در مدارس ۳ مولفه مهم است، اول نظارت جدی آموزش و پرورش بر عملکرد مدارس به ویژه مدارس دولتی، سیستم یکپارچه نظارت مردمی برای گزارش دهی مردم از مشکلات در زمان ثبت نام و پیگیری و پاسخگویی سریع به مردم و در نهایت ایجاد بسترهای مناسب برای کمکهای داوطلبانه و با اشتیاق مردم به مدارس بدون هیچ اجبار و گروکشی!
