آیتاللهالعظمی حسین مظاهری
پرهیز از ظلم
ظلم اقسامی دارد همچون:
ظلم حکومت به مردم بی پناه.
ظلم کارفرما به کارگر، به خصوص هنگامی که اگر کارگر زورگویی او را نپذیرد، اخراج و بیکار میشود.
ظلم همسران به یکدیگر یا به اولاد.
ظلم به فرزند نیز ناپسند است. دختری که مقدمات ازدواجش فراهم نشده و تحت تکلف پدر و مادر است، وضعیت حساسی دارد و نباید با زورگویی، درشت گویی یا سرزنش و اهانت پدر و مادر مواجه شود. این دختر مجبور است در خانة پدر باشد و هیچ پناهی جز خدا ندارد.
غصب مال دیگران، نوع دیگر ظلم به افراد بی یاور است که نمیتوانند اموال خود را پس بگیرند؛ مثلاً اگر کسی هنگام ساخت خانه، به زور مقداری از زمین همسایه را بگیرد و او هم توان دفاع از خود را نداشته باشد، ظلم است. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «مَن خانَ جارهُ شِبراً مِن الأرض: اگر کسی حتی یک وجب از زمین همسایه اش را غصب کند،جَعلهُ الله طوقاً فی عُنُقه مِن تُخوم الأرض السّابعه: خدا آنچه را او غصب کرده، طوقی از آتش میکند و به گردن غاصب میافکند؛ حتی یلقی الله یَوم القیامه مطوقاً إلا أن یتوب و یَرجع: روز قیامت او با این وضع در پیشگاه خدا حاضر میگردد، مگر اینکه توبه کند و برگردد.»
گاهی افراد یک خانواده در تقسیم ارث به هم ظلم میکنند؛ حق خواهر یا برادرشان را نمیدهند و او هم برای حفظ آبرو یا برای اینکه قدرت ندارد، مجبور به سکوت است و یاوری جز خدا ندارد.
حقالناسِ آبرویی نیز نوعی از ظلم به افراد بی یاور است که پرهیز از آن اهمیت بسیاری دارد؛ مثل غیبت، تهمت و شایعه پراکنی. متأسفانه این قسم از ظلم، امروزه بسیار رایج و شایع است. افراد در مجلس می نشینند و پشت سر کسی که حضور ندارد، غیبت می کنند یا تهمت میزنند. یا برای کسی که حضور ندارد، شایعه می سازند و می پراکنند و چون او نمیتواند از خودش دفاع کند و پاسخ شایعات را بدهد، در آن جلسه، یاوری جز خدا ندارد و مظلوم واقع می شود. به تجربه اثبات شده افرادی که مرتکب چنین گناهانی میشوند، عاقبتبهخیر نخواهند شد.
بردن آبروی دیگران و هتک حرمت و اهانت به شخصیت انسانها، حقالناس است و اگر انسان نتواند جبران کند، عاقبت سوئی در انتظارش خواهد بود. بیش از نود درصد سخنانی که بوی غیبت دارد، تهمت است و کسانی که مورد این ظلم واقع میشوند، از آن نسبتهایی که به آنان داده می شود، مبرا هستند. من همواره به جوانان می گویم: شما را به خدا قسم میدهم تهمت نزنید و اگر راجع به کسی تهمت شنیدید، از او دفاع کنید. متأسفانه بسیار اتفاق میافتد که افراد متدین در جلسات حضور دارند و در مقابل آنان، به دیگران تهمت زده میشود، ولی یا سکوت میکنند یا آن تهمت را همراهی میکنند که هر دو بد است.
امام حسین(ع) در روز عاشورا وقتی آخرین سفارش را به فرزندش می کند که: «بپرهیز از ظلم به کسی که یاوری جز خدا ندارد»، در واقع همة ما را از چنین ظلمهایی برحذر داشتهاند. متاسفانه بسیاری از رسانههای گروهی، روزنامهها و سایتهای اینترنتی، تبدیل به تهمتنامه، غیبتنامه و فحشنامه شدهاند. مطلبی منتشر میکنند و خودشان هم میدانند که تهمت است، ولی منتظر میمانند تا تکذیب شود. اما وقتی آبروی کسی رفت و شخصیت او در اذهان عمومی خدشه دار شد، تکذیب مطلب سودی به حالش ندارد و جبران آبروی رفته را نمینماید. اهانت به دیگران و بردن آبروی افراد، مثل جنگ با خداست. خدا در حدیث قدسی میفرماید: «من أهان لی ولیّاً ، فقد بارزنی بالمُحاربه: هر کس به دوست من توهین کند، به جنگ من آمده است». گناه کسانی که تهمت میزنند و اهانت میکنند، بسیار بزرگ است و افرادی که آن تهمت و اهانت را میشنوند و از مظلوم دفاع نمیکنند نیز گناهکارند.
اهمیت این مطلب به قدری است که چهار امام بزرگوار آن را بیان فرمودهاند و در روز عاشورا، آخرین گفتگوی دو انسان کامل، دو امام معصوم، در حساس ترین مواقع، راجع به پرهیز از ظلم به کسی است که یاوری ندارد! سخن امام حسین(ع) صرفاً مربوط به زمان خودش نیست. این روایت زنده است و همواره مصداق دارد؛ بنابراین ذهن ما نباید فقط برود روی ظلم شمر و عمر سعد و ابن زیاد به اهلبیت(ع)، بلکه باید مراقب باشیم خود ما مصداق هشدار حضرت واقع نشویم. دفاع از مسلمانان، واجب است و کوتاهی در دفاع از کسی که یاوری ندارد، گناه بزرگی است. علاوه بر این، عقوبت هم دارد.
بعضی اوقات گرفتاریهای دنیوی افراد صالح، ناشی از دفاع نکردن آنان از مظلومان است؛ یعنی غیبت یا تهمتی شنیدهاند و نتوانستهاند یا نخواستهاند دفاع کنند و ناخواسته، ظالم شدهاند. خداوند نیز که مظهر رحمت و رأفت است و بنا دارد افراد نیکوکار و پرهیزگار را به بهشت ببرد، آنان را گرفتار میکند، یا قبل از مرگ به بیماری سختی مبتلا میکند تا پاک شوند و از دنیا بروند. این از الطاف خفیة خداست. البته این مطلب کلیت ندارد و گرفتاریهای دنیوی ممکن است ناشی از عوامل دیگری باشد. افزون بر عقوبت دنیوی، عالم برزخ و قیامت نیز برای اینگونه افراد سخت و دردآور است. برزخ و قیامت برای آنان که به دیگران اهانت کردهاند یا تهمت زدهاند یا غیبت کردهاند و حتی برای کسانی که شاهد این گناهان بزرگ بودهاند و از مظلوم دفاع نکردهاند، بسیار مشکل است.

شما چه نظری دارید؟