وزیر امور خارجه با تاکید بر این که «در مورد موضوع غنیسازی هیچ شوخی با هیچ کسی نداریم» گفت: احتمالاً در چند روز آینده تاریخ دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا مشخص میشود.
به گزارش ایسنا، «سید عباس عراقچی» در حاشیه سفر رئیسجمهوری به عمان در گفتگویی در پاسخ به این سئوال که آیا در جریان این سفر با مقامات عمان در ارتباط با مذاکرات ایران و آمریکا نیز صحبت شده است،گفت: طبیعی است که مشورتها و تبادل نظرهایی صورت میگیرد ولی اصل این سفر به خاطر مذاکرات نیست.
وی ادامه داد: احتمالاً در چند روز آینده تاریخ دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا مشخص میشود.
وزیر خارجه همچنین با مثبت ارزیابی کردن نتایج سفر رئیسجمهوری به عمان گفت: روابط ما با عمان در مسیر بسیار خوبی قرار داردواحترام متقابل در حد اعلای خود است و منافع متقابل تنها ملاک همکاری ماست.
این دیپلمات عالیرتبه خاطرنشان کرد: ایران و عمان هر دو با حسن نیت برای پیشبرد منافع دو کشور با یکدیگر همکاری میکنند.
عراقچی با بیان اینکه «هنوز تاریخ دور بعدی مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا مشخص نشده است» در پاسخ به سئوالی در ارتباط با توییت پریشب خود در پاسخ به یک مقام انگلیسی گفت: این توییت در پاسخ به یک مقام انگلیسی بود که حرف از غنیسازی صفر زده بود . من در آنجا به صراحت گفتم که رایزنیهای خود را با سه کشور اروپایی در این مدت ادامه دادیم ولی اگر موضع آنها غنیسازی صفر است دیگر هیچ صحبتی با آنها در مورد هستهای نداریم .
وی ادامه داد: آنها باید تکلیف خودشان را مشخص کنند و ما در مورد موضوع غنی سازی هیچ شوخی با هیچ کسی نداریم.
غنی سازی صفر در ایران نقض صریح معاهده عدم اشاعه است
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه در پیامی جدید به زبان انگلیسی تاکید کرد:ایران با حسن نیت به تعامل چندجانبه با بریتانیا و سایر اعضای اروپایی باقیمانده در برجام ادامه داده است، حتی در شرایطی که ایالات متحده همچنان تمایلی به دخیل کردن آنها در روند مذاکرات جاری نشان نمیدهد.
اگر موضع بریتانیا «غنیسازی صفر» در ایران باشد —که نقض صریح معاهده عدم اشاعه و نیز تعهدات بریتانیا بهعنوان یکی از اعضای باقیمانده در برجام به شمار میرود— در این صورت دیگر موضوعی بین ما برای گفتگو درباره پرونده هستهای باقی نمیماند .
شایان گفتن است که سفیر انگلیس در آمریکا،طی سخنانی در اندیشکده شورای آتلانتیک، بااعلام حمایت خود از خواست مقامات آمریکایی برای متوقفسازی برنامه غنیسازی اورانیوم در ایران، گفت: «ایران باید از فعالیتهای غنیسازی اورانیوم دست بردارد.»
به گزارش ایسنا، «پیتر ماندلسون» با طرح این ادعا که «ایران از همیشه ضعیفتر است»، مدعی شد: «ایران از زمان وقوع انقلاب اسلامی تاکنون در موقعیتی ضعیفتر قرار دارد. این ضعف ناشی از تحریمهای اقتصادی، فشارهای بینالمللی و کاهش حمایت عمومی، بهویژه در میان جوانان، از دولت است.»
وی در ادامه ادعا کرد: «سامانههای پدافند هوایی ایران تضعیف شدهاند و این کشور نشان داده است که نمیتواند بهطور مؤثر به اسرائیل ضربه بزند. با این حال، ایران همچنان تأسیسات غنیسازی دارد که میتوانند برای تولید سلاح هستهای مورد استفاده قرار گیرند و ما نمیتوانیم این را بپذیریم. به همین دلیل است که انگلیس از ابتکار رئیسجمهوری آمریکا برای مذاکره با هدف کنار گذاشتن این تأسیسات غنیسازی و زیرساختهای مرتبط در ایران بهشدت حمایت میکند .»
ماندلسون همچنین در پاسخ به سئوالی درباره نظر خود پیرامون مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا، گفت که از تلاشهای «استیو ویتکاف»، نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات با ایران و موضع اخیر او برای قطع غنیسازی اورانیوم در ایران حمایت میکند.
سفیر انگلیس در آمریکا ادعا کرد: «ما از آنچه ویتکاف در مذاکرات انجام داده است، حمایت میکنیم. این مذاکرات پیشرفتی داشتهاند، هرچند مشخص نیست که آیا در نهایت میتوانند دولت ایران را متقاعد کنند که باید راهی برای خروج از این وضع بیابد یا با گزینهای بسیار بدتر مواجه شود.»
او همچنین در اظهاراتی تهدیدآمیز علیه ایران افزود: «ما در اروپا نیز از قابلیت مکانیسم ماشه برخورداریم. زمان برای فعالسازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها (مکانیسم ماشه) که میتواند منجر به بازگشت تحریمهای اولیه علیه ایران شود، به سرعت در حال گذر است. آنها باید نسبت به این موضوع هم هوشیار باشند.»
شرمن: برنامه هستهای ایران نابودشدنی نیست
دراین حال، مذاکرهکننده ارشد پیشین آمریکا در توافق هستهای ۲۰۱۵با ایران هم با تاکید بر این که ایران به مسیر هستهای خود ادامه میدهد، گفت: ترامپ میتواند توافقی کمی بهتر از برجام را بهدست آورد، چون کنگره و سنا را در اختیار دارد.
به گزارش ایسنا، «وندی شرمن» از تجربه خود در تعامل با ایران گفت و با صراحت اعلام کرد که خواست آمریکا برای متوقف کردن برنامه غنیسازی اورانیوم ایران در عمل امکانپذیر نیست.
وی در گفتگویی با شبکه آمریکایی «نیوزنیشن» با بیان اینکه «ایران حتی در صورت حمله به تأسیسات فعلی هم برنامه هستهای خود را بهصورت پنهانی ادامه خواهد داد»، افزود: «آنها این کار را به شکل مخفیانه و زیرزمینی انجام خواهند داد؛حتی اگر تلاش کنیم مراکز فعلی را بمباران کنیم. در یک سال، شاید سه سال، آنها مجدداً این مسیر را طی خواهند کرد.»
شرمن در ادامه تصریح کرد: «تمامی جریانهای سیاسی در ایران محافظهکار هستند، اما جریانهای فوقمحافظهکار در صورت فشار بیشتر، برنامه تسلیحاتی را پیگیری خواهند کرد. ما دقیقاً آنها را به مسیری سوق خواهیم داد که نمیخواهیم بروند .»
اظهارات شرمن درباره احتمال تسلیحاتی شدن برنامه هستهای ایران در حالی است که همه مقامات کشورمان تأکید کردهاند که سلاح هستهای در دکترین نظامی و سیاسی جایگاهی ندارد و طبق فتوای رهبر معظم انقلاب ، ایران از دستیابی به سلاح هستهای منع شده است.
با این وجود، مذاکرهکننده پیشین آمریکا با دفاع از مسیر دیپلماتیک برای مهار برنامه هستهای ایران گفت: «آیا میتوان به توافقی جدید رسید؟ بله. حتی ترامپ میتواند توافقی کمی بهتر از توافق قبلی را بهدست آورد، چون ابزارهایی در اختیار دارد. صادقانه بگویم، با یک کنگره و مجلس سنا که جمهوریخواهان کنترل آن را در اختیار دارند و معمولاً هر چه او بخواهد تائید میکنند و این امکان وجود دارد. من کاملاً معتقدم این گزینه بسیار بهتر از درگیر شدن در جنگ است.»
اختلاف تهران و واشنگتن بر سر غنیسازی
یک نشریه آمریکایی هم در گزارشی خاطر نشان کرد: اختلاف نظر اساسی میان تهران و واشنگتن در گفتگوهای هستهای غیرمستقیم آنها، خواست آمریکا برای توقف کامل غنیسازی اورانیوم در خاک ایران است.
روزنامه نیویورک تایمز نوشت: اختلاف اصلی در مذاکرات بین ویتکاف و عراقچی بر موضع دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر اینکه تهران باید تمام غنیسازی مواد هستهای را در خاک خود متوقف کند، متمرکز است. عراقچی بارها این محدودیت را رد و روز سهشنبه هم در یک پست در شبکههای اجتماعی تکرار کرد که «اگر قدرتهای غربی بر غنیسازی صفر در ایران اصرار داشته باشند، دیگر چیزی برای بحث در مورد موضوع هستهای برای ما باقی نمیماند.»
طبق این گزارش، ویتکاف و عمان که به عنوان میانجی عمل میکنند، در تلاش برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات در حال بررسی گزینههای خلاقانه هستند. از جمله این گزینهها، سرمایهگذاری مشترک منطقهای احتمالی برای تولید سوخت برای راکتورهای هستهای با ایران، عربستان سعودی و سایر قدرتهای عربی و همچنین مشارکت ایالات متحده است، اما محل واقعی غنیسازی مشخص نیست.
به نوشته نیویورک تایمز، شرکتکنندگان در مذاکرات میگویند که ویتکاف همچنین از مخالفتهای اولیه خود با امضای یک تفاهمنامه موقت که اصول توافق نهایی را مشخص میکند، دست کشیده ، اما این ممکن است اسرائیل یا تندروهای ضد ایرانی کنگره را راضی نکند.
این، همان کاری است که دولت «باراک اوباما» در سال ۲۰۱۳انجام داد، هرچند که ۲سال دیگر طول کشید تا آنها به توافق نهایی برسند؛ توافقی که ترامپ در زمان نامزدی ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۶علیه آن مبارزه انتخاباتی کرد و آن را «فاجعه» خواند، چراکه به ایران اجازه میدهد به غنیسازی در سطوح پایین ادامه دهد و این محدودیت هم در سال ۲۰۳۰بهطور کامل منقضی میشود. ترامپ سرانجام در سال ۲۰۱۸در دوره اول ریاست جمهوری خود بهطور یکجانبه از این توافق خارج شد و تحریمهای اقتصادی را علیه ایران دوباره اعمال کرد.
روزنامه آمریکایی در ادامه گزارش خود به موضوع مخالفت رژیم صهیونیستی با هرگونه گفتگو میان تهران و واشنگتن اشاره کرد و نوشت: «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل همچنان بر اقدام نظامی علیه ایران که تلاش ترامپ برای دستیابی به یک توافق مذاکره شده را خنثی میکند، اصرار دارد. نتانیاهو در طول دههها حضورش در راس کابینه صهیونیستی همواره نسبت به هرگونه تلاش دیپلماتیک برای برقراری ارتباط با تهران بدبین بوده است. او با توافق سال ۲۰۱۵مخالفت کرد و به دنبال از مسیر خارج کردن آن بود، حتی در جلسه مشترک کنگره سخنرانی و از لغو آن حمایت کرد.
اکنون نیز به نظر میآید که او برای از مسیر خارج کردن گفتگوهای جدید میان ایران و آمریکا به شدت تلاش میکند. این بار، مقامات صهیونیستی یک راهکار قدیمی را امتحان کردهاند: تهدید به حمله به ایران، حتی بدون کمک آمریکا. آنها اصرار دارند که بلوف نمیزنند، هرچند که طی نزدیک به دو دهه چندین بار چنین تهدیدهایی را مطرح و از آن عقبنشینی کردهاند.
اما مقامات نظامی ایالات متحده در مورد میزان اثربخشی حمله رژیم صهیونیستی بدون حمایت آمریکا تردید دارند.
نیویورک تایمز همچنین نوشت: اسرائیلیها به طور خاص به هرگونه توافق موقت مشکوک هستند که ممکن است تأسیسات ایران را برای ماهها یا سالها در محل خود تا زمانی که توافق نهایی حاصل شود، نگه دارد و در ابتدا، دولت ترامپ هم در این مورد تردید داشت. ویتکاف، مذاکرهکننده ارشد آمریکایی به همتای ایرانی خود گفت که ترامپ خواهان توافق نهایی در عرض دو ماه یا بیشتر است؛اما این مهلت در حال اتمام است و هنوز اختلاف نظر بزرگی در مورد این موضوع وجود دارد که آیا به ایران اجازه داده میشود که غنیسازی اورانیوم را ادامه دهد یا خیر. تهران به عنوان امضاکننده پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) غنیسازی اورانیوم را حق خود میداند، زیرا این معاهده غنیسازی را ممنوع نمیکند .
طبق این گزارش، اکنون، به نظر میرسد دولت ترامپ بیشتر پذیرای نوعی اعلامیه موقت اصول مشترک است، زیرا این امر میتواند به جلوگیری از حمله اسرائیل کمک کند.
کارشناسان میگویند که برای جلب رضایت صهیونیستها و تندروهای ضد ایرانی در کنگره، هرگونه توافق موقت تقریباً بهطور حتم باید ایران را ملزم کند که اورانیوم غنی شده در سطوح بالای خود را از کشور خارج یا آن را به سطح بسیار پایینتری رقیق کند. این امر به ترامپ این امکان را میدهد که بگوید برنامه هستهای ایران را محدود کرده و تهدید ادعایی آن را از بین برده است.
شما چه نظری دارید؟