این مشکل ممکن است ابتدا با چند قطره چکه کوچک شروع شود، اما اگر جدی گرفته نشود، به مرور میتواند باعث خرابی کامل پمپ، افزایش مصرف برق و حتی آسیب به لوله ها و موتور شود.
در این مقاله قصد داریم به صورت کامل و تخصصی اما با زبانی ساده، علت های نشتی پمپ آب خانگی را بررسی کنیم، روشهای تشخیص و عیب یابی را توضیح دهیم و در نهایت راهکارهای رفع این مشکل را ارائه دهیم. همچنین نکات پیشگیرانه را بیان میکنیم تا عمر پمپ افزایش پیدا کند و هزینه های اضافی برای خانوادهها به وجود نیاید.
چرا پمپ آب خانگی دچار نشتی میشود؟
نشتی آب در پمپ خانگی دلایل مختلفی دارد. بعضی از این دلایل به مرور زمان و به خاطر استهلاک طبیعی رخ میدهند، اما برخی دیگر به دلیل استفاده نادرست، نصب غیر اصولی یا شرایط محیطی اتفاق میافتند. در ادامه مهم ترین دلایل را بررسی میکنیم.
1. خرابی آببند مکانیکی (کاسه نمد)
کاسه نمد یکی از قطعات اصلی پمپ است که بین موتور و پروانه قرار میگیرد. وظیفه این قطعه جلوگیری از خروج آب به سمت موتور است. در صورتی که کاسه نمد خشک کار کند، بیش از حد تحت فشار قرار بگیرد یا عمر آن تمام شود، نشتی از بخش میانی پمپ ظاهر میشود. این مشکل معمولا جدی است و اگر سریع رفع نشود، میتواند به سیم پیچ موتور هم آسیب بزند.
2. شل شدن یا پوسیدگی واشرها و اورینگها
پمپ آب برای آب بندی از واشر و اورینگ استفاده میکند. این قطعات لاستیکی در اثر مرور زمان خشک میشوند، ترک میخورند یا خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهند. در نتیجه آب از اطراف اتصالات ورودی یا خروجی پمپ بیرون میزند. خوشبختانه این مشکل نسبتاً ساده است و با تعویض یک واشر یا اورینگ برطرف میشود.
3. ترک خوردن بدنه پمپ
بدنه پمپ معمولا از چدن یا استیل ساخته میشود. اما عواملی مثل یخ زدگی در زمستان، ضربه هنگام جا به جایی یا فشار بیش از حد آب میتواند باعث ترک خوردن پوسته پمپ شود. اگر ترک عمیق باشد، تعمیر آن تقریباً غیرممکن است و باید کل پوسته یا حتی پمپ تعویض شود.
4. زنگ زدگی و خوردگی قطعات
آب شهری در بسیاری از مناطق دارای املاح و سختی بالاست. این موضوع باعث میشود به مرور زمان قطعات فلزی داخل پمپ دچار زنگ زدگی یا خوردگی شوند. همین مسئله زمینه ساز نشتی های کوچک میشود که به مرور بیشتر خواهند شد.
5. نصب یا تعمیر غیر اصولی
گاهی مشکل از خود پمپ نیست بلکه از شیوه نصب یا تعمیر آن است. اگر پمپ به درستی روی پایه نصب نشده باشد، یا لوله ها فشار زیادی به بدنه بیاورند، به مرور اتصالات شل میشوند و نشتی ایجاد میشود. همچنین استفاده از چسب یا نوار تفلون نا مناسب هنگام نصب لوله ها یکی دیگر از دلایل رایج نشتی است.
6. افت فشار آب
کاهش فشار آب یکی دیگر از دلایلی است که بر خلاف باور افراد باعث نشتی پمپ آب خانگی شود. وقتی فشار آب در سیستم لوله کشی کاهش پیدا می کند پمپ آب برای جبران این مشکل ناچار است به صورت مداوم کار کند.
همین کارکرد مداوم و فشار اضافی باعث می شود به اتصالات و قطعات داخلی دستگاه آسیب های شدیدی وارد شود که می تواند منجر به نشتی پمپ آب خانگی شود.
برای جلوگیری از این مشکل، لازم است با استفاده از دستگاههای فشار سنج و کنترل فشار، همواره فشار آب ساختمان را کنترل کنید تا علاوه بر جریان آب مناسب، از نشتی پمپ آب هم جلوگیری کنید.
چگونه نشتی پمپ آب را تشخیص دهیم؟ (راهنمای عیب یابی ساده)
بسیاری از افراد وقتی نشتی پمپ را می بینند، نمیدانند مشکل دقیقاً از کجاست و دست به اقدامات عجیبی می زنند که تنها هزینه و خرابی را افزایش می دهد. در ادامه یک راهنمای عیب یابی ارائه می کنیم تا همه افراد قبل از هر کاری این مراحل را مرحله به مرحله پیش بروند:
- برق پمپ را قطع کنید. ایمنی همیشه اولویت دارد.
- اطراف پمپ را با دستمال خشک تمیز کنید تا بتوانید محل دقیق نشتی را پیدا کنید.
- شیر آب را باز کنید تا پمپ روشن شود و ببینید از کدام قسمت آب بیرون میزند.
- اگر آب از اتصالات ورودی یا خروجی بیرون می ریزد، مشکل از رزوه یا واشر است.
- نشتی از وسط پمپ (محل اتصال موتور و پروانه) بیرون میآید، کاسه نمد خراب شده است.
- چکه کردن آب از زیر پمپ یا بدنه ، احتمال ترک یا خوردگی بدنه را افزایش می دهد.
- اگر آب از اطراف پیچ ها یا درپوش هواگیری بیرون میزند، واشر یا اورینگ مربوطه خراب شده است.
راهکارهای رفع نشتی پمپ آب خانگی
بعد از پیدا کردن محل نشتی، می توان اقدام به تعمیر کرد. بسته به علت نشتی، روش های رفع مشکل متفاوت است:
1. تعویض کاسه نمد
اگر نشتی از قسمت میانی پمپ باشد، باید کاسه نمد تعویض شود. این کار نیاز به باز کردن پروانه و قطعات داخلی دارد. این کار به دو صورت می تواند انجام شود. در تعویض براساس کارکرد پمپ، می توان با تعویض به موقع، عمر مفید دستگاه را افزایش داد.
تعویض براساس کارکرد
- چک لیست های دوره ای
- شناسایی علائم اولیه خرابی
- تعویض کاسه نمد قبل از خرابی کامل
تعویض براساس خرابی
- بررسی خرابی
- تعویض قطعه خراب
- افزایش راندمان با روش های نوین
بنابراین با توجه به تخصصی بودن این کار، توصیه میشود قبل از هر اقدامی با تعمیرکار متخصص مشورت کنید.
2. تعویض اتصالات (واشر و اورینگ)
اگر نشتی از اطراف اتصالات یا پیچ ها باشد، کافی است واشر یا اورینگ جدید جایگزین شود. این کار ساده و کم هزینه است و میتواند مشکل را سریع رفع کند. اتصالات نادرست و غیر اصولی می تواند منجر به خرابی های بسیار شدیدی در سیستم شود. به کمک چک لیست های دوره ای می توانید به صورت بصری از بروز مشکلات بزرگتر جلوگیری کرده و کارایی دستگاه خود را افزایش دهید.
مراحل تست اتصالات
- پیگیری دوره ای تمامی اتصالات
- اطمینان از بسته بودن و یا هرز نبودن
- تعویض اتصالات معیوب و فرسوده
در مواردی که رزوه ها شل شده یا نوار تفلون درست استفاده نشده، باید اتصالات باز شوند و دوباره با نوار تفلون یا چسب مخصوص آب بندی شوند.
4. تعمیر یا تعویض بدنه ترکخورده
اگر بدنه پمپ ترک کوچک داشته باشد، می توان موقتاً از چسب های اپوکسی یا جوش سرد استفاده کرد. اما این فقط یک راهحل موقت است و دیر یا زود باید بدنه یا پمپ کامل تعویض شود. از آنجایی که این کار موقتی است بهتر است در اولین فرصت با مشورت کارشناس مربوطه اقدامات مناسبی را انجام دهید تا نشتی برای همیشه از بین برود.
5. نصب اصولی و رفع فشار لوله ها
اگر دلیل نشتی نصب اشتباه باشد، باید پمپ روی پایه محکم نصب شود و لوله ها به گونهای مهار شوند که هیچ فشاری به بدنه وارد نکنند. در همین مرحله است که کمک گرفتن از یک متخصص لوله کشی پمپ آب خانگی میتواند خیال شما را راحت کند.
اشتباهات رایج در برخورد با نشتی پمپ
خیلی از افراد هنگام مشاهده نشتی، به جای رفع اصولی مشکل دست به کارهای موقتی می زنند که نه تنها مشکل را حل نمیکند بلکه خسارت بیشتری به بار میآورد. برای مثال:
- استفاده از چسبهای نامناسب روی کاسه نمد
- بستن بیش از حد مهره ها که باعث ترک رزوه یا شکستگی میشود
- بی توجهی به نشتی های کوچک که به مرور بزرگ تر میشوند
- روشن نگه داشتن پمپ در زمان نشتی شدید که به موتور آسیب میزند
همواره این نکته را مد نظر قرار دهید که نصب و تعمیر پمپ آب خانگی یک کار تخصصی بوده و در تمامی مراحل نیاز به حضور سرویسکار می باشد.
چگونه از نشتی پمپ آب خانگی پیشگیری کنیم؟
پیشگیری همیشه بهتر از تعمیر است. با رعایت چند نکته ساده می توان احتمال نشتی را به حداقل رسانده و از وارد آمدن خسارت و هزینه های اضافی به ساکنین ساختمان تا حدودی جلوگیری کرد.
- سرویس دوره ای پمپ و بررسی واشرها و اورینگ ها
- جلوگیری از کارکرد خشک پمپ (کارکرد بدون آب)
- نصب اصولی توسط متخصص
- استفاده از عایق در زمستان برای جلوگیری از یخ زدگی
- تمیز کردن فیلتر ها و جلوگیری از ورود املاح زیاد به پمپ
در برخی موارد نشتی به دلیل وجود ترکهای مخفی در لوله هاست. در این شرایط باید از ابزارهای حرفهای برای تشخیص ترکیدگی لوله با دستگاه استفاده کرد تا مشکل به طور ریشهای برطرف شود.
هزینه و زمان تعمیر نشتی پمپ
هزینه تعمیر بستگی به نوع مشکل دارد. تعویض یک واشر ساده ممکن است هزینه کمی داشته باشد، در حالی که تعویض کاسه نمد یا پوسته پمپ هزینه بیشتری خواهد داشت. از نظر زمان نیز، تعمیرات ساده در کمتر از یک ساعت انجام میشوند اما تعمیرات تخصصی ممکن است چند ساعت طول بکشند.
