اطلاعات نوشت: خوزستان ماه هاست غرق در دود حاصل از آتش سوزی بخش عراقی هورالعظیم شده ، اما صدای مردمش در هیاهوی وعدهها گم شده است؛ آتش این تالاب از آنسوی مرز زبانه میکشد و نفسها در اهواز، هویزه و دشت آزادگان را شماره انداخته است؛اما آیا کسی مسئولیت این فاجعه را برعهده میگیرد؟
در روزهایی که نفس کشیدن در برخی مناطق غربی استان خوزستان به چالشی جدی بدل شده، منشأ بحران نه در داخل کشور، بلکه در آنسوی مرزهاست.
آتشسوزیهای گسترده در بخش عراقی هورالعظیم، پدیدهای نگرانکننده را رقم زده که پیامدهای آن بهوضوح در شهرستانهای مرزی ایران قابل مشاهده است. وزش باد از سمت عراق به ایران، دود و ذرات آلاینده را به شهرها از جمله هویزه، دشت آزادگان، حمیدیه، اهواز و کارون منتقل و سلامت عمومی را با تهدیدی جدی مواجه کرده است.
در چنین شرایطی فرماندار شهرستان هویزه ، ابعاد مختلف این بحران، اقدامات انجامشده و پیامدهای آن بر زندگی روزمره مردم را تشریح می کند.
عباسپور عاطف با بیان این که آتشسوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم، در محدودهای واقع در خاک عراق رخ داده و بیش از ۲۵ هزار هکتار از این بخش درگیر خودسوزی شده است،می افزاید: این پدیده خوداشتعالی هورالعظیم در خاک عراق اتفاق میافتد و با توجه به جهت وزش باد به سمت ایران، شهرستان هویزه بهطور مستقیم تحت تأثیر قرار گرفته و دچار مشکلات زیستمحیطی شده است. آلودگی هوا علاوه بر هویزه، شهرستانهای دشت آزادگان، حمیدیه، اهواز و کارون را هم درگیر کرده است.
پورعاطف ادامه می دهد: شدت این آلودگی در ساعات مختلف شبانهروز متغیر است و معمولاً در ساعات اولیه صبح، بین ۶ تا ۱۰، به اوج خود میرسد که سازمان هواشناسی علت اصلی این پدیده را خشکسالی و نبود آب و رطوبت در بخش عراقی تالاب اعلام کرده است.
وی با اشاره به پیامدهای این شرایط تاکید میکند: این شرایط موجب بروز مشکلات تنفسی برای شهروندان شده و از سال ۱۳۹۶ تاکنون با شدت و ضعفهای مختلف تکرار شده است. در سالهایی که تالاب دارای رطوبت و آب کافی بوده، چنین مشکلی وجود نداشته، اما اکنون با کاهش سطح آب، شدت این پدیده افزایش یافته است.
فرماندار هویزه درباره تأثیر آلودگی بر فعالیتهای روزمره می گوید: در برخی روزها، به دلیل شدت آلودگی، ادارات با ۲ ساعت تأخیر آغاز به کار کردهاند و تعطیلیهایی هم اعمال شده است که این شرایط بهویژه برای دانشآموزان در آستانه بازگشایی مدارس نگرانکننده است.
وی با بیان این که آلودگی هوا استفاده از فضاهای عمومی نظیر پارکها و بازار را محدود و مشکلاتی برای تردد و فعالیتهای روزانه مردم ایجاد کرده است،ادامه می دهد: برنامههایی برای توزیع ماسک و فیلتر هوا به طوررایگان در نظر گرفته شده و معاونت عمرانی استانداری هم برای تقویت مراکز درمانی شهرستان اقدام کرده است. مدیران کل محیط زیست، بحران و هواشناسی استان به همراه استاندار خوزستان ۳ مرتبه به شهرستان سفر کردهاند و بازدیدهای هوایی و میدانی از مناطق مرزی و برجکهای مرزبانی انجام شده است.
اعتراض ساکنان اهواز
سعدون طرفی، کارمند اداری ساکن منطقه امانیه به تسنیم میگوید: در روزهایی که آلودگی هوا شدت میگیرد، حضور در محل کار با دشواری همراه است. علائم تنفسی مانند سردرد و سوزش چشم بهطور مکرر تجربه میشود که ادامه این وضعیت سلامت عمومی را تهدید میکند. عبدالحسین موسوی، ولی ۲ دانشآموز هم می گوید: فرزندانم با وجود استفاده از ماسک، دچار تنگی نفس هستند. انتظار داریم اقدامات اساسی برای رفع این بحران انجام شود.
همچنین جاسم سواری، راننده تاکسی تاکید میکند: در ساعات ابتدایی روز که آلودگی شدید است، شمار مسافران کاهش مییابد.این موضوع بر درآمد روزانه ما تأثیر مستقیم می گذارد و مشکلات اقتصادی را تشدید می کند.
مسئولیت با کیست؟
از سویی دیگر محمدجواد اشرفی، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان، با اشاره به آبگیری حدود ۴۰ درصدی بخش ایرانی تالاب هورالعظیم، میگوید: تاکنون در این بخش آتشسوزی گستردهای رخ نداده و شاخصهای آلایندگی در شهرها افزایش نیافته است. با این حال، مخازن ۴ و ۵ خشک هستند و بخش عراقی تالاب به دلیل عدم تأمین حقآبه از رودخانه دجله دچار خشکی شدید شده است.
وی تأکید می کند: آتشسوزی در بخش عراقی از اواخر سال گذشته آغاز و دود ناشی از آن موجب آلودگی هوا در مناطق غربی استان شده است.
مخاطرات آلودگی هوا
همچنین میثم معزی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از افزایش ۷۰ درصدی مراجعات بیمارستانی ناشی از آلودگی هوا خبر می دهد و می گوید: این رشد نگرانکننده نشان میدهد که آلودگی هوا دیگر یک مساله مقطعی نیست، بلکه به بحرانی مزمن بدل شده است.
وی با اشاره به ثبت بیش از ۱۰۰ هزار مراجعه مرتبط با مشکلات قلبی و تنفسی از ابتدای سال تاکنون تأکید می کند: فشار مضاعفی بر نظام درمان وارد شده و آسیبپذیری بیماران خاص، کودکان و سالمندان در روزهای آلوده بهطور چشمگیری افزایش یافته است. در روزهای بحرانی، ظرفیت تختهای بیمارستانی سریعتر پُر میشود، مصرف دارو و تجهیزات افزایش می یابد و خستگی کادر درمان تشدید میشود؛ در حالی که بسیاری از مطالبات نیروهای درمانی هنوز پرداخت نشده است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با انتقاد از نبود مدیریت کلان، خواستار ورود جدی نهادهای مسئول از جمله استانداری، محیط زیست و شهرداریها می شود و ادامه می دهد: دانشگاه علوم پزشکی فقط میتواند نقش مُسکن را ایفا کند، اما درمان ریشهای نیازمند همافزایی نهادهاست.
تداوم آتش سوزی هورالعظیم
نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی با هشدار نسبت به تداوم و تشدید آلودگی هوا در استان خوزستان در پی آتشسوزی در بخش عراقی هورالعظیم گفت: اجازه ندهید که مسائل مرزی، سیاسی یا سستیهای اداری مانع از رسیدگی به یک بحران جدی سلامت شود.
سید محسن موسویزاده در گفتگو با ایسنا، با اشاره به شدت گرفتن آلودگی هوای خوزستان بر اثر آتشسوزیهای گسترده در بخش عراقی تالاب هورالعظیم، اظهار داشت: از ۷ ماه قبل خوزستان درگیر این وضع سخت شده است و عملا آنچه میبینیم، بیتوجهی آشکار نسبت به شرایط بحرانی سلامت مردم در جنوب کشور است.
وی خواستار اقدام جدی دولت شد و افزود: نباید اجازه داد که مسائل مرزی، سیاسی یا سستیهای اداری مانع از رسیدگی به یک بحران جدی سلامت شود. دولت باید به طور رسمی و از مجاری بینالمللی با دولت عراق وارد مذاکره و همکاری شود تا آتشسوزی کنترل و اطفا شود. نفس مردم خوزستان به این اقدامات وابسته است.
