سرویس سیاسی اجتماعی:سفر سه روزه رئیس جمهوری به قزاقستان و ترکمنستان با محوریت گسترش روابط دوجانبه، حضور فعال در دیپلماسی صلحمحور و پیگیری توافقات اقتصادی و منطقهای انجام شد. دکتر مسعود پزشکیان پنجشنبه، در آستانه قزاقستان با رئیس جمهوری و هیأتهای عالیرتبه این کشور و همچنین فعالان اقتصادی دیدار و مذاکرات رسمی داشت. سران دوکشور دراین دیدار بر ارتقای همکاریها به سطح «شراکت گستردهتر» و اجرای توافقات در حوزههای گاز، حملونقل، کریدورها و تجارت تأکید کردند و بیانیه مشترک صادر شد. همچنین، در حضور رؤسای جمهوری ایران و قزاقستان، ۱۴سند و تفاهمنامه همکاری در زمینههای حملونقل، ترانزیت و لجستیک، مبادلات فرهنگی، معاضدت حقوقی، بهداشت و درمان و تعاملات دیپلماتیک و رسانهای به امضا رسید.
پزشکیان سپس با حضور در عشق آباد، پایتخت ترکمنستان، ضمن شرکت در اجلاس بینالمللی صلح و اعتماد و ایراد سخنرانی انتقادی درباره تبعیضهای ساختاری و استثناگرایی در نظام جهانی، با رئیس جمهوری و رهبر ملی ترکمنستان دیدار کرد. در این دیدار بر ضرورت اعتماد مشترک برای ثبات منطقه، اجرای توافقات اقتصادی و توسعه همکاریهای فرهنگی و زیرساختی تأکید شد. دیدارهای دوجانبه با رؤسای جمهوری روسیه، نخستوزیران میانمار و پاکستان و رئیس جمهوری عراق و سایر مقامات بخش دیگر این سفربود که در آنها تقویت همکاریها در حوزههای انرژی، بانکی و تجاری و بررسی مسیرهای تازه تعاملات منطقهای مورد توجه قرار گرفت.
سخنرانی در نشست بینالمللی صلح و اعتماد در عشقآباد
رئیس جمهوری در نشست بینالمللی «صلح و اعتماد» که در عشقآباد برگزار شد، با اشاره به اهمیت بازاندیشی در مفهوم صلح، تأکید کرد: صلح نه از مسیر افزایش بودجههای نظامی، نه از طریق اتحادهای سختافزاری و نه از طریق دیپلماسیهای نمایشی، بلکه از طریق مواجهه با ریشههای واقعی بیثباتی یعنی نابرابری، انحصار و تبعیض حاصل میشود.
پزشکیان با بیان اینکه تا وقتی رژیم صهیونیستی از نظارتهای بینالمللی مستثناست، نمیتوان از صلح و نظمی عادلانه سخن گفت، افزود: هنگامی که یک بازیگر عملاً از محاسبات و نظارتهای بینالمللی مستثنا میشود، ریشههای بیعدالتی عمیقتر میشوند و صلح پایدار بنیانهای خود را از دست میدهد.وی ادامه داد: در جهانی که هر روز بیش از پیش در تلاطم بحرانها فرو میرود، جنگها نه حادثههای ناگهانی بلکه محصول خودخواهیها و خودبرتربینیها هستند و ریشه آنها در ساختارهای ناعادلانه اقتصادی جهانی، نهادهایی که صدای قدرتمندان را تقویت و صدای ضعیفها را حذف میکنند و رژیمهای حقوقی که عدالت را مشروط به اراده قدرتهای بزرگ میکنند، نهفته است.
رئیس جمهوری در ادامه با اشاره به اینکه سیاست قدرتهای بزرگ در غرب آسیا تاکنون عملاً به ایجاد نوعی حق ویژه برای رژیم صهیونیستی منجر شده که منشأ بسیاری از جنگها و بیعدالتیها در منطقه است، گفت: این حق ویژه، محصول ترکیب پیچیدهای از محاسبات ژئوپلیتیک، اتحادهای تاریخی، منافع امنیتی غرب و بیتعهدی نهادهای بینالمللی به اجرای واقعی عدالت است.
پزشکیان با اشاره به تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران در ژوئن گذشته گفت: صدها نفر از هموطنان بیگناه ما به شهادت رسیدند و این اقدام نه تنها با تنبیه بینالمللی مواجه نشد، بلکه حمایت کامل سیاسی و نظامی قدرتهای مدعی از حقوق بشر و صلح جهانی را به دنبال داشت.وی تأکید کرد: اگر جهان واقعاً به دنبال صلح و نظم عادلانه است، باید به این حقیقت تن دهد که هیچ کشوری، حتی قدرتهای بزرگ، نباید از قواعد جهانی فراتر رود.
رئیس جمهوری در ادامه خاطرنشان کرد: مسئولیت همه کشورها در شرایط کنونی این است که با طرح ابتکارهای منطقهای، حضور فعال در سازمانهای بینالمللی و دیپلماسی اخلاق محور و چندجانبهگرا نشان دهند که جهان فقط از زبان قدرتهای بزرگ سخن نمیگوید.
حمایت ایران از گروه دوستان بیطرفی برای صلح، امنیت و توسعه
پزشکیان همچنین با اشاره به ابتکار ایجاد «گروه دوستان بیطرفی برای صلح، امنیت و توسعه» توسط رهبری ترکمنستان که مورد حمایت سازمان ملل هم قرار گرفته است، آن را ابتکاری ارزشمند دانست و تصریح کرد: من به نمایندگی از مردم صلحدوست ایران اعلام میکنم هر تلاشی که به تقویت گفتمان صلح و همکاری در سطح جهانی و منطقهای کمک کند، حمایت بیدریغ مردم و دولت ایران را به همراه خواهد داشت.
وی در پایان سخنرانی خود با اظهار امیدواری نسبت به این نشست که بتواند بسترهای مناسبی برای پیشبرد اهداف مشترک کشورهای منطقه ایجاد کند و زمینهساز برقراری صلح، ثبات و توسعه باشد، اعلام کرد: از هر پیشنهادی برای برقراری صلح و امنیت دفاع و آن را امضا خواهند کرد.
نشست «صلح و اعتماد»،یک رویداد بینالمللی است که در عشق آباد پایتخت ترکمنستان برگزار میشود و هدف آن تقویت صلح، اعتماد و همکاری میان کشورها است. این نشست بخشی از برنامه گستردهتر ترکمنستان برای ترویج صلح جهانی در سال ۲۰۲۵است که به پیشنهاد این کشور به عنوان «سال بینالمللی صلح و اعتماد» نامگذاری و همزمان با سیامین سالگرد بیطرفی دائمی ترکمنستان برگزار شد.در این نشست، سران، رهبران و نمایندگان عالیرتبه کشورها از جمله کشورهای منطقه و برخی از قدرتهای بزرگ شرکت و درباره مسائل امنیتی و دیپلماتیک بحث و همکاری می کنند.
پوتین: توافق جامع نقطه عطفی
در روابط ایران و روسیه است
رئیسجمهوری در حاشیه اجلاس بینالمللی صلح و اعتماد در دیدار «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود، با تأکید بر عزم تهران برای اجرای توافق جامع همکاریهای راهبردی میان ایران و روسیه گفت: مصمم هستیم توافقی را که به امضا رساندهایم، اجرایی و عملیاتی کنیم و انتظار داریم طرف روسی هم روند اجرای این توافقات را تسریع و نهایی کند.
پزشکیان با ابراز خرسندی از سطح بسیار خوب و رو به گسترش روابط تهران-مسکو، از حمایتهای روسیه از ایران در مجامع بینالمللی قدردانی کرد.
وی با تأکید بر اینکه همکاریهای مشترک بهویژه در حوزه نیروگاهی، حملونقل و راهگذرها در حال پیگیری است، گفت: در زمینه کریدوری هم تا پایان سال زمینههای کامل اجرای این پروژه از سوی ایران فراهم خواهد شد. انتظار داریم طرف روسی هم روند اجرای این توافقات را تسریع و نهایی کند.
رئیس جمهوری همچنین با اشاره به اهمیت توسعه کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب، گفت: پیگیری این مسیرها با سرعت در جریان است و قطعاً دستور شما موجب شتابگیری اجرای این پروژههای مهم و راهبردی خواهد شد.پزشکیان در ادامه همکاریهای کشاورزی میان دو کشور را بسیار مفید توصیف کرد و افزود: این الگو میتواند در سایر حوزهها هم توسعه یابد. ما هیچ راهی جز همکاری مشترک به ویژه بر بستر سازمانهای بینالمللی و منطقهای نظیر شانگهای و بریکس برای مقابله با یکجانبهگرایی نداریم.
رئیس جمهوری روسیه هم امضای توافق جامع همکاریهای راهبردی دو کشور را نقطه عطفی در روابط دوجانبه و رویدادی بسیار مهم توصیف کرد.
ولادیمیر پوتین با اشاره به روند بسیار مثبت و رو به گسترش روابط دو کشور گفت: روابط تجاری ایران و روسیه در سال گذشته ۱۳ درصد و در ۹ ماهه امسال ۸ درصد افزایش داشته است.همچنین همکاریهای مشترک در حوزه نیروگاهی و توسعه زیرساختهای کریدوری ادامه خواهد داشت و در حال بررسی همکاری در زمینه انتقال گاز و برق به ایران هستیم.
وی با بیان اینکه در مسائل بینالمللی هم تماسها و هماهنگیهای نزدیکی میان دو کشور برقرار است، تأکید کرد: روسیه همواره از ایران در سازمان ملل حمایت می کند و این مواضع استمرار خواهد داشت.
جهان، محتاج شکلگیری اعتماد، صلح و همگرایی میان ملتهاست
رئیسجمهوری در دیدار « قربانقلی بردیمحمداف» رهبر ملی ترکمنستان، با اشاره به اهمیت گسترش فضای تفاهم میان کشورها و ملتها گفت: جهان امروز بیش از هر زمان دیگر محتاج شکلگیری اعتماد، صلح و همگرایی میان ملتهاست و طرح و ابتکاری که شما پیشگام آن بودهاید، بیانگر درک عمیق از واقعیات زمانه است. ما باید ارتباطات و همکاریهای خود را افزایش دهیم، چرا که جامعه جهانی به چنین نگاهی که شما مطرح و دنبال میکنید، نیاز واقعی دارد.
پزشکیان تصریح کرد: خرسندیم که با رهبری شما، این رویکرد سازنده از ترکمنستان به منطقه و فراتر از آن گسترش یابد تا همه ما در مسیر تقویت اعتماد، صلح و امنیت منطقهای گام برداریم.
رهبر ملی ترکمنستان هم در این دیدار با ابراز خرسندی از حضور رئیسجمهوری ایران در عشقآباد گفت: همانگونه که مستحضرید، شرایط کنونی جهان پیچیده است و ضرورت دارد که ما بیش از گذشته یکدیگر را ملاقات کنیم و مشورتهای متقابل داشته باشیم.
وی با مطلوب توصیف کردن سطح روابط دوجانبه اظهار داشت: روابط میان دو کشور در حوزههای مختلف، از جمله تجارت و بازرگانی و همچنین در عرصههای فرهنگی و انساندوستانه، بسیار خوب و سازنده است و امیدواریم در آینده این همکاریها بیش از پیش گسترش یابد. شما برای ما همسایهای نزدیک، برادر و دوست به شمار میآیید و به خانه دوم خود خوش آمدید.
رئیس جمهوری در ادامه حضور در عشق آباد با «سردار بردی محمداف» رئیس جمهوری ترکمنستان هم دیدار و گفتگو کرد.اعتماد متقابل بهعنوان تضمین صلح و ثبات میان دو ملت، اجرای توافقات پیشین در حوزههای گاز، حملونقل و همکاریهای اقتصادی و تجاری، گسترش روابط فرهنگی و تمدنی دیرینه، و همکاری در مسائل جهان اسلام و تبادل تجربیات، از مهم ترین محورها و موضوعات گفتگوی پزشکیان با همتای ترکمنستانی خود بود.
دیدار با سران عراق، پاکستان و میانمار
رئیس جمهوری در حاشیه اجلاس عشق آباد در دیدار «عبداللطیف رشید»، رئیسجمهوری عراق بر ضرورت پیوند میان تجار، دانشگاهها و صنایع ایران و عراق تاکید کرد و گفت: سرمایهگذاری مشترک و توسعه ارتباطات مرزی از اولویتهای ما است. به استانداران استانهای مرزی اختیار ویژه دادهایم تا از ظرفیتهای گسترده موجود برای افزایش تبادلات استفاده شود.
پزشکیان همچنین اتصال خطوط ریلی میان دو کشور را اقدامی ضروری دانست و تکمیل پروژه ریلی بصره-شلمچه را یکی از اولویتهای اصلی ایران عنوان کرد.
رئیس جمهوری عراق هم در این دیدار، ایران را مهمترین همسایه کشورش دانست و تصریح کرد: امنیت ما با امنیت ایران گره خورده است و کمکهای همیشگی ایران به دولت و ملت عراق هرگز فراموش نخواهد شد.
رشید در ادامه با اشاره به تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه فلسطین و کشورهای منطقه از جمله ایران، تأکید کرد: ضروری است نقش خود را در قبال این تجاوزات ایفا و موضعی واضح و قاطع اتخاذ کنیم. کشورهای منطقه باید کمپینی قوی و فعال در چهارچوب نهادهای اروپایی و سازمان ملل تشکیل دهند و مواضع خود را در برابر تهدیدات اسرائیل تشریح کنند.
در دیدار پزشکیان و «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان هم آخرین وضع روابط دوجانبه دو کشور بررسی و بر تقویت همکاریها و تسریع در اجرای توافقات پیشین تأکید شد.
پیگیری عملی توافقات نهاییشده در سفر اخیر پزشکیان به اسلامآباد، تقویت همکاریهای مشترک در حملونقل، ترانزیت و توسعه زیرساختهای مرزی، توسعه مسیرهای ارتباطی و تسهیل رفتوآمد تجاری، ارتقای همکاریهای اقتصادی و گسترش تعاملات در حوزههای انرژی، تجارت، امنیت مرزی و بازارچههای مرزی از دیگر محورهای گفتگوی پزشکیان و نخست وزیر پاکستان بود.
رئیس جمهوری در دیدار با «نیو ساو»، نخستوزیر میانمار هم بر وجود ظرفیتهای گسترده همکاری میان دو کشور به ویژه در حوزههای فرهنگی و تجاری تأکید کرد و خواستار بررسی دقیق مسیرهای تقویت مناسبات توسط کارشناسان شد
پزشکیان در ادامه، توسعه روابط ایران با کشورهای عضو «آسهآن» (انجمن ملل آسیای جنوب شرقی) را هم فرصت مهمی برای ارتقای همکاریها دانست.
نخستوزیر میانمار هم در این دیدار بر تعاملات چندجانبه تاکید و از ایران برای مشارکت در انتخابات آتی میانمار به عنوان ناظر در کنار ۹۰ کشور دیگر دعوت کرد.
سفر پزشکیان به قزاقستان و امضای اسنادو تفاهنامه همکاری
رئیس جمهوری پیش از سفر به ترکمنستان، در آستانه پایتخت قزاقستان، دیدارهای جداگانه ای با رئیس جمهوری و هیات عالی رتبه و فعالان اقتصادی این کشور داشت که به امضای ۱۴ سند و تفاهمنامه همکاری های دو جانبه و صدور بیانیه مشترک در زمینه ارزیابی مثبت روابط، ارتقای همکاریهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی، محیط زیستی و هستهای و توافق برای پروژهها و تعاملات عملی در همه حوزه ها، با هدف تبدیل روابط دوجانبه به یک شراکت گسترده و راهبردی، منجر شد. بر همین اساس، در حضور رؤسای جمهوری ایران و ترکمنستان، مقامات عالی دو کشور برای ارتقای سطح روابط، ۱۴ سند و تفاهمنامه همکاری دوجانبه در زمینههای حمل و نقل، ترانزیت و لجستیک، مبادلات فرهنگی، معاضدت حقوقی، بهداشت و درمان، تعاملات دیپلماتیک و رسانهای امضا کردند که ۸ سند آن بین دو طرف مبادله شد. همچنین رؤسای جمهوری ایران و قزاقستان، در بیانیهای مشترک، با ابراز رضایت از روند مثبت تعاملات سیاسی و مناسبات گسترده بر ضرورت ادامه گفتگوهای سازنده و همکاری جامع در حوزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تأکید و توافق کردند سطح همکاری دوجانبه به شراکت گستردهتر ارتقا یابد. نکات مهم دیگر بیانیه چنین است :
-ادامه گفتگوهای سازنده و همکاری جامع در حوزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و توافق برای ارتقا سطح همکاری دوجانبه به «شراکت گستردهتر»
-تاکید ایران و قزاقستان بر حق مسلم و انکارناپذیر خود در استفاده از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز، طبق ماده ۴ معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای به عنوان کشورهای فاقد سلاح هستهای
- تاکید بر ضرورت همکاری و مشورت نهادهای مسئول برای افزایش مبادلات تجاری با اشاره به نقشه راه افزایش مبادلات تجاری تا سقف ۳ میلیارد دلار ( امضا شده در سال ۲۰۲۳)
-تاکید بر نقش راهبردی توسعه پایدار بخشهای انرژی و صنایع معدنی در تقویت بنیانهای امنیت اقتصادی و امکان گسترش همکاریهای دوجانبه در حوزههای معدن و انرژی -از جمله منابع انرژی تجدیدپذیر
- تاکید بر ضرورت توسعه همکاری ها در حوزه کشتیرانی دریای خزر و بهرهگیری مؤثر از ظرفیت راهآهن ایران، ترکمنستان و قزاقستان و توافق برای تقویت اقدامات مشترک و هماهنگ در زمینه افزایش حمل و نقل دوجانبه بار و ترانزیت
-استقبال از امضای موافقتنامه تجارت آزاد، بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و تاکید بر تعهد برای اجرای آن
- توافق برای تبادل اطلاعات و دانش فنی، صادرات و واردات محصولات کشاورزی، اجرای پروژههای مشترک زراعتی در قلمرو دو کشور، گسترش فرصتهای سرمایهگذاری و تقویت زنجیره تأمین محصولات کشاورزی
-توافق برای نامگذاری خیابانهای تهران و آستانه به نام شخصیتهای برجسته تاریخی ایران و قزاقستان
-تأکید بر اهمیت همکاری و مشورت در چارچوب سازمانهای بینالمللی و منطقهای، به ویژه سازمان ملل، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری اسلامی و سیکا
قزاقستان شریک مهم ایران در منطقه است
رئیس جمهوری در نشست خبری مشترک با « قاسم ژومارت توکایف» همتای قزاقستانی خود گفت: بر این باورم که نتایج این دیدار یک گام مهم و تعیینکننده در مسیر تقویت همکاریهای دوجانبه خواهد بود و اراده سیاسی موجود در تهران و آستانه میتواند حجم تجارت و سرمایهگذاری میان دو کشور را به سطح شایستهای ارتقا دهد.
پزشکیان با بیان اینکه ایران در چارچوب سیاست همسایگی اهمیت ویژهای برای منطقه آسیای مرکزی قائل است، قزاقستان را شریک مهم ایران در منطقه و همسایه مؤثر در حوزه دریای خزر توصیف کرد و افزود: ارادهای مشترک و قوی برای ارتقای سطح روابط در تمامی حوزهها وجود دارد.
وی با اشاره به محورهای مذاکرات، اعلام کرد: راههای توسعه روابط میان دو کشور در حوزههای کشاورزی، صنعتی، معدنی، حملونقل، ترانزیت، علمی، فرهنگی، قضایی و فناوریهای نوین بررسی شده و چندین سند همکاری بسیار خوب در این زمینهها به امضا رسیده است که افق روشنی برای آینده روابط تهران–آستانه ترسیم میکند. پزشکیان در ادامه با اشاره به دیدگاههای مشترک ایران و قزاقستان در بسیاری از مسائل منطقهای و بینالمللی گفت: دو کشور بر محکومیت توسل به زور، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، تقویت نقش سازمان ملل، ضرورت حل اختلافات از طریق گفتگو و روشهای مسالمتآمیز و حق مسلم کشورها در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای اتفاقنظر دارند.
رئیس جمهوری در نشست مشترک هیاتهای عالیرتبه ایران و قزاقستان هم با اشاره به جایگاه ممتاز کشورمان در شبکه حملونقل منطقهای، ایران را بهصرفهترین و کارآمدترین مسیر ترانزیتی برای قزاقستان توصیف کرد و گفت: کریدور قزاقستان–ترکمنستان–ایران ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه همکاریهای ترانزیتی دارد و ارتقای آن به سود هر دو کشور خواهد بود.
پزشکیان ضمن تبیین زمینههای همکاری، احداث سیلوی مشترک در بندر اکتائو و تأسیس کارخانههای بستهبندی و نگهداری مواد غذایی در قزاقستان را از محورهای مورد علاقه بخش خصوصی ایران دانست و افزود: در صورت صدور دستور برای تسهیل و تسریع روند این پروژهها، گام مؤثری در تقویت همکاریهای اقتصادی برداشته خواهد شد. وی در ادامه محدودیتهای ناشی از ویزای ۱۴روزه برای رانندگان بخش حملونقل را یکی از موانع همکاریهای عملیاتی دانست و اظهار امیدواری کرد که با دستور رئیسجمهوری قزاقستان، این موضوع اصلاح شده و شرایط بهبود یابد.رئیس جمهوری واردات گوشت از قزاقستان را از دیگر محورهای بالقوه همکاری میان دو کشور دانست و افزود: این موضوع میتواند بستر مناسبی برای گسترش تعاملات اقتصادی دو کشور فراهم سازد.
خط مواصلاتی قزاقستان، ایران، عراق، ارمنستان و ترکمنستان
در ادامه این نشست، رئیسجمهوری قزاقستان با ابراز تمایل جدی کشورش برای گسترش روابط همهجانبه با ایران، اظهار داشت: ایران از منظر فنی و اقتصادی، از توانمندیهای گستردهای برخوردار است و ما مشتاق همکاری با ایران در حوزههای گوناگون از جمله لجستیک، پزشکی و سایر عرصهها هستیم.
قاسم ژومارت توکایف با اشاره به قابلیت همکاریهای گسترده در حوزه دریای خز، تأکید کرد: ظرفیتهای موجود در چارچوب اتاق بازرگانی اوراسیا فرصتهای نوینی پیش روی دو کشور قرار میدهد.
وی همچنین با اشاره به اهمیت ژئواستراتژیک منطقه، تأکید کرد: قزاقستان، ایران، عراق، ارمنستان و ترکمنستان میتوانند یک خط مواصلاتی مهم، حیاتی و آیندهساز ایجاد کنند.
شبکهای پایدار برای بخشهای خصوصی ایران و قزاقستان
رئیس جمهوری در آخرین بخش از برنامههای سفر به آستانه، در همایش تجاری مشترک ایران و قزاقستان، با بیان اینکه اقتصاد امروز جهان بر پایه اعتماد، شفافیت و پیوند منطقهای شکل گرفته است، گفت: میخواهیم میان بخشهای خصوصی ایران و قزاقستان شبکهای پایدار از همکاری و سرمایهگذاری متقابل ایجاد کنیم. دولت ایران از هر طرح مشترکی که به افزایش رفاه مردم دو کشور منجر شود حمایت میکند.
پزشکیان با بیان اینکه تهران محدودیتی برای توسعه روابط با قزاقستان ندارد، گفت: در سالهای اخیر دولتهای دو کشور، گامهای مهمی برای تقویت همکاریها برداشتهاند. امضای موافقتنامههای حمل و نقل، تسهیل روادید برای بازرگانان و توسعه همکاریهای تجاری و گمرکی از جمله دستاوردهایی است که زمینهساز جهش در روابط اقتصادی خواهد بود.
وی با اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی گفت: در سند این نشست، موضوعات متعددی توافق شده و بخشهای دولتی باید تلاش کنند مصوبات آن بهطور کامل اجرا شود.
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه سطح فعلی تجارت دو کشور متناسب با ظرفیتهای گسترده دو طرف نیست، اظهار داشت: اگر چه اراده رهبران دو کشور بر توسعه روابط است، اما حجم تجارت دو کشور در سال ۲۰۲۴ فقط به ۳۴۰ میلیون دلار رسیده که متناسب با ظرفیتهای دو کشور نیست.
پزشکیان با تأکید بر جایگاه ویژه ایران و قزاقستان در شبکه ترانزیتی منطقه، حملونقل را «موتور محرک توسعه اقتصادی دو کشور» توصیف کرد و افزود: ایران به عنوان دروازه جنوب به خلیج فارس و اقیانوس هند و قزاقستان به عنوان دروازه آسیای مرکزی به شمال و شرق میتوانند با ایجاد کریدور فعال حملونقل، نه تنها مبادلات دوجانبه را گسترش دهند، بلکه به پل ارتباطی شرق و غرب اوراسیا تبدیل شوند.
رئیس جمهوری از حضور سرمایهگذاران دو کشور در پروژههای مشترک استقبال کرد و افزود: دولت ایران حمایت کامل خود را از فعالیتهای قانونی و شفاف اقتصادی اعلام میدارد و آماده است تا موانع اداری و بانکی را با همکاری دوستان قزاق برطرف کند.
پزشکیان تشکیل کنسرسیوم کشتیرانی مشترک ایران و قزاقستان در دریای خزر، احداث سیلوها، انبارها و مرکز توزیع نهادههای کشاورزی در بندر آکتائو، تأسیس کارخانه مشترک صنایع غذایی و بستهبندی در قزاقستان، ایجاد پارک صادرات مصالح ساختمانی ایران در آلماتی، توسعه همکاریها در فرآوری مواد معدنی و صادرات منطقهای را طرحهای قابل اجرا میان فعالان اقتصادی دو کشور برشمرد.
دکتری افتخاری دانشگاه نظربایف
رئیس جمهوری همچنین ضمن بازدید و سخنرانی در جمع مسئولان، اساتید و دانشجویان دانشگاه بینالمللی نظربایف قزاقستان، مدرک دکترای افتخاری این دانشگاه را دریافت کرد.
***
روابط اقتصادی ایران و قزاقستان از نگاه کارشناسان
در سمینار اطلاعرسانی تجاری همکاریهای بازرگانی و اقتصادی ایران- قزاقستان هم اعلام شد که روابط اقتصادی دوکشور طی ۱۰ماه گذشته حدود ۳۶۰میلیون دلار بوده که شامل ۲۴۳میلیون دلار صادرات ایران و ۱۱۵میلیون دلار واردات از قزاقستان میشود.
بر همین اساس، صمد حسن زاده، رئیس اتاق بازرگانی، عقیده دارد که این رقم با ظرفیتهای واقعی دو کشور فاصله دارد و با رفع محدودیتها و بهرهگیری از موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا، پتانسیل افزایش حجم تجارت تا ۳میلیارد دلار وجود دارد. ایران میتواند از مسیر قزاقستان به بازارهای
خلیج فارس، آسیای جنوبی، آفریقا و اروپا دسترسی پیدا کند و نقش قطب توزیع کالا در آسیای مرکزی را ایفا کند.
در همین ارتباط، اتاق بازرگانی ایران پیشنهادهایی شامل تشکیل کارگروه عملیاتی مشترک، راهاندازی کریدور سبز ترانزیتی، سرمایهگذاری مشترک و ایجاد کنسرسیوم فرآوری مواد معدنی قزاقستان در ایران را برای تقویت و توسعه روابط تجاری و اقتصادی ایران و قزاقستان ارائه کرده است.
تجار، فعالان و مقامات اقتصادی قزاقستان هم با تأکید بر توسعه همکاریهای تجاری و صنعتی، ارائه مشوقهای مالیاتی و گمرکی، حمایت قانونی از سرمایهگذاران ایرانی و تسهیل ترانزیت و لجستیک، آمادگی خود برای افزایش تجارت و سرمایهگذاری متقابل را اعلام کردند.
مدیرعامل گازترید هم در این سمینار با اشاره به گفتگوهای سازنده و رفت و آمدهای تجاری اخیر، اعلام کرد که گازترید مسیرهای لجستیکی و افزایش صادرات محصولات قزاقستان به ایران را دنبال میکند و هدفگذاری شده است تا حجم تجارت دو جانبه به سه میلیارد دلار برسد.
محمدآنداکوف، معاون رئیس کمیته صنعت وزارت صنعت و ساختوساز قزاقستان هم با معرفی مناطق آزاد اقتصادی و صنعتی این کشور، از وجود مشوقهای مالیاتی و گمرکی برای سرمایهگذاران خبر داد و اعلام کرد که کشورش از حضور سرمایهگذاران ایرانی حمایت میکند.
گلنارا بیژانا، نایبرئیس هیات مدیره اتاق ملی کارآفرینان قزاقستان هم با اشاره به اهمیت بخش معدن و سهم آن در اقتصاد قزاقستان، گفت: قوانین جدیدی برای حمایت از همکاری با بخش خصوصی ایران تصویب شده و هدف قزاقستان شفافیت بیشتر و کاهش بروکراسی اداری است. همکاری نزدیکتر تجار دو کشور میتواند به قراردادهای عملیتر میان دولتها منجر شود.
در مجموع، ظرفیتها و اقدامات دو کشور نشاندهنده گرایش به توسعه همکاریهای پایدار، افزایش سرمایهگذاری مشترک و ارتقای حجم تجارت دوجانبه است.
شما چه نظری دارید؟