یوسف مولایی استاد حقوق بینالملل دانشگاه تهران در گفتوگو با آرمان ملی درباره احتمال تعامل میان ایران و آمریکا گفت: در حال حاضر شرایطی پدید آمده که جامعه توان تحمل فشار بیشتر اقتصادی را ندارد. به هر حال در همه این مدت، مستقیم یا غیرمستقیم دیدگاههای طرفین ابراز شده و ظاهرا یک دور مذاکره هم صورت گرفته است. در مجموع ایران باید با تمرکز بر این راه اجازه ندهد فشار اقتصادی به مردم بیشتر شود. میدانیم که حاکمیت هوشمند در هر کشوری، متناسب با اتفاقاتی که در جهان رخ میدهد، از خود انعطاف نشان خواهد داد.
وی افزود: هرچند هنوز نشانه خاصی در این باره دیده نمیشود اما به نظر میرسد این اتفاق رخ بدهد. ممکن است در سالهای گذشته شرایطی پدید آمده باشد که میشد از آن بهتر و موثرتر بهره برد، اما این به معنای بسته شدن راه نیست.
مولایی یادآور شد: نکتهای که باید به آن توجه شود این است که نمیتوان فرصتها را از دست داد و هوشمندی آن است که از فرصت بهره برد. اگر نتوانیم از فرصتهای پدید آمده بهرهبرداری کنیم، تردید نیست که امکانات و سرمایههای کشور از دست میرود. آنچه که شایسته دقت نظر است اینکه در مذاکرههایی از این دست، طرفین بر قدرت خود اتکا دارند. در صورتی که از گفتوگو و تعامل ضعف یکی از طرفین استنباط شود، طرف مقابل در صدد سوءاستفاده از موقعیت برمیآید.
وی گفت: اکنون که ایران میتواند بر مولفههای قدرت خود اتکا کند، چنین نیست که تعامل و گفتوگو از سر ضعف باشد که اگر به فرض، چنین باشد، از سمت مقابل گمان خواهد رفت که از نظر سیاسی و اقتصادی با چالشها و ضعفها مواجه شدهایم و طبیعی است که کشورهای غربی دنبال سوءاستفاده از وضعیت و زیادهخواهی خواهند بود. ما باید تلاش کنیم از تواناییهایی که داریم در عرصه بینالمللی استفاده کنیم. بقیه موضوعات تاکتیکی و حاشیهای است.
مولایی افزود: ایران اگر از قدرت کافی برخوردار باشد، تا ابد خواهد توانست از منافع خود دفاع و توافقنامههایی را امضا کند که در راستای منافع ملی کشور باشد. زورآزمایی در عرصه بینالمللی، زمینه را برای شکلگیری فرایندهای حقوقی فراهم میکند و به همین دلیل ایران باید درزمینه قدرت نرم و قدرت سخت، وضعیت خود را بهبود ببخشد تا بتواند به اهداف خود در مجامع بینالمللی دست پیدا کند. آنچه برای ایران امنیت میآورد قدرت است که بخشی از آن قدرت نرم و دیپلماسی است. قدرت نرم نیز در گرو رضایت مردم است. هرچه رضایتمندی مردم افزایش پیدا کند به همان اندازه قدرت نرم ایران افزایش پیدا میکند. ایران میتواند به پشتوانه قدرت نرمی که از حمایت و رضایت مردم میگیرد در عرصه بینالمللی چانهزنی بهتری آنجام بدهد و بهتر میتواند منافع خود را محقق کند.
وی گفت: آمریکا پشتیبان و حامی اصلی اسرائیل در منطقه خاورمیانه است و در صورتی که آمریکا از اسرائیل حمایت نکند این کشور از بین میرود و نمیتواند به تنهایی در مقابل جبهه مقاومت ایستادگی کند. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که آمریکا به عنوان یک بازیگر بینالمللی در معادلات خاورمیانه بیش از همه به دنبال تأمین منافع خود است و در شرایط کنونی نیز منافع آمریکا با توجه به روی کار آمدن ترامپ ایجاب میکند که اسرائیل بیش از این وارد تنش با ایران نشود. نکته دیگر اینکه در شرایط کنونی و با توجه به شرایط ایران، آمریکا شرایطی را میبیند که بتواند بر سر مسائل هستهای ایران مذاکره کند و به نتیجه برسد. به همین دلیل نیز از دامن زدن به تنش بیشتر با ایران خودداری میکند. در واقع در شرایط کنونی منافع ملی آمریکا ایجاب میکند که بیشتر به دنبال مذاکره بر سر پرونده هستهای ایران باشد تا اینکه تنشها را افزایش بدهد.