براندون ویچت، نویسنده این مقاله معتقد است که این موضوع باید غرب را نگران کند، زیرا زرادخانه هستهای ایالات متحده از زمان جنگ سرد تضعیف شده است و روسیه با Yars میتواند ناتو را بازدارد و این بلوک را مجبور کند قبل از اعمال فشار بیش از حد بر کرملین، با دقت فکر کند.
این موشک که در موسسه فناوری حرارتی مسکو به عنوان بخشی از نوسازی زرادخانه هستهای روسیه پس از جنگ سرد توسعه یافته است، اولین پرتاب آزمایشی موفقیتآمیز آن در 29 مه 2007 از پایگاه فضایی پلستسک انجام شد. این موشک در سال 2010 وارد خدمت نیروهای موشکی استراتژیک روسیه شد و استقرارها و ارتقاءهای آن در طول دهه 2020 ادامه داشته است. گزارشها حاکی از آن است که نیروهای مسلح روسیه رزمایشهایی را با موشکهای یارس انجام دادهاند، مانند رزمایش فوریه 2025 که در آن پرتابگرهای سیار در سناریوهای جنگی شبیهسازی شده برای تمرین پنهانکاری و جابجایی سریع مستقر شدند. آزمایشها همچنین بر فناوریهای پیشرفته کلاهک جنگی متمرکز بودهاند.
یارس برای بازدارندگی هستهای استراتژیک طراحی شده است. این یک سلاح هستهای حرارتی متحرک و مجهز به کلاهک هستهای چندگانه با قابلیت هدفگیری مستقل (MIRV) است که یکی از پیشرفتهترین سلاحهای روسیه در حال حاضر محسوب میشود. موشک یارس خود تکامل یافته موشک بالستیک قارهپیمای Topol-M (SS-27، نام ناتو) مربوط به دوران شوروی است.
آشنایی با موشک یارس
یارس یک موشک سه مرحلهای با سوخت جامد است که در مقایسه با سیستمهای سوخت مایع، تحرک آن را افزایش داده و زمان آمادهسازی پرتاب را کاهش میدهد.
سال معرفی: ۲۰۱۰
تعداد ساخته شده: حدود ۲۰۰
طول: ۲۲.۵ متر (۷۳ فوت و ۱۰ اینچ)
قطر: ۲ متر (۶ فوت و ۷ اینچ)
وزن پرتاب: ۴۹۶۰۰ کیلوگرم (۱۰۹۰۰۰ پوند)
موتور: موشک سوخت جامد سه مرحلهای
سکوی پرتاب: سیلوی موشک یا خودروی حمل و نقل-برپاکننده-پرتابگر (TEL) متحرک جادهای
سیستم هدایت: GLONASS + ناوبری اینرسی
برد: ۱۱۰۰۰+ کیلومتر (۶۸۰۰+ مایل)؛ قادر به حمله به هر نقطهای در ایالات متحده
حداکثر سرعت: ۲۵ ماخ (۳۰۶۰۰ کیلومتر بر ساعت، ۱۹۰۰۰ مایل در ساعت)
بار مفید: سه کلاهک MIRV با وزن تقریبی ۲۰۰ کیلوتن
موشک بالستیک قارهپیمای یارس معمولاً سه MIRV با قابلیت هدفگیری مستقل - در برخی پیکربندیها چهار عدد - حمل میکند که هر کدام کلاهک حرارتی هستهای مخصوص به خود را دارند، به همراه کمکهای نفوذی (فریبدهندهها) برای فرار از سیستمهای دفاع موشکی. به عبارت ساده، سرنگونی این موشک عملاً غیرممکن است. نابودی آن روی زمین آسانتر نیست. میتوان آن را یا از سیلوهای سخت یا از وسایل نقلیه سنگین حمل و نقل-برپاکننده-لانچر (TEL) برای تحرک پرتاب کرد که آن را قادر میسازد در مناطق جنگلی یا دورافتاده پراکنده و پنهان شود. این تحرک یک ویژگی کلیدی است که تضمین نابودی در اولین حمله را عملاً غیرممکن میکند - و به روسیه این ظرفیت را میدهد که نابودی متقابل هر متجاوز هستهای را تضمین کند.
چرا موشکهای یارس برای روسیه اهمیت دارند؟
اغلب شنیده میشود که روسیه صرفاً یک «پمپ بنزین با سلاحهای هستهای» است و تولید ناخالص داخلی اندک آن به این معنی است که نمیتوان آن را به عنوان یک تهدید بزرگ در نظر گرفت. اما این واقعیت که مسکو در اوکراین با کل ناتو درگیر شده است، باید مردم را به فکر فرو ببرد. این واقعیت را هم در نظر بگیرید که روسیه تعداد زیادی سلاح هستهای پیشرفته مانند یارس دارد و همه باید در مورد فرضیات واهی پایان ماشین جنگی روسیه تجدید نظر کنند.
در واقع، یارس نقش کلیدی در سهگانه هستهای روسیه ایفا میکند، و برخی تخمینها حاکی از آن است که از اواسط دهه 2020 بیش از 200 موشک در خدمت نیروهای مسلح روسیه است که در چندین هنگ پخش شدهاند. ارتقاءهایی مانند بهبود هدایت و عناصر مافوق صوت در سیستمهای مرتبط، همچنان به تکامل قابلیتهای آن کمک میکند.
در مجموع، یارس تأکید روسیه بر حفظ یک قابلیت هستهای معتبر برای حمله دوم در بحبوحه تنشهای جهانی را برجسته میکند. با توجه به اینکه جنگ اوکراین نه تنها ادامه دارد، بلکه روسیه با پهپادها و هواپیماها در حال بررسی پدافند هوایی ناتو است، احتمال اشتباه از سوی ناتو یا روسیه بسیار زیاد است.
با داشتن سیستمی مانند یارس در زرادخانه خود، روسها میتوانند تضمین کنند که ناتو قبل از فشار بیش از حد علیه کرملین، با دقت در مورد اقدامات خود فکر میکند. در عوض، فشار برای دستیابی به یک توافق مذاکرهای با مسکو، ابتدا بر سر جنگ اوکراین و سپس بر سر مجموعه گستردهتری از مسائل که روسیه و غرب را از هم جدا میکند، بسیار زیاد است - و فقط افزایش خواهد یافت.
