رسانه آمریکایی نوشته استفاده موفق پاکستان از جنگنده‌ها و سامانه‌های دفاع هوایی چینی علیه جنگنده‌های غربی هند، نه‌تنها تجربه عملکرد رزمی این جنگنده‌ها را در یک میدان واقعی برای ارتش چین فراهم کرد، بلکه به نوعی نمایش قدرت نیابتی میان توانمندی‌های تسلیحاتی چین و غرب بود.

به گزارش ایسنا،‌ گزارش ارتش پاکستان مبنی بر این‌که چندین جنگنده هندی توسط نیروی هوایی این کشور در نبرد اخیر سرنگون شده است، موج تازه‌ای در دریای جنوبی چین و تایوان به راه انداخت.نیروی هوایی پاکستان در طی درگیری چهار روزه با هند از جنگنده‌های چینی «جی-۱۰» استفاده کرده بود و به گفته مقام‌های رسمی، جنگنده‌های هندی با اصابت موشک‌های چینی نیروی  هوایی پاکستان سرنگون شده‌اند.روزنامه نیویورک‌تایمز با این مقدمه در گزارشی درباره مزیتی که استفاده از جنگنده‌ها و موشک‌های چینی توسط ارتش پاکستان در درگیری‌های اخیر برای اسلام‌آباد و پکن داشته است، نوشت: جنگنده‌های چینی جی-۱۰ که رسانه‌های این کشور آن را «جنگنده افتخار ملی» نامیده‌اند، اغلب در رزمایش‌های ارتش چین برای تهدید تایوان استفاده شده‌اند. اما تاکنون در یک نبرد واقعی آزمایش نشده بودند و عملکرد آن‌ها در میدان مورد سوال بود.تحلیلگران در چین گفتند که اکنون به این سوال پاسخ داده شده است. روزنامه «گلوبال تایمز» دوشنبه گذشته در این باره نوشت که «کارشناسان تایوانی می‌گویند ارتش این کشور هیچ شانسی در مقابل جنگنده‌های جی-۱۰ ندارد».با این حال، دولت چین مستقیما ادعای دولت پاکستان را تایید نکرده و هند نیز علنا از دست دادن جنگنده‌هایش را تایید نکرده است ، اما شبکه تلویزیونی دولتی چین در پیامی در شبکه‌های اجتماعی که هشتگی مرتبط با درگیری هند و پاکستان در آن درج شده بود، اعلام کرد که اخیرا «برای اولین بار نتایج رزمی» از جنگنده‌های «جی‌-۱۰سی» حاصل شده است
افزایش اعتماد به نفس چین
.نیویورک تایمز در ادامه این مطلب نوشت: «ژو بو» سرهنگ بازنشسته ارتش چین در یادداشتی اشاره کرد که موفقیت این جنگنده‌ها اعتمادبه‌نفس چین را در مناقشات سرزمینی بر سر تایوان در دریای جنوبی چین افزایش خواهد داد. او همچنین در گفت‌وگویی بیان کرد که «تاثیر واقعی آن عملا در سطح جهانی است، از جمله بر مقام‌های تایوانی تا ببینند صنعت دفاعی چین چه سریع توسعه یافته است».یکی دیگر از موارد مایه مباهات چین در این زمینه،‌ گزارش‌هایی حاکی از آن بود که جنگنده‌های هندی سرنگون‌شده توسط ارتش پاکستان ساخت فرانسه بوده‌اند. برخی تحلیلگران این درگیری را یک نمایش قدرت نیابتی میان توانمندی‌های تسلیحاتی چین و غرب بوده است. در حالی که هند خریداری تسلیحات از غرب را افزایش داده، پاکستان به طرز قابل توجهی در حال خریداری تسلیحات و تجهیزات نظامی از چین است.در ادامه این مطلب آمده است: به گفته مقام‌های امنیتی و «سید محمد علی» یک تحلیلگر ارشد پاکستانی، اسلام‌آباد علاوه بر این جنگنده‌ها، از سامانه‌ای دفاع هوایی چین و موشک‌های دوربرد هوا به هوای «پی‌ال-۱۵» در درگیری‌های اخیر با هند استفاده کرد.
تجربه عملی
رسانه آمریکایی نوشت: بی‌بهره بودن ارتش چین از تجربه رزمی واقعی  یکی از دلایل دیرینه نگرانی پکن بوده است؛‌ چین بیش از ۴۰ سال است که در هیچ نبردی حضور نداشته است. اما «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین نوسازی ارتش این کشور را در اولویت قرار داده است. چین هزینه‌های دفاعی خود را حتی با وجود کُند شدن رشد اقتصادی افزایش داده است و اکنون چهارمین صادرکننده بزرگ تسلیحات در جهان است.
قدرت تسلیحاتی چین
تحلیلگران چینی و تایوانی می‌گویند درگیری اخیر نشان داد که تسلیحات چین اکنون هم‌تراز تسلیحات غربی هستند. «هو شینجین» سردبیر پیشین روزنامه گلوبال تایمز در این باره می‌گوید «این بسنده‌ترین نمایش سامانه‌های تسلیحاتی چین در عرصه جهانی بود». او معتقد است آمریکا که اکنون شاهد توانایی چین بوده است، احتمالا کمتر به نفع تایوان مداخله خواهد کرد.برخی در تایوان نیز نگرانی‌های مشابهی دارند. «لی چنگ چی» یک ژنرال ارشد بازنشسته در ارتش تایوان در گفت‌وگویی مطرح کرد که تجربه نیروی هوایی پاکستان نشان می‌دهد که هواپیماهای تایوانی در مقابل جنگنده‌های چینی «شانس کمی برای بقا» خواهند داشت. به گفته او «این که آیا جنگنده‌های ما فرصت بلند شدن خواهند داشت، علامت سوالی است».در این گزارش مطرح شد: در بحبوحه این موج ملی‌گرایی در فضای مجازی چین، دولت این کشور محتاط‌تر بوده و بیشتر بر تبلیغ پیشرفت‌های نظامی چین به طور کلی تمرکز کرده است. رسانه‌های دولت چین استفاده از جنگنده‌های چینی در این درگیری را تا یک هفته پس از اعلام این موضوع از سوی اسلام‌آباد که به طور موفقیت‌آمیزی از این جنگنده‌ها استفاده کرده است، تایید نکردند.
واکنش تایپه چه خواهد بود؟
خویشتنداری چین ممکن است ناشی از تمایل آن به پرهیز از به مخاطره‌ انداختن آشتی دیپلماتیک اخیر با چین باشد. دو طرف پس از درگیری مرگبار بر سر یکی از سرزمین‌های مرزی مورد مناقشه در سال ۲۰۲۰،  در ماه‌ها اخیر توافق کردند که پروازهای مستقیم میان آن‌ها ازسرگرفته فشود و درباره مسائل تجاری همکاری کنند.«او سی-فو» یکی از پژوهشگران اندیشکده «دفاع ملی و پژوهش‌های امنیتی» تایوان گفت که تایپه نباید به رخ‌دادهای اخیر واکنش مبالغه‌امیزی نشان دهد. او افزود که هنوز تایید نشده است که واقعا موشک‌های چینی پی‌ال-۱۵ به جنگنده‌های هندی اصابت کرده و آن‌ها را سرنگون کرده باشند.به گفته او، «این یک زنگ هشدار است که به همه یادآوری می‌کند نباید بی‌احتیاطی کنند. تایوان هیچ اندوخته‌ای برای بی‌احتیاطی ندارد».
جنگ آب
رسانه آمریکایی نوشته هم‌زمان با تشدید تنش‌های نظامی بین هند و پاکستان که تهدید دهلی به قطع جریان آب رودخانه‌های مشترک در حوضه آبریز «سِند» را در پی داشته،‌ کارشناسان هشدار دادند این تصمیم در بر دارنده تهدیدهایی جدی برای اقتصاد وابسته به کشاورزی پاکستان بوده است.همزمان با شدیدترین حملات هوایی هند به خاک پاکستان در دوران صلح رسمی بین دو کشور و تبادل آتش مداوم در مرز کشمیر، ناظران نگران تشدید تنش‌ها بین این دو همسایه هسته‌ای بودند که دست آخر اسلام اباد و دهلی نو توافق آتش بس امضا کردند. اما فراتر از گلوله و موشک، هند از  آب به عنوان سلاح دیگری در این مناقشه استفاده کرده که پاکستان آن را «اقدام جنگی» خوانده است. 
مجله تایم با این مقدمه در گزارشی درباره بحران آب در میانه تنش‌های اسلام‌آباد و دهلی نوشت: نیروهای مسلح پاکستان اعلام کردند از اهداف حملات هوایی هند در بامداد چهارشنبه، پروژه برق‌آبی نیلوم-جهلم این کشور بود. این حملات تنها چند ساعت پس از آن رخ داد که نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، اعلام کرد کشورش مانع از جریان آب به خارج از مرزها خواهد شد. مودی گفت: اکنون آب هند برای منافع هند جریان خواهد یافت، برای منافع هند ذخیره خواهد شد و برای پیشرفت هند مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
هند اواخر آوریل، پس از حمله تروریستی در پهلگام ایالت جامو و کشمیر که دهلی نو آن را «اقدامات تروریستی مداوم پاکستان در مرزها» خواند، فسخ پیمان «آب‌های سِند» را پس از ۶۵ سال اعلام کرد. در پاسخ، پاکستان با رد ادعای نقش داشتن در این حمله، هشدار داد هرگونه تلاش برای قطع جریان آب از سوی هند که در بالادست جریان آب قرار دارد، «به عنوان یک اقدام جنگی تلقی شده و با تمام قوای ملی پاسخ داده خواهد شد».پیمان آب‌های سند در سال ۱۹۶۰ با میانجیگری بانک جهانی و پس از استقلال هند و پاکستان از بریتانیا در سال ۱۹۴۷ منعقد شد. این پیمان دسترسی به شش رودخانه حوضه سند را تقسیم کرد و کنترل رودخانه‌های شرقی راوی، بیاس و ستلج را به هند داده و  دسترسی پاکستان به رودخانه‌های غربی سند، جهلم و چناب را تضمین کرد. این پیمان به دلیل وابستگی هر دو کشور به سیستم آبی حوضه سند برای آبیاری زمین‌های کشاورزی، به مبنای صلح در منطقه تبدیل شد. 
برخی تحلیلگران هندی ادعا کرده‌اند این پیمان برای پاکستان که در پایین‌دست قرار دارد بسیار «سخاوتمندانه» بوده، چرا که ۸۰ درصد آب این حوضه آبریز را دریافت می‌کند. طبق این پیمان، هند نمی‌تواند جز برای مصارف محدود کشاورزی و تولید برق‌آبی، زیرساخت‌هایی بسازد که جریان آب رودخانه‌های غربی را محدود یا منحرف کند. هند تا پیش از خروج یکجانبه در آوریل، حتی در طول جنگ‌ها با پاکستان نیز عموما به این پیمان پایبند بود. 
تایم نوشت: تعلیق این پیمان تهدیدی جدی برای اقتصاد پاکستان است که نزدیک به یک چهارم آن متکی به کشاورزی است. «هیمانشو تاکر» کارشناس منابع آب منطقه‌ای در این باره می‌گوید «اکثر سیستم آبیاری، تولید برق‌آبی، تولید الکتریسیته و توسعه کلی پاکستان به شدت به حوضه سند وابسته است».اما مشخص نیست هند تا چه حد توانایی قطع جریان آب به پاکستان را دارد. کارشناسان معتقدند هند در حال حاضر فاقد سدهای لازم برای کنترل کامل جریان آب این رودخانه‌هاست. با این حال هندوستان تایمز در ۴ مه گزارشش داد که هند سد باگلیهار را بسته و جریان آب به پاکستان از طریق رودخانه چناب را تا ۹۰ درصد کاهش داده است. 
همچنین گزارش‌هایی از برنامه‌ریزی برای اقدام مشابه در سد برق‌آبی کیشانگانگا روی رودخانه جهلم وجود دارد. حسن اف. خان، استاد سیاست شهری و محیط زیست در دانشگاه تافتس، در روزنامه داون پاکستان نوشته «اگرچه هند نمی‌تواند به سادگی جریان آب به پاکستان را قطع کند، اما نقض این پیمان در فصل خشک (دسامبر تا مه) تاثیر جدی‌تری خواهد داشت».به گفته او، «نگرانی اصلی این است که در فصل خشک که جریان آب در این حوضه آبریز کمتر است، ذخیره آب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و زمان‌بندی بحرانی‌تر می‌شود».راه دیگر هند برای استفاده از آب به عنوان سلاح، محرمانه نگه داشتن داده‌های سیلاب است. «پرادیپ کومار ساکسن» کمیسر پیشین آب سند در هند، در آوریل به خبرگزاری پرس تراست آو ایندیا گفت که این کشور می‌تواند پس از تعلیق پیمان، از اشتراک داده‌ها با پاکستان خودداری کند، اقدامی که در فصل باران‌های موسمی می‌تواند فاجعه‌بار باشد.