علی البرزی - اطلاعات آنلاین : برنامه ای با موضوع «قویترین مردان ایران» چند سالی است به عنوان یکی از برنامه های اصلی شبکه سوم سیما روی آنتن می رود. برنامه ای که محتوای اصلی آن ثابت و بر پایه رقابت برای مشخص شدن قوی ترین مردان شکل گرفته است. اما هر سال با شکل و شمایل جدید و در استودیو های متفاوت برگزار می شود، مسابقهای که در ظاهر به انتخاب قدرتمندترین مردان کشور اختصاص دارد و هر بار با نام های متفاوت مانند «مردان آهنین» و «مردان پولادین» از رسانه ملی پخش می شود.
اما نکته مهم این که باید مدیران و دست اندکاران ساخت این برنامه ها به آن بیش از گذشته توجه کنند، مواردی است که در سال های گذشته هم کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی بر آن تاکید داشته و دارند، تجربه چندین سال ساخت و پخش اینگونه از برنامه ها که بر پایه زور و قدرت نمایی شکل گرفته، نشان می دهد که پیامدهای اجتماعی آن فراتر از سرگرمی است، معرفی بازوهای کلفت و هیبتهای ورزشی به جای الگوسازی اخلاقی و پهلوانی، گاه باعث ایجاد حسادت، رقابت ناسالم و حتی استفاده از روشهای نادرست برای رسیدن به قدرت جسمانی در میان برخی از جوانان میشود.
با احترام به برنامه سازان و شرکت کنندگان در این برنامه تلویزیونی که با زحمت و تلاش خود شایسته حضور در این رقابت شده اند، بیان چند نکته درباره کلیت برنامه ضروری به نظر می رسد.
متاسفانه، فرهنگ واقعی پهلوانی و لوطیگری که زمانی ریشه در زندگی اجتماعی و سنتهای ایرانی داشت، در بخش های گوناگون این برنامه کمتر مشاهده و به آن پرداخته می شود، پهلوان واقعی کسی است که در شهر و دیار تنها با قدرت بازو شناخته نمیشود، بلکه با جوانمردی، فروتنی، اخلاق و کمک به نیازمندان ارزشمند است، در گذشته پهلوانان پس از ورزش و تمرین، آیین گلریزان برگزار میکردند و حمایت از محرومان، منش و هویت اجتماعی آنها را میساخت، اما این روزها بازوهای کلفت و چهرههای عضلانی در برخی موارد به عنوان نماد قهرمانی معرفی میشوند.
شاید ضروری باشد سریالهایی مانند «پهلوانان نمیمیرند» این روزها برای چندمین بار از رسانه ملی پخش شود، این سریال یادآور این واقعیت است که پهلوانی تنها قدرت جسمانی نیست، ایمان، رفتار، سنت و اخلاق در پهلوانی جایگاه ویژهای دارد، زمانی زورخانه و گود، محفل آموزش فتوت و جوانمردی بود و لوتیها و پهلوانان شهر، نماد مردانگی واقعی و هویت جامعه به حساب می آمدند، اما این روزها این جایگاه در برخی برنامه های رسانه ملی با تقلید از برنامههای تلویزیونی در آن سوی مرزها و تمرکز بر هیبت و قدرت جسمی جایگزین شده است.
آیا به راستی پیام برنامههایی مانند «قوی ترین مردان» به ناگاه این است که قدرت جسمانی برابر با مردانگی است؟ در حالی که جامعه اسلامی و فرهنگ پهلوانی ما، معیارهای دیگری برای پهلوان بودن مانند پایبندی به اخلاق، فروخوردن خشم، احترام به دیگران و حفظ ارزشهای انسانی در بنیان خود دارد.
زمانی که الگوهای پهلوانی نوجوانان و جوانان از روی شخصیتهای کارتونی یا ورزشکارانی با بازوهای کلفت شکل گرفته باشد، به تدریج از سنت ها، اخلاق و مرام پهلوانی فاصله میگیرند.
برای ترویج فرهنگ و منش پهلوانی در جامعه تنها بازوهای پر زور و قدرتمند کافی نیستند، پهلوان واقعی کسی است که در کنار قدرت، وفای به عهد، جوانمردی، مرام لوطیگری و حمایت از محرومان را سرلوحه زندگی خود قرار دهد، رسانه ملی و برنامه سازان، مسئول بازنمایی این الگوها هستند، چرا که جامعهای که پهلوانان واقعی را فراموش کند، در معرض از دست دادن میراث فرهنگی و اخلاقی خود قرار دارد.
به هر روی زمان آن رسیده که به جای اسطورهسازی با بازوهای کلفت، نسل امروز با ارزشهای پهلوانی و مردانگی واقعی آشنا شوند و یاد بگیرند که پهلوانی، نه پول و نه عضله، بلکه مرام و وفاداری است، می توان در تار و پود برنامه هایی مانند «مردان آهنین» که چند سال است به واسطه تداوم پخش در بین نسل نوجوان و جوان شناخته شده است، در کنار توجه به قدرت بدنی با ابتکار عمل های رسانه ای به فکر تبلیغ و ترویج فرهنگ و منش زیبای پهلوانی باشیم، فرهنگی که شوربختانه این روزها در بخش هایی از جامعه کمتر مشاهده می شود!