مرتضی افقه، تحلیلگر اقتصادی، در گفتگو با «اطلاعات آنلاین» درباره اظهارنظر رییس جمهوری مبنی بر حذف بودجه نهادهای موازی اظهار داشت: یکی از دلائل وجود بی نظمی و شلختگی اقتصادی وجود انبوه ردیف های هزینه بی فایده است که فقط شامل بودجه نهادهای مذهبی - فرهنگی نمی شود. در واقع دو_سه گروه هستند که اگر بودجه به آنها اختصاص ندهیم، هیچ مشکلی پیش نمی آید. در کنار بودجه های نهادهای موازی، انبوهی ردیف بودجه هستند که باید درباره کارایی شان مطالعه شود که شامل مراکز پژوهشی زیاد و دانشگاه های بی خاصیت و موسسات مطالعاتی و... می شود.
دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه گفت: همچنین برخی دستگاه های موازی هم بودجه می گیرند که ماموریت های یکسانی با ارگان های رسمی دارند که عمدتا در مباحث فرهنگی فعالیت می کنند. به نظرم با توجه به محدودیت مالی چاره ای جز ادغام آنها نداریم. دولت برای اینکه بتواند با بودجه ای تاثیرگذار از میزان مشکلات بکاهد، باید سند بودجه را شخم بزند. به این معنی که تغییر اساسی در نظام بودجه ای داشته باشیم تا هدف مهمی چون کاهش کسری بودجه و البته کارآمدتر کردن بودجه را محقق کنیم.
افقه افزود: حذف بودجه های اضافی کاری نیست که بتوانیم در عرض یکی_دو سال انجام بدهیم. در واقع قطع بودجه این نهادهای موازی به این دلیل که عده زیادی از این طریق ارتزاق می کنند، کار دشواری به نظر می رسد. بنابراین تعدیل باید به مرور باشد تا تبعات اجتماعی و سیاسی نداشته باشد. اگر مسئولان بعد از تشدید تحریم ها قطع بودجه های اضافی را شروع کرده بودند، تا به الان بسیاری از ردیف بودجه های زائد از بودجه سالیانه حذف شده بودند. اما چون پشت اغلب این ردیف بودجه های غیرلازم، افراد یا دستگاه های قدرتمند و پرنفوذ هستند و مقاومت می کنند، همین کار برای دولت را دشوار میکند و عزمی جدی می طلبد. بنابراین رییس جمهوری برای انجام دادن این کار مهم نیاز مبرم به حمایت ویژه دارد.
وی توضیح داد: علاوه بر نهادهای فرهنگی و مذهبی که فعالیت موازی دارند، خودِ مجلس هم برای اینکه یکی از عوامل افزایش بودجه است باید پاسخگو باشد. در واقع نمایندگان مجلس گرایش های منطقه ای را نسبت به منفعت ملی اولویت می دانند و فشارهای نمایندگان یکی از دلائل کسری بودجه به شمار می رود. همچنین بخش قابل توجهی از مسئولین محلی استانداران، فرمانداران، مدیر کل ها و . . . زیر فشار نماینده های مجلس تعیین می شوند که خودِ این مسئولان از عوامل ناکارآمدی نظام اجرایی کشور محسوب می شوند که رابطه با نماینده ها موجب می شود، نیازی به پاسخگویی نبینند!
افقه در پایان در واکنش به این پرسش که «چقدر احتمال دارد، حذف بودجه های اضافی به سرنوشت رفع فیلترینگ دچار شود؟» پاسخ داد: اینکه رییس جمهور می تواند با بودجه نهادهایی که فعالیت شان ضروری نیست را حذف کند یا نه، بستگی به پشتیبانی ویژه دارد. در واقع رییس جمهور به تنهایی توانایی مقابله با بودجه خواران را ندارد.
