برای رفع گرسنگی، پروتئین گیاهی بهتر است یا حیوانی؟
مصرف پروتئین گیاهی در مقایسه با پروتئین حیوانی باعث میشود که برای مدت طولانیتری سیر بمانیم، علاوه بر اینکه کمک میکند در وعده غذایی بعدی کمتر غذا بخوریم. بر اساس مطالعهای در سالهای گذشته، از ۴۳ مرد جوان خواسته شد سه وعده صبحانه متفاوت را در سه روز متفاوت با فاصله زمانی دو هفته برای هر کدام بخورند. این صبحانهها در نوع ماده پروتئینی و خمیری که در تهیه آنها به کار برده شده بود با هم تفاوت داشتند: صبحانه اول شامل کتلت گوشت با پروتئین بالا و پوره سیبزمینی بود، صبحانه دوم کتلتی با پروتئین زیاد بود که از حبوبات (شامل لوبیا و عدس) تهیه شده و با پوره لپه همراه بود. صبحانه سوم متشکل از کتلتی کم پروتئین از حبوبات و پوره مخلوط سیبزمینی و عدس بود. پس از این مدت افراد مورد مطالعه به پژوهشگرها اعلام کردند که با خوردن صبحانه دوم یعنی کتلت حبوبات با پروتئین بالا و پوره لپه احساس سیری بیشتری کردند و برای وعده غذایی بعدی دیرتر گرسنه شدند.
حتی نکته جالبتر این بود که شرکتکنندگان در این مطالعه اظهار داشتند که کتلت حبوبات با پروتئین بالا بیشتر از بقیه وعدهها آنها را سیر میکرد و اینکه کتلت حبوبات کم پروتئین به اندازه کتلت گوشت پر پروتئین توانست آنها را سیر کند.
پژوهشگرها همچنین به این نتیجه رسیدند که پس از اینکه شرکت کنندگان صبحانه دوم یعنی کتلت حبوبات با پروتئین بالا را خوردند در مقایسه با زمانی که صبحانه کتلت گوشت و کتلت حبوبات کم پروتئین را مصرف کردند برای ناهار به میزان ۱۲ تا ۱۳ درصد کالری کمتری مصرف کردند؛ این تفاوت ۹۵ تا ۱۰۵ کالری بود.
هر سه این وعدههای صبحانه در فر پخته شده بودند. گوشت گوساله، گوشت خوک و سیبزمینی برای کتلت گوشت با پروتئین بالا، باقالی و لپه برای کتلت حبوبات با پروتئین زیاد و باقالی، لپه و سیبزمینی برای کتلت حبوبات با پروتئین کم. برای تهیه هر سه این صبحانهها از انواع ادویهها و روغن و کره استفاده شده بود.
در دو وعدهای که دارای پروتئین گوشتی بالا و پروتئین گیاهی بالا بودند ۱۹ درصد کالری از پروتئین تأمین میشد. درحالیکه ۵۳ درصد دیگر کالری از کربوهیدراتها حاصل شده بود. تفاوت در کتلتهای گوشتی و حبوبات پر پروتئین در میزان فیبر آنها بود؛ بدینصورت که کتلت گوشت پر پروتئین در هر ۱۰۰ گرم فقط دارای شش گرم فیبر بود، درحالیکه کتلت حبوبات پر از پروتئین در هر صد گرم دارای ۲۵ گرم فیبر بود. در کتلت حبوبات کم پروتئین فقط ۹ درصد کالری از پروتئین تأمین میشد، درحالیکه ۶۲ درصد کالری از کربوهیدراتها به دست آمد. در این کتلت کم پروتئین در هر ۱۰۰ گرم ۱۰ گرم فیبر موجود بود.
مقدار فیبر بیشتر موجود در کتلت حبوبات با پروتئین بالا باعث سیری بیشتر شد. این طبق گفتههای شرکت کنندگان پس از خوردن وعده صبحانهای که شامل کتلت گوشت با پروتئین زیاد و صبحانهای که شامل کتلت حبوبات پر پروتئین بود میشد.
مکانیسم عملکردی پروتئین و فیبر متفاوت از یکدیگر است. بدن فیبر را تجزیه نمیکند بنابراین فیبر در مجرای معده و روده باقی میماند تا اینکه از بدن دفع شود. ولی پروتئین هضم میشود و بدن آن را جذب میکند، بدین ترتیب اجزا و ترکیبات آن را بافتهایی مانند مغز مصرف میکنند.
پژوهشگرها پی بردند که این نتایج لزوماً به این معنی نیستند که مصرف پروتئین گیاهی همیشه باعث میشود که افراد در مقایسه با مصرف پروتئین گوشتی بیشتر احساس سیری کنند.
یکی از محدودیتهایی که در این مطالعه وجود داشت تفاوت در مزه این غذاها بود. طبق گفته شرکت کنندگان کتلت حبوباتی که پروتئین بالایی داشت مزه بسیار کمتری نسبت به دو صبحانه دیگر یعنی کتلت گوشتی با پروتئین بالا و کتلت حبوبات با پروتئین پایین داشت. این امر مهم است چون بهطورکلی غذاهای خوشمزهتر نسبت به غذاهایی که چندان خوشمزه نیستند کمتر باعث سیر شدن افراد میشوند و این ممکن است در نتیجه آزمایش انجام شده اثر گذاشته باشد.
این مطالعه بهطور مستقیم اثر غذای گیاهی متشکل از لوبیا و لپه را با غذای گوشتی تهیه شده از گوشت گوسفند یا گوساله روی تنظیم اشتها مقایسه میکند. مطالعات مشابهی هم انجام شدهاند که در آنها مصرف سویا و پروتئینهای لبنی (به شکل کشک، پنیر و شیر) بررسی شدهاند یا اینکه از جایگزینهای غذایی (مانند پودر پروتئین محلول در آب) بهجای ماده غذایی حقیقی برای آزمایش استفاده شده است.
توجه پژوهشگرها به جنبه زیستمحیطی مصرف غذای گیاهی نیز جلب شده است. به عقیده آنها از دیدگاه جهانی انتخاب غذاهایی که پایه گیاهی دارند ازلحاظ اکولوژیکی بهتر است.
جغدها چگونه بیصدا پرواز میکنند؟
جغدها شکارچیان استثنایی هستند و علاوهبر داشتن دید و شنوایی چشمگیر، قابلیت قابلتوجه دیگری هم دارند و آن پرواز در سکوت است.این پرواز بیصدا به لطف ساختار بال پرنده است. پرواز آرام و بیصدای جغد، رمز موفقیت این پرنده هنگام شکار است و این توانایی منحصربهفرد به شکل خاص بخشی از پرهای بال حیوان مربوط میشود.
پرهای بسیاری از گونههای جغدها بهنوعی تکامل یافته که بهطور مؤثر صدای آیرودینامیکی بالهای آنها را حذف کرده و به آنها امکان شکار طعمه را در سکوت میدهند. همچنین به پرنده امکان یافتن شکار در تاریکی تنها با قدرت شنوایی را فراهم میکند.جغدها دارای سه ویژگی فیزیکی متمایز هستند که تصور میشود در قابلیت پرواز ساکت آنها نقش دارد.این سه ویژگی عبارت هستند از: وجود پرهای سفت در طول لبه حمله بال، حاشیه انعطافپذیر در طول لبه فرار بال و وجود نوعی ماده پرزدار و نرم که در بخش فوقانی این عضو توزیع شده است. وجود ماده پرزدار مخملی روی بخش فوقانی بال جغد، سطحی خشن اما سازگار را خلق میکند که مانند یک قالیچه نرم است.این ماده کمتر مطالعه شده، میتواند صدا را با استفاده از مکانیسمی متفاوت از مکانیسم جاذبهای صوت معمولی حذف کند.این ماده بهعنوان مجموعهای از فیبرهای انعطافپذیر منفرد ایدهآل است.
ویژگی متخلخل و سازگار لبه فرار بالهای جغد منجر به کاهش قابلتوجه صدای آیرودینامیکی میشود.در بالهای معمولی، صدا از لبه فرار سخت ناشی میشود که این لبه بهطور معمول بر تولید صدا غلبه میکند. ساختار پر جغد زمانی که از بالا مشاهده شود، شبیه یک جنگل است و ویژگی متخلخل و سازگار لبه فرار بالهای جغد منجر به کاهش قابلتوجه صدا میشود.
ویژگیهای منحصربهفرد جغدها میتواند کلیدی برای ساخت هواپیما و توربینهای بادی بیسروصدا باشد. جغدها به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد بالهای خود که دارای دندانه هستند به پرواز کردن بیسروصدا معروف هستند.این ویژگیها بر تولید نیروی آیرودینامیکی و کاهش سروصدا تأثیر میگذارد.محققان مدلهایی از بال را با الهام از این ویژگیها طراحی کرده و نیروی آن را در یک تونل باد کمسرعت مورد آزمایش قرار دادند.این دندانهها میتوانند بهطور غیرمستقیم انتقال بین «لمینار» یا «جریان آرام» و «جریان هوای آشفته» را روی سطح بالایی بال در زوایای حمله (AoA) بین صفر تا ۲۰ درجه کنترل کنند. «زاویه حمله» یا «تکاشیب» یا «آلفا» (( Angle of attackیک اصطلاح هوانوردی است که زاویه بدنه هواپیما و بالهای آن را با مسیر حرکت کنونی آن توصیف میکند. این بدان معنی است که نقش مهمی در تولید نیروی آئرودینامیک و صدا دارند.اگر این لبههای جادویی، در توربین بادی، بالهای هواپیما یا روتورهای هواپیمای بدون سرنشین استفاده شود، میتواند برای کنترل جریان هوا و کاهش سروصدا مفید باشد.
هیچ پرندهای این ساختار بال را ندارد و بالهای تمامی پرندهها و هواپیماها برای حرکت، صدا تولید میکند و این صدا از برخورد لبه انتهایی بال است. تلاشهای اولیه برای کاهش ناهمواری سطح زیرین و کاهش سروصدا در حدود ۳۰ دسیبل است.
توانایی جغدها در پرواز آرام و بیصدا هنگام شکار میتواند به طراحی نسل جدید هواپیماهای مسافربری با آلودگی صوتی کمتر منجر شود.
شما چه نظری دارید؟